ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ (ତୃଣକର ସ୍ଥାୟିତ୍ଵ, ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ ଓ ନିବାରଣ ଉପାୟ)
ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ (ତୃଣକର ସ୍ଥାୟିତ୍ଵ, ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ ଓ ନିବାରଣ ଉପାୟ)
ତୃଣକର ସ୍ଥାୟିତ୍ଵ
ଫସଲ ଚାଷ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ତୃଣକ ଥିଲା ଏବଂ ଏବେବି ତୃଣକ, ବୋଧହୁଏ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଏବଂ ଅଧିକ ଶକ୍ତି ସମ୍ପନ୍ନ ହୋଇ ରହିଛି । ଏଥିରୁ ସୂଚନା ମିଳେ ଯେ ପ୍ରକୃତିରେ ତୃଣକର ସ୍ଥାୟିତ୍ଵ ଅଧିକ । ଯଦି ତୃଣକ ଓ ଫସଲକୁ ମିଶାମିଶି ହୋଇ ଛାଡି ଦିଆଯିବ, ଅଚିରେ ସବୁଆଡେ ତୃଣକ ଭରିଯିବ ଏବଂ ଫସଲର ନାମଗନ୍ଧ ରହିବ ନାହିଁ । ତୃଣକର ସ୍ଥାୟିତ୍ଵ ଅଧିକ ହେବାର ଅନେକ କାରଣ ରହିଛି ।
- ବିପୁଳ ପରିମାଣ ବୀଜ ଉତ୍ପାଦନ
- ନିଷ୍କ୍ରିୟତା
- ଅଙ୍ଗୀୟ ଜନନ
- ବିକ୍ଷେପଣ
- ଅନ୍ତର୍ନିହିତ କଠିନତା
- ଧ୍ଵଂସ ଏଡେଇବା
- ସ୍ଵ - ପୁନର୍ଜନନ
- ତୃଣକ ସଂଖ୍ୟାର ପ୍ରଭାବ
- କୃଷି – ପାରିସ୍ଥିତିକ ତୃଣକ ପ୍ରକାର
ଅନେକ ତୃଣକ ବିପୁଳ ପରିମାଣ ବୀଜ ଉତ୍ପନ୍ନ କରନ୍ତି । ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ ଗୋଟିଏ ସ୍ଵର୍ଣ୍ଣଲତା, ବଣୁଆ ଏବଂ ଖଡା ଶାଗ ଗଛ ର ବୀଜ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ଯଥାକ୍ରମେ ୧୬,୦୦୦, ୭୨,୦୦୦ ଓ ୧,୯୬,୦୦୦ ଅଟେ ।
ଏଣୁ ଯେ କୌଣସି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପଦ୍ଧତି ଅବଲମ୍ବନ କଲେ ବି’ ଜମିରେ ଯଦି କେତୋଟି ତୃଣକ ଗଛ ବଞ୍ଚିଯାଏ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ବଂଶ ବଞ୍ଚେଇ ରଖିବା ପାଇଁ ସେମାନେ ଯଥେଷ୍ଟ ବୀଜ ଉତ୍ପାଦନ କରନ୍ତି । ତା’ଛଡା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିପକ୍ଵ ହେବା ପୂର୍ବରୁ କାଟି ନେଲେ ବି ତୃଣକ ଅଙ୍କୁରଣକ୍ଷମ ବୀଜ ଉତ୍ପନ୍ନ କରେ ଏବଂ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ତୃଣକ ଆଗୁଆ ଫୁଲଧରି ବୀଜ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ଅର୍ଥାତ୍ ଯେକୌଣସି ପ୍ରାକୃତିକ ବିପତ୍ତି ପଡିଲେ ମରିବା ପୂର୍ବରୁ ତୃଣକ ନିଶ୍ଚୟ କିଛି ବୀଜ ଉତ୍ପନ୍ନ କରିବ ।
ଅନେକ ବୀଜ ଓ ଆଖିର ଜୀବନ ଥିଲେ ବି ଅନୁକୂଳ ପରିବେଶରେ ଅଙ୍କୁରିତ ହୁଅନ୍ତି ନାହିଁ । ବୀଜ ଓ ଆଖିର ଏହି ଅବସ୍ଥାକ ନିଷ୍କ୍ରିୟତା କୁହାଯାଏ । ନିଷ୍କ୍ରିୟତା ହେତୁ ମାଟି ଭିତରେ ପୋତି ହୋଇଥିବା ଅନେକ ପ୍ରକାର ତୃଣକର ମଞ୍ଜି ବହୁବର୍ଷ ବଞ୍ଚି ରହନ୍ତି ଏବଂ ଫସଲ କ୍ଷେତରେ ତୃଣକର ଏକ ନିରନ୍ତର ଉତ୍ସ ହୁଅନ୍ତି । ଯଦି ସବୁତକ ତୃଣକ ମଞ୍ଜି ଏକ ସମୟରେ ଅଙ୍କୁରିତ ହୁଅନ୍ତା ତେବେ ତୃଣକକୁ, ସହଜରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରନ୍ତା ଏବଂ ତୃଣକର ବଂଶକୁ ଲୋପ କରି ହୁଅନ୍ତା । କିନ୍ତୁ ନିଷ୍କ୍ରିୟତା ହେତୁ ନିୟୁତ ନିୟୁତ ତୃଣକ ବୀଜ ମାଟିରେ ଗଚ୍ଛିତ ହୋଇ ରହେ ଏବଂ ବର୍ଷ ପରେ ବର୍ଷ ଥର ଥର ହୋଇଉଠେ । ସେଥିପାଇଁ କୁହାଯାଇଥାଏ । “ ଏକ ବର୍ଷର ମଞ୍ଜି ଝଡା, ସାତ ବର୍ଷର, ଘାସ ବଛା” ।
