অসমীয়া   বাংলা   बोड़ो   डोगरी   ગુજરાતી   ಕನ್ನಡ   كأشُر   कोंकणी   संथाली   মনিপুরি   नेपाली   ଓରିୟା   ਪੰਜਾਬੀ   संस्कृत   தமிழ்  తెలుగు   ردو

ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ (ମୃତ୍ତିକା ସଂରକ୍ଷଣ ଉପାୟ)

ମୃତ୍ତିକା  କ୍ଷୟର   କାରଣ   ଜାଣିବା  ପରେ   ମୃତ୍ତିକା  ସଂରକ୍ଷଣ   ପାଇଁ   ଉପାୟ  ସ୍ଥିର   କରିବା  ସହଜ   । କାରକ   ଗୁଡିକର  ପ୍ରଭାବ   ହ୍ରାସ   କରିବା   ଓ  ଆବଶ୍ୟକ   ସ୍ଥଳେ   ସେଗୁଡିକୁ  ନିଷ୍କ୍ରିୟ   କରିଦେବା   ଆବଶ୍ୟକ  । ଏହି  ଉପାୟଗୁଡିକୁ  ମୁଖ୍ୟତଃ   ତିନି   ଭାଗରେ   ବିଭକ୍ତ   କରାଯାଇପାରେ   ।

  1. ଜୈବିକ  ଉପାୟ,
  2. ଯାନ୍ତ୍ରିକ  ଉପାୟ,
  3. ଅନ୍ୟାନ୍ୟ  ଉପାୟ   ।

ଜୈବିକ  ଉପାୟ

ସମପତନ  ଚାଷ

ପାହାଡିଆ   ଅଞ୍ଚଳରେ   ଜମିର   ଢାଲୁ   ପରିମାଣ   ବେଶି   । କୌଣସି   ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ   ପତନଠାରୁ   ଏକା   ଉଚ୍ଚତା  ବିଶିଷ୍ଟ   ଜାଗା   ଗୁଡିକୁ   ସମପତନ   ଜାଗା   ବୋଲି  କୁହାଯାଏ   ।  ଏହି   ସମପତନ  ଜାଗାଗୁଡିକୁ  ଯୋଗକରି  ରେଖାଗୁଡିକୁ  ସମପତନ  ରେଖା  କୁହାଯାଏ   । ପାହାଡ   ଢାଲୁରେ   ସମପତନ   ଚାଷ   ଆବଶ୍ୟକ  । ଏଠି   ଛୋଟ  ସରୁ   ଓ  ଗୋଜି  ଲଙ୍ଗଳରେ   ଚାଷ  କରାଯାଏ   । ପାହାଡ   ଉପରୁ  ତଳକୁ  ସରୁ   ସରୁ   ବେରହା   କରି   ଛାଡିଦେଲେ   ପାଣି  ଶୀଘ୍ର   ତଳକୁ   ବୋହି  ଆସେ   । ପାରି  ସଙ୍ଗରେ  ବହୁତ   ମାଟି   ତଳକୁ   ବୋହି  ଆସେ   । ପାହାଡ  ଢାଲୁ   ଜମି   କ୍ରମେ   ଅନୁର୍ବର   ହୋଇଯାଏ   । ଏଣୁ  ଢାଲୁର   ବିପରୀତ   ଦିଗରେ   ଚାଷ   କଲେ   ବେରହା  ଦୁଇ  ସିଆର  ମଝିରେ   ପାଣି   ଅଟକି   ଯାଏ   । ତଳକୁ   ଭେଦିବାକୁ   ସମୟ  ପାଏ     । ଜମିରେ   ପାଣି  ପ୍ରାୟ  ସମାନ  ଭାବରେ  ବାନ୍ତି   ହୋଇ  ରହିଯାଏ  ।  ଫସଲ  ମରୁଡି   ହେତୁ  ଶୀଘ୍ର   ମରେ  ନାହିଁ   । ମାଟି   ମଧ୍ୟ  ଧୋଇଯାଏ   ନାହିଁ   ।