ବହୁବର୍ଷ ଜୀବି ତୃଣକର କଳକାଣ୍ଡ ଆଦି ମାଟିର ୧ ମିଟର ତଳେ ବି ରହିଥାଏ । ମାଟି ଉପର ଅଂଶକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନଷ୍ଟ କରିଦେଲେ ବି ଏହି କଳକାଣ୍ଡ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ତୃଣକରି ବଞ୍ଚାଇ ରଖେ ।
ବିକ୍ଷେପଣ ତୃଣକ ସ୍ଥାୟିତ୍ଵର ଏକ ପ୍ରଧାନ ଉପାୟ । ବିକ୍ଷେପଣ ଦ୍ଵାରା ତୃଣକ ବୀଜ ବିଭିନ୍ନ ପରିବେଶରେ ପଡିଥାଏ ଏବଂ ନିଜପାଇଁ ଅଧିକ ଅନୁକୂଳ ପରିବେଶ ବାଛି ନେଇଥାଏ ।
ପ୍ରକୃତିର ବିଭିନ୍ନତା ଯଥା ଅତ୍ୟଧିକ ଉତ୍ତାପ ବା ଥଣ୍ଡା, ମରୁଡି, ଜୈବଚାପ ଓ ଅସ୍ଵାଭାବିକ ମୃତ୍ତିକା ସତ୍ତ୍ୱେ ବଞ୍ଚି ରହିବା ପାଇଁ ତୃଣକର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଶକ୍ତି ରହିଛି । ଅତ୍ୟଧିକ ତୁଷାରପାତ ହେଲେ ତୃଣକ ପୋଡିଯାଏ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପୋକ ରୋଗ ଯୋଗୁ ଧ୍ଵଂସ ପାଏନାହିଁ । ମୃତ୍ତିକାର ଖଣିଜ ଉପାଦାନ ପରିମାଣ ଅସ୍ଵାଭାବିକ ଥିଲେ ବି ତୃଣକ ଉଦ୍ଭିଦ ପୋଷାକର ଅଭାବ ବା ଆଧିକ୍ୟଜନିତ ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରକାଶ କରେ ନାହିଁ । ନିମ୍ନମାନର ଜଳ ଯାହା ଫସଲ ପାଇଁ ଅନୁପଯୁକ୍ତ ତାହା ତୃଣକର କିଛି କ୍ଷତି କରେନାହିଁ । ବାସ୍ତବିକ ମାଟି ଓ ଜଳର ଅସ୍ଵାଭାବିକ ଅବସ୍ଥା ଯୋଗୁଁ ଫସଲ ବଢି ନପାରି ମରିଗଲେ ତୃଣକ ଅଧିକ ତେଜରେ ବଢି ଫାଙ୍କା ଜାଗାକୁ ଦାଖଲ କରିନିଏ ।
ଅନେକ ତୃଣକ କଣ୍ଟାଯୁକ୍ତ , ପିତା, ଅରୁଚିକର ଗନ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ହୋଇଥିବାରୁ ଏବଂ ଫସଲ ଗଛ ପରି ଦେଖାଯାଉଥିବାରୁ ପ୍ରାଣୀ ଓ ମନୁଷ୍ୟ ଦ୍ଵାରା ଧ୍ଵଂସ ପାଇବାରୁ ରକ୍ଷା ପାଆନ୍ତି ।
ତୃଣକ ସ୍ଵ - ବୁଣା ଗଛ ଅଟେ । ଏହାର ଅଙ୍କୁରଣ ପାଇଁ ଭଲଭାବେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିବା କୃତ୍ରିମ ତଳିଘରାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ । ମା ଗଛରୁ ବିଚ୍ୟୁତ ତୃଣକ ବୀଜ ଅନୁକୂଳ ପରିବେଶ ପାଇଲେ ଚାଷ ହୋଇନଥିବା ଜମିରେ ବି ଘଞ୍ଚ ହୋଇ ଉଠେ ।
ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ୩୦,୦୦୦ ର ଅଧିକ ଜାତିର ତୃଣକ ରହିଛି । ଏହିସବୁ ତୃଣକର ଅନୁକୂଳତମ ମୃତ୍ତିକା ଓ ଜଳବାୟୁ ଆବଶ୍ୟକତାରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଛି । ଏଣୁ ସ୍ଥଳ ଓ ଜଳଭାଗର ଯେ କୌଣସି ପରିବେଶକୁ ଗୋଟିଏ ବା ଅଧିକ ଜାତିର ତୃଣକ ଦକ୍ଷତାର ସହିତ ବିନିଯୋଗ କରିପାରିବ ।
ସର୍ବଦା ଏକ ପ୍ରକାର କୃଷି ପଦ୍ଧତି ଅବଲମ୍ବନ କରିବା ଦ୍ଵାରା ପାରିସ୍ଥିତିକ ତୃଣକ ପ୍ରକାର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ଯାହାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା କଠିନ ହୋଇପଡୁଛି ।
ତୃଣକର ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ
ପୃଥିବୀରେ ୩୦,୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ଜାତିର ତୃଣକ ରହିଛି । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୧୮,୦୦୦ ଜାତିର ତୃଣକ ସାଂଘାତିକ କ୍ଷତି କରନ୍ତି । ବାହ୍ୟଗଠନ, ବିକାଶ ଏବଂ ଶରୀର କ୍ରିୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଅନେକ ଜାତି ତୃଣକର କେତେକ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ରହିଛି । ଏହି ସବୁ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସୁବିଧା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ତୃଣକର ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ କରାଯାଇଛି ।
ଜୀବନ କାଳ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ
ଜୀବନ କାଳ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ତୃଣକକୁ ତିନି ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ଯଥା (କ) ଏକ ବାର୍ଷିକୀ (ଖ) ଦି ବର୍ଷୀ ଓ (ଗ) ବହୁ ବର୍ଷୀ ।
- ଏକ ବର୍ଷୀ ତୃଣକ
ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ତୃଣକ ଜନ୍ମି, ବଢି, ଫୁଲ ଓ ଫଳ ଧରି ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ବା ଗୋଟିଏ ଋତୁ ଭିତରେ ମରିଯାନ୍ତି । ବଢିବା ଅନୁସାରେ ଏକ ବାର୍ଷିକୀ ତୃଣକକୁ ବର୍ଷାକାଳୀନ ବା ଖରିଫ ତୃଣକ ଏବଂ ଶୀତକାଳୀନ ବା ରବି ତୃଣକ ଏହିପରି ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ଏହି ଦୁଇ ଉପଶ୍ରେଣୀ ଭୁକ୍ତ ତୃଣକର କେତେକ ଉଦାହରଣ ଟେବୁଲ ୧ ଓ ୨ ରେ ଦିଆଯାଇଛି ।
କେତେକ ବର୍ଷାକାଳୀନ ତୃଣକ
|
ପ୍ରଚଳିତ ନାମ |
ବନସ୍ପତି ବିଜ୍ଞାନ ନାମ |
ବଂଶ |
|
କନଶିର |
Commelina bengalensis |
Commelinacae |
|
ଚାକୁଣ୍ଡା |
Cassia Occidentalis |
Fabaceae |
|
ପୋକଶୁଙ୍ଗା |
Agaratum Conizoides |
Astpraceae |
|
ବାଡିଅଁଳା |
Phyllanthus niruri |
Enphorbiaceae |
|
ଶୋଲ |
Aeschenompne aspera |
Fabaceae |
|
ଲାଜକୁଳି |
Mimosa pudica |
Fabaceae |
|
ପୁରୁଣି |
Trianthema spp |
Aizoaceae |
|
ବଣଖଡା |
Amaranthus viridis |
Amarathabaceae |
|
ସୁଆଁ |
Echinochloa crusgalli |