ଢାଲୁ   ଜମିରେ  ଗଛ   ମଧ୍ୟ  ଏହିପରି   ଲଗାଇବା   ଉଚିତ୍  । ଗୋଟିଏ   ଧାଡି  ଗଛ  ଲଗାଇବା   ପରେ  ଦ୍ଵିତୀୟ  ଧାଡିର   ପ୍ରତ୍ୟକ   ଗଛ   ପ୍ରଥମ   ଧାଡିର   ଦୁଇ  ଗଛ  ମଝିରେ   ରହିବା  ଆବଶ୍ୟକ   । ଏହାଦ୍ୱାରା  ପ୍ରଥମ  ଧାଡିର   ଦୁଇ  ଗଛ   ମଧ୍ୟରେ  ବହି  ଯାଉଥିବା  ପାଣି   ୨ୟ  ଧାଡିର  ଗଛରେ  ବାଧାପାଇ   ଦୁଇପଟକୁ  ବଙ୍କେଇ   ଯିବ , ଶୀଘ୍ର   ବୋହିଯିବ   ନାହିଁ   । ଏଣୁ  ମାଟି   ମଧ୍ୟ  ଅଟକି   ଯିବ   । ଜମିର   ଢାଲୁ   ପରିମାଣ  ଶତକଡା  ୧-୨ ଭାଗ   ହୋଇଥିଲେ   ସମପତନ   ଚାଷଦ୍ଵାରା   ମୃତ୍ତିକା  ସଂରକ୍ଷଣ   ସହଜରେ  କରାଯାଇ   ପାରିବ  । ଚାଷର   ଶେଷ   ଓଡ  ଢାଲୁର   ବିପରୀତ   ଦିଗରେ   ହେବା  ଉଚିତ୍   ।

ଆବରଣୀ   ଫସଲ

ଖାଲି  ପଡିଆ  ଜମିରେ  ବର୍ଷା   ହେଲେ   ବେଶି   ପାଣି   ବହିଯାଏ   । ଓଡେ  ଦି’ଓଡ   ଚାଷ  କରାଯାଉଥିବା  ପଡିଆ   ଜମିରେ   ସେତିକି  ବର୍ଷାରେ  କିନ୍ତୁ   କମ୍  ପାଣି   ବୋହିଯାଏ   । ମାଟି  ମଧ୍ୟ  କମ୍  ବୋହିଯାଏ   । ଯେ  କୌଣସି  ପ୍ରକାର   ଫସଲଟିଏ   ଥିଲେ   ପାଣି  ଓ  ମାଟି  ଆହୁରି   କମ୍  ବହିଯାଏ   । ମାଟିକୁ  ଫସଲ  ଚେର  ଜାବୁଡି  ଧରେ   । ଫସଲ  ଉପରେ  ପାଣି  ପଡି  କ୍ରମେ   ତଳକୁ  ଭେଦିଲେ  ତାର  କ୍ଷୟ   ଶକ୍ତି  ହ୍ରାସ   ପାଇଥାଏ   । ପାଣି   ଥିବା   ହେତୁ  ଚେର  ବହୁତ   ତଳକୁ  ଯାଇ   ଫସଲ   ଗଛକୁ   ଟାଣ   କରି   ରଖେ   ଓ  ଅଧିକ   ପରିମାଣ   ଉପାଦାନ  ଯୋଗାଇଥାଏ   । ଏଣୁ   ମୃତ୍ତିକା  କ୍ଷୟ  ହ୍ରାସ   ପାଇବା   ପାଇଁ  କିଆରୀରେ   କିଛି   ଫସଲ   ରହିବା   ଆବଶ୍ୟକ   । ଧନ  କାଟିସାରି  ବଡ  ବଡ   ନଡାମୂଳ   ମଧ୍ୟ   ରଖିଲେ   ମୃତ୍ତିକା   କ୍ଷୟ  ହ୍ରାସ   ପାଇଥାଏ   । ଧାନ ପରେ   ମୁଗ, ବିରି,  କୋଳଥ, ସୋରିଷ ଇତ୍ୟାଦି   ଦ୍ଵିତୀୟ   ଫସଲ  ନେଲେ   କିଆରୀରୁ   ମୃତ୍ତିକା  ନଷ୍ଟ   ହ୍ରାସ  ପାଇଥାଏ   ।

ପଟି  ପଟି  ଫସଲ  ଚାଷ

ଢାଲୁ   ଜମିରେ   ପଟି  ପଟି  ଫସଲ  ଚାଷ  କରିବା  ଉଚିତ୍  । ଏହା  ଫସଲ   ପର୍ଯ୍ୟାୟର  ଅନ୍ୟ  ଏକ  ରୂପ   । ପାହାଡ  ଢାଲୁରେ   ବିଭିନ୍ନ   ପ୍ରକାର   ଫସଲ  ଯଥା  - ମକା, ମାଣ୍ଡିଆ, ଧାନ,  ଗୁରୁଜି, ସୁଆଁ, କାଙ୍ଗୁ,  କୋଳଥ,  ହରଡ,  କାନ୍ଦୁଲ,

ପବନ  ବେଶି   ହେଉଥିବା  ଅଞ୍ଚଳରେ   ପବନ   ବହୁଥିବା   ଅଞ୍ଚଳରେ   ପବନ  ବହୁଥିବା  ଦିଗରେ   ବିପରୀତ   ଦିଗରେ   ଫସଲ   ଧାଡି   ରହିବା  ଦରକାର   । ଉଦାହରଣ  ସ୍ୱରୂପ   ଦକ୍ଷିଣା   ପବନ  ବହୁଥିବା   ଅଞ୍ଚଳରେ   ଫସଲ  ଧାଡି   ଗୁଡିକ  ପୂର୍ବ   ପଶ୍ଚିମ   ହୋଇ   ରହିବା  ଆବଶ୍ୟକ   । ପ୍ରଥମ  ପଟିରେ  ଡେଙ୍ଗା  ଗଛ  ଓ  ପରବର୍ତ୍ତୀ   ପଟିରେ   ଗେଡା  ଗଛ   ଫସଲ   ରହିବା   ଦରକାର   । ଏହାଦ୍ଵାରା   ପବନର  ବେଗ  ହ୍ରାସ  ପାଏ   । ମୃତ୍ତିକା   କ୍ଷୟ  ମଧ୍ୟ   ହ୍ରାସ   ପାଏ   । ଏହାକୁ   ବାତ  ନିରୋଧୀ   ଫସଲ  ପଟି   କୁହାଯାଏ   ।

କେତେକ  ଜାଗାରେ  ମଝିରେ  ମଝିରେ  କେତୋଟି   ପଟିରେ  ଗୋ – ଖାଦ୍ୟ   ଉପଯୁକ୍ତ   ବହୁବାର୍ଷିକୀ  ଫସଲ  ଚାଷ  କରାଯାଏ   । ଅନ୍ୟ   ପଟିଗୁଡିକର  ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ   ସାଧାରଣ   ସ୍ୱଳ୍ପକାଳୀ   ଫସଲ  ଚାଷ   କରାଯାଏ   । ଏହାକୁ   ଦୀର୍ଘକାଳୀ   ପଟି   ଫସଲ   କୁହାଯାଏ  ।

ଅବରଣୀ  ଫସଲ

ବର୍ଷା   ହେଲେ  ପଡିଆ   ଜମିରୁ   ବେଶୀ  ପାଣି  ବହିଯାଏ   ।  କିନ୍ତୁ  ଜମିରେ   ଫସଲଟିଏ  ରହିଥିଲେ   ମୃତ୍ତିକା   ହ୍ରାସ   ପାଇଥାଏ   । ଫସଲ  ଉପରେ   ବର୍ଷା  ପଡିବା  ହେତୁ   ଏହାର   କ୍ଷତି   କରିବା  ଶକ୍ତି  କମିଯାଏ   । ଚେର   ମାଟିକୁ   ବାନ୍ଧି  ରଖେ   । ଉଭୟ  ଜଳ  ଓ  ମୃତ୍ତିକା  ହ୍ରାସ  ପାଏ   । ଏଣୁ  ଜମିରେ  ଯେ  କୌଣସି  ପ୍ରକାର  ଫସଲ  ରଖିବା   ଆବଶ୍ୟକ   । ଧନିଚା , ଛଣପଟି  ବିଭିନ୍ନ  ପ୍ରକାର  ଘାସ, ବରଗୁଡି , ବେଣା   ଏଥିଲାଗି  ଉପଯୁକ୍ତ   । ବର୍ଷା   ଦିନେ   ଧନିଚା ଓ  ଛଣପଟ , ବରଗୁଡି  ଇତ୍ୟାଦି   ଚାଷକରି   ଏହାକୁ   ୨ମାସ   ପରେ  ମାଟିରେ   ମିଶାଇ  ପରେ  ୨ୟ  ଫସଲ   ନିଆଯାଇ  ପାରିବ   ।

ଫୁଲବାଣୀ  ଜିଲ୍ଲାରେ   ପଦର  ଜମିରେ  ବର୍ଷା   ଦିନେ   ଛଣପଟ   ଚାଷକରି  ଭାଦ୍ରବ  ମାସରେ  ଏହାକୁ  ମାଟିରେ   ମିଶାଇ  ଏଥିରେ  ଅଳସି  ଚାଷ   ଭଲ  ଲାଭଜନକ   ହୋଇପାରିଛି   ।  ଏହାଦ୍ୱାରା  ମୃତ୍ତିକା  ଉର୍ବରତା   ବୃଦ୍ଧି   ପାଉଛି   । ମୃତ୍ତିକା   କ୍ଷୟ   ହ୍ରାସ   ପାଉଛି   । ଅଳସି   ଅମଳ  ମଧ୍ୟ   ବୃଦ୍ଧି   ପାଉଛି   ।

ଛାଦନ

ଜମିକୁ   ଖୁସାଖୁସି  କରିବା  ଦ୍ଵାରା  ଉପର  ୫-୬ ସେ.ମି.  ମାଟି   ନରମ   ହୋଇଯାଏ   । ଅନାବନା   ଘାସ  ନଷ୍ଟ   ହୋଇଯିବା   ଦ୍ଵାରା  ମାଟିର  ଜଳୀୟ  ଅଂଶ  ଓ  ପୁଷ୍ଟି   ଉପାଦାନ   ଫସଲକୁ   ମିଳେ   । ବୃଷ୍ଟିଜଳ  ସହଜେ  ବହିନଯାଇ  ମାଟିରେ   ଭେଦେ  । ଧାଡି  ଧାଡି   ବୁଣା  ବା  ଲଗାଯାଇଥିବା  ଫସଲରେ  ଖୁସା  କୋଡା   ପରେ   ବିଭିନ୍ନ   ପ୍ରକାର  ପତ୍ର, ନଡା, ଘାସ  ବା  ଦଳ   ବିଛାଇ  ଦିଆଯାଏ   । ଏଗୁଡ଼ିକୁ  ଛାଦନ   କୁହାଯାଏ   । ଏଗୁଡିକ   ଉପର   ମାଟିକୁ   ଘୋଡାଇ   ରଖନ୍ତି   ।  ବାଷ୍ପୀଭବନ  ହ୍ରାସ   ହେତୁ  ଜଳ  ସଂରକ୍ଷିତ   ହୁଏ   । ବର୍ଷା  ପାଣି  ଧୀରେ  ଧୀରେ   ମାଟିରେ   ଭେଦିବାରୁ  ମୃତ୍ତିକା   କ୍ଷୟ  ହୁଏ  ନାହିଁ   । ସମୟ  କ୍ରମେ   ସଢିଗଲେ   ମାଟିରେ   ମିଶିଯାଇ  ଜୈବିକାଂଶ   ଓ  ପୁଷ୍ଟିସାର   ବୃଦ୍ଧିପାଏ   ।

ଏବେ  କଳା  ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ  କଳା  ଛାଦନ   ରୂପେ   ବିଭିନ୍ନ   ପ୍ରକାର  ଫସଲରେ   ବ୍ୟବହାର  କରାଗଲାଣି   । ମକା, କପା, ଭେଣ୍ଡି ,  ବିଲାତି  ବାଇଗଣ , ଆଳୁ, ଅମୃତଭଣ୍ଡା, ଆମ୍ବ,  ପିଜୁଳି  ଇତ୍ୟାଦିରେ   ଏହାର   ବ୍ୟବହାର   ଲାଭଜନକ   ବୋଲି  ପ୍ରମାଣିତ   ହେଲାଣି   ।

ମିଶ୍ରିତ   ଚାଷ

ଏକାଧିକ   ଫସଲ   ଗୋଟିଏ  ବିଲରେ  ଗୋଟିଏ  ଋତୁରେ   ଚାଷ  କରିବାକୁ   ମିଶ୍ରିତ   ଚାଷ   କୁହାଯାଏ   । ବିଭିନ୍ନ  ଫସଲର  ମଞ୍ଜି   ଅନୁପାତ  କ୍ରମେ   ମିଶାଇ   ଏକାଠି   ବୁଣାଯାଏ  ବା  ଲଗାଯାଏ   । ସେଗୁଡିକର  ପାଚିବା   ସମୟ  ଅନୁସାରେ   ବିଭିନ୍ନ   ସମୟରେ  କଟା   ବା   ତୋଳା  ହୋଇଯାଏ  ।  ଓଡିଶାର   ପାର୍ବତ୍ୟ   ଅଞ୍ଚଳରେ  ୧୦ – ୧୨ ପ୍ରକାର  ଫସଲର  ମଞ୍ଜି   ଏକାଠି  କରି  ବୁଣାଯାଏ   ।

ମିଶ୍ରିତ  ଫସଲ   ହେତୁ  ବିଭିନ୍ନ  ଜମି  ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ   ଭାବେ  ଆବୃତ୍ତ  ହୋଇ  ରହେ   ।  ବହୁତ  ସମୟ  ପାଇଁ  ଜମିରେ  କିଛି  ନା  କିଛି  ଫସଲ  ରହିଥାଏ   । ଫସଲ   ଅନୁସାରେ  ଚେର   ବିଭିନ୍ନ   ଗଭୀରତାକୁ  ଯାଇ   ମାଟିକୁ   ଟାଣକରି   ଧରି   ରଖନ୍ତି   । ପାଣି  ସହଜରେ   ବହିଯାଏ  ନାହିଁ   । ଧୀରେ  ଧୀରେ  ମାଟିରେ   ଭେଦେ   । ମୃତ୍ତିକା   ଓ  ଜଳ  ସଂରକ୍ଷିତ   ହୁଏ   । ଏକାଧିକ   ଫସଲ   ହେତୁ   ମୋଟ  ଅମଳ   ଓ  ଲାଭ  ବୃଦ୍ଧି   ପାଇଥାଏ   । ଉଦାହରଣ :-

ହରଡ + ଧାନ / ଚିନାବାଦାମ/ ବିରି/ ମୁଗ

କପା + ଧାନ / ଚିନାବାଦାମ

ଫସଲ ପର୍ଯ୍ୟାୟ

ମୃତ୍ତିକା   କ୍ଷୟ  ଅବରୋଧି   ଫସଲ  ବର୍ଷା   ଦିନେ  ଓ  ଅନବରୋଧି  ଫସଲ  ରବି ଓ   ଗ୍ରୀଷ୍ମ   ଋତୁରେ   ଚାଷ  କରାଯାଇପାରେ   । ବରଗୁଡି , ଗୁଆର, ଡଙ୍ଗରରାଣୀ , ଛଣପଟ   ଧନିଚା   ଇତ୍ୟାଦି  ଫସଲ  ଲଗାଇ  କ୍ରମେ   ମାଟିର   ଉର୍ବରତା  ବୃଦ୍ଧି   ପାଇପାରେ   ।

ଯାନ୍ତ୍ରିକ  ପର୍ଯ୍ୟାୟ

ସବୁ  କ୍ଷେତ୍ରରେ   କେବଳ   ବିଭିନ୍ନ   କୃଷି  ପ୍ରଣାଳୀ  ଅବଲମ୍ବନ   କରି  ମୃତ୍ତିକା  ସଂରକ୍ଷଣ   ସମ୍ଭବ  ନୁହେଁ   । ଶତକଡା  ୩ ଭାଗରୁ   ବେଶୀ   ଢାଲୁ   ଅଞ୍ଚଳରେ   ଜମିର   ଉଚ୍ଚାନିଚା   ଅବସ୍ଥା   ଉପରେ  ନିର୍ଭର   କରି   ମାଟି   କାଟିବା, ପୂର୍ଣ୍ଣ  କରିବା , ଜଳ  ସ୍ରୋତର  ଗତି   ହ୍ରାସ   କରିବା  ବଦଳାଇବା, ଜଳ  ସଂଗ୍ରହ  କରି   ରଖି   ପରେ   ବ୍ୟବହାର   କରିବା   ଆବଶ୍ୟକ  ହୋଇଥାଏ   । ଏଣୁ  କେତେକ   ଜାଗାରେ  କିଛି   ପୂର୍ତ୍ତିବିଭାଗୀ   କାମ  ମଧ୍ୟ   ଆବଶ୍ୟକ   ହୋଇଥାଏ   ।

ମୃତ୍ତିକା   ସଂରକ୍ଷଣ   ଲାଗି   କେତେକ   ଯାନ୍ତ୍ରିକ   ପ୍ରଣାଳୀ   ଉଲ୍ଲେଖ   କରାଗଲା   ।

  1. ଛୋଟ   ଜଳଧାର  ସୃଷ୍ଟି
  2. ଅବବାହିକାରେ   ସ୍ଥାନେ  ସ୍ଥାନେ  ସମପତନ   ଅନୁସାରେ   ଛୋଟ  ଅଭଗୀର   ଜୁଆ   ଖୋଲି   ଦିଆଯାଏ   । ଏଗୁଡିକ   ପଲମ   ବା  ଛୋଟ   ନନ୍ଦ  ଭଳି   । ଉପରୁ  ମାଟି  ଓ   ପାଣି  ବହି   ଆସି  ଏଥିରେ ସଂଗୃହୀତ   ହୁଏ   । ପାଣି   ମାଟିରେ   ଭେଦି   ମାଟିକୁ   ଓଦାରଖେ   । ମାଟି  ବହିଯାଏ   ନାହିଁ   । ଶତକଡା  ୨-୩%  ଢାଲୁଥିବା   ଅଞ୍ଚଳରେ   ଏପରି   ପ୍ରଣାଳୀ  ଅବଲମ୍ବନ   କରାଯାଇପାରେ   ।

  3. କଠିନ  ସ୍ତର   ଭାଙ୍ଗିବା
  4. କେତେକ  ଜାଗାରେ   ମାଟି  ତଳେ   କଠିନ  ସ୍ତର   ଥିବାରୁ   ପାଣି   ତଳକୁ   ଭେଦେ   ନାହିଁ   ।  ଉପରେ  ଉପରେ   ବହିଯାଏ   ।  ଏପରି   ଜାଗାରେ   ଗୋଜିଆ  ବଡ  ପତ୍ରୀ   ଲଙ୍ଗଳରେ   ଗଭୀର  ଚାଷ   କରାଗଲେ   ତଳେ   ଥିବା   କଠିନ  ସ୍ତର  ଚିରି   ହୋଇ   ହାଲୁକା   ହୋଇଯାଏ  ଓ  ପାଣି  ତଳ  ସ୍ତରକୁ   ଭେଦିଥାଏ    ।

  5. ସମପତନ   ହୁଡା
  6. ଜମି   ସବୁଠାରେ   ସମାନ   