Poaceae |
କେତେକ ଶୀତକାଳୀନ ତୃଣକ
|
ପ୍ରଚଳିତ ନାମ |
ବନସ୍ପତି ବିଜ୍ଞାନ ନାମ |
ବଂଶ |
|
ଭେଜିବାଇଗଣ |
Solanum xanthocarpum |
Solanaceae |
|
ଅଗରା |
Argemone mexicana |
Papaveraceae |
|
ଅଗରଜଟା |
Xanthium strumarium |
Acteraceae |
|
ଅଣଓସାରିଆ |
Gynadropsis pentaphylla |
Capparidaceae |
|
ବଥୁଆ |
Chenopodium alhum |
Chenopodiaceae |
|
କୋଳଥିଆ |
Tephrosia candida |
Fabaceae |
|
|
Tephrosia purpurea |
Fabaceae |
|
ଗଇଶ |
Leucas asppra |
Labiateae |
|
ପୁରୁଣି |
Portulaca olpraceae |
Portulceae |
|
ହାତୀ ସୁଣ୍ଢିଆ |
Heliotropium indicum |
Boraginaceae |
ବଣ ଖଡା ବର୍ଷସାରା ବଢିପାରେ । କିନ୍ତୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଏହା ଏକ ବର୍ଷାକାଳୀନ ତୃଣକ । ଏକବର୍ଷୀ ତୃଣକ ସାଧାରଣତଃ ବୀଜ ଦ୍ଵାରା ବଂଶ ବିସ୍ତାର କରେ ଏବଂ ଜମି ପତ୍ତନରୁ କାଟିଦେଲେ ଆଉ ବଢି ପାରେନାହିଁ ।
- ଦ୍ଵିବର୍ଷୀ ତୃଣକ
- ବହୁବର୍ଷୀ ତୃଣକ
ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ତୃଣକ ସେମାନଙ୍କର ଜୀବନ ଚକ୍ର ଦୁଇ ବର୍ଷରେ ପୂରଣ କରନ୍ତି । ପ୍ରଥମ ବର୍ଷ ଡାଳପତ୍ର ଧରି ବଢନ୍ତି ଏବଂ ଦ୍ଵିତୀୟ ବର୍ଷ ଫୁଲ ଫଳ ଧରନ୍ତି । ଏ ଶ୍ରେଣୀ ତୃଣକର ବିକ୍ଷେପଣ ସାଧାରଣତଃ ଫଓଲ ସହିତ ମିଶି ହୋଇନଥାଏ । ଦ୍ଵିବର୍ଷୀ ତୃଣକର କେତେକ ସାଧାରଣ ଉଦାହରଣ ହେଲା - ଜଙ୍ଗଲୀ ଗାଜର, କାଶଜୀ ।
ଏ ଶ୍ରେଣୀର ତୃଣକ ତିନି ବା ଅଧିକ ବର୍ଷ ବଞ୍ଚନ୍ତି । ସାଧାରଣତଃ ବହୁବର୍ଷୀ ତୃଣକ ଦ୍ଵିତୀୟ ବର୍ଷ ଫୁଲ ଫଳ ଧରନ୍ତି ଏବଂ ତା’ ପରଠାରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ନିୟମିତ ଫୁଲ ଫଳ ଧରନ୍ତି । ନାଗ ଅଇରୀ , ନାଗ ଫେଣୀ , କିଆକଳମ, ଗୁରୁଡିଆ ବେରୁହାଁ, ବେଣା, ଦୁବ ଆଦି ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ତୃଣକ ।
ବୀଜପତ୍ରର ଲକ୍ଷଣ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ
ବିଜପତ୍ରର ଲକ୍ଷଣ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ତୃଣକକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଦୁଇଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଅଛି ।
- ଏକବୀଜପତ୍ରୀ ତୃଣକ
- ଦ୍ଵିବୀଜ ପତ୍ରୀ ତୃଣକ
ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ତୃଣକକୁ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ରୀ ବା ଘାସ ଜାତୀୟ ତୃଣକ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ଦୁବଘାସ ସୁଆଁ, କୋଦୁଅ, ମାଣ୍ଡିଆ ଘାସ, ବିଲୁଆ ଲାଞ୍ଜ ଆଦି ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ତୃଣକ ।
ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ତୃଣକକୁ ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ରୀ ତୃଣକ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ପୋକ ଶୁଙ୍ଗୀ, କନସିରି, ବାଡି ଅଁଳା, ବକ୍ର ମୂଳୀ, ଅଗରା, କାଣିଲେଉଟିଆ, ଭେଜି ବାଇଗଣ, ଗଇଶ, ଅଣଓସାରିଆ ଆଦି ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ତୃଣକ ।
ମୁଥା, ବେରୁଆଁ ଆଦି ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ରୀ ହେଲେ ବି ଘାସ ଜାତୀୟ ନୁହନ୍ତି । ଏଗୁଡ଼ିକୁ ମୁଥା ଜାତୀୟ ତୃଣକ କୁହାଯାଏ ।
ସଞ୍ଜୁକ୍ତତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ
ସଞ୍ଜୁକ୍ତତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ତୃଣକକୁ ତିନିଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ।
- ଋତୁକାଳୀନ ତୃଣକ
- ପରଜୀବୀ ତୃଣକ
- ଫସଲ – ସଂଯୁକ୍ତ ତୃଣକ
ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ତୃଣକ ଫସଲ ଭେଦରେ ବର୍ଷର ଏକ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ଋତୁରେ ବଢନ୍ତି ଯଥା : ଗ୍ରୀଷ୍ମ ତୃଣକ ଓ ଶୀତଋତୁ ତୃଣକ । ଯେଉଁ ଋତୁରେ ଅଙ୍ଗୀୟ ବୃଦ୍ଧି ମୁଖ୍ୟତଃ ହୋଇଥାଏ ସେହି ଋତୁକୁ ବହୁବର୍ଷୀ ତୃଣକର ବଢିବା ଋତୁ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।
ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ତୃଣକ ପୋଷାକ ଗଛରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବା ଆଂଶିକ ଭାବରେ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରି ବଞ୍ଚନ୍ତି । ସ୍ଵର୍ଣ୍ଣଲତା , ମଲାଙ୍ଗ, ଶୁଣ୍ଢା ବା ରୋବାଙ୍କି ଏବଂ ଆଗିଆ ବା ଷ୍ଟ୍ରାଇଗା ପରଜୀବୀ ତୃଣକର କେତେକ ସାଧାରଣ ଉଦାହରଣ ।
ଫସଲ – ସଂଯୁକ୍ତ ତୃଣକ ମଧ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ଫସଲ କ୍ଷେତରେ ବଢନ୍ତି କିନ୍ତୁ ପରଜୀବୀ ତୃଣକ ପରି ଫସଲରୁ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ । କେତେକ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ କାରଣ ଯୋଗୁଁ ଏ ପ୍ରକାର ତୃଣକ ଫସଲ ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇ ରହନ୍ତି । ଫସଲ ନିହିତ ବାହ୍ୟ ଗଠନରେ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଯୋଗୁ ଧାନ କ୍ଷେତରେ ବାଳୁଙ୍ଗା ଏବଂ କ୍ଷୁଦ୍ରଶସ୍ୟ ଜାତୀୟ ଫସଲରେ ଜଙ୍ଗଲୀ ଓଟ ବଞ୍ଚି ରହେ । ଛାଇ, ଥଣ୍ଡା ଓ ଆର୍ଦ୍ର ପରିବେଶରେ କାଶନୀ ଭଲ ବଢେ । ବରସିମ୍ ଓ ଲୁସର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷେତରେ ଏପ୍ରକାର ପରିବେଶ ଯଥେଷ୍ଟ ଭାବରେ ମିଳୁଥିବାରୁ କାଶନୀ ସର୍ବଦା ବରସିମ ଓ ଲୁସର୍ଣ୍ଣ ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ ହି ରହେ ।
ଏହି ମୁଖ୍ୟ ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ ଛଡା ତୃଣକକୁ କାଣ୍ଡର ପ୍ରକୃତି ଭିତ୍ତିରେ କାଠୁଆ, ଅର୍ଦ୍ଧ – କାଠୁଆ ଓ ଶାକୀୟ, ଆବାସ ଭିତ୍ତିରେ କୃଷିକ୍ଷେତ୍ର ତୃଣକ , ଚାରଣ ଭୂମି ତୃଣକ, ପଡିଆ ଜମି ତୃଣକ, ଜଙ୍ଗଲ ତୃଣକ, ଜଳାଶୟ ତୃଣକ ଇତ୍ୟାଦି ; ମୃତ୍ତିକା ଆବଶ୍ୟକତା ଭିତ୍ତିରେ ଅମ୍ଳ ମୃତ୍ତିକା ତୃଣକ, କ୍ଷାରୀ ମୃତ୍ତିକା ତୃଣକ ଓ ନିରପେକ୍ଷ ମୃତ୍ତିକା ତୃଣକ ଏବଂ ଉତ୍ପତ୍ତିସ୍ଥଳ ଭିତ୍ତିରେ (ଇଉରୋପୀୟ ତୃଣକ, ଆମେରିକୀୟ ତୃଣକ ଇତ୍ୟାଦି) ମଧ୍ୟ ବର୍ଗୀକୃତ କରାଯାଇଅଛି । ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ତୃଣକକୁ ଐଚ୍ଛିକ ସାଧାରଣତଃ ଜଙ୍ଗଲ ପରିବେଶରେ ଦେଖାଯାଏ ବା ଅବିକଳ୍ପି କର୍ଷିଲା ଜମିରେ ଦେଖାଯାଏ ଏବଂ ମାରାତ୍ମକ ଅଦରକାରୀ କ୍ଲେଶଦାୟକ ଓ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଦୁଃସାଧ୍ୟ ବା ଆପତ୍ତିଜନକ (ମାରାତ୍ମକ, ଯାହାର ମଞ୍ଜିକୁ ଫସଲ ମଞ୍ଜିରୁ ପୃଥକ କରିବା କଠିନ) ଏପରି ଭାବରେ ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥାଏ ।
ତୃଣକ ନିବାରଣ ଉପାୟ
ଅଳ୍ପ ଖର୍ଚ୍ଚରେ ଏବଂ ଦକ୍ଷତାର ସହିତ ତୃଣକକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ତୃଣକ ନିବାରଣ ଏକ ପରିପୂରକ ପନ୍ଥୀ ଅଟେ । ତୃଣକ ପ୍ରବେଶ ଓ ବିସ୍ତାରକୁ ବାଧା ଦେଉଥିବା ବା ବଳ କରୁଥିବା ସମସ୍ତ ଉପାୟକୁ ତୃଣକ ନିବାରଣ ପନ୍ଥା କୁହାଯାଏ । ତୃଣକ ଉପଦ୍ରବକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଯଦି ଯଥେଷ୍ଟ ପରିମାଣରେ ନିବାରଣ ଉପାୟ ଗ୍ରହଣ କରାନଯାଏ ତେବେ କୌଣସି ତୃଣକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପନ୍ଥା ସଫଳ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ । ତା’ଛଡା ସର୍ବାଧିକ ଆଦାୟ ପାଇବା ପାଇଁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ତୃଣକ ନିବାରଣ ପନ୍ଥା ଅବଲମ୍ବନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ବିଶେଷକରି ମାରାତ୍ମକ ଉପଦ୍ରବକୁ ନିବାରଣ କରିବା ଏକାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ । କାରଣ ଏ ପ୍ରକାର ତୃଣକ ଥରେ ଦୃଢ ହୋଇଗଲେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡେ । କେତେକ ମୁଖ୍ୟ ତୃଣକ ନିବାରଣ ପନ୍ଥା ନିମ୍ନରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଅଛି ।
ଆଧାର - ଶିକ୍ଷକ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟ ଶିକ୍ଷା ଗବେଷଣା ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପରିଷଦ
Last Modified : 1/28/2020
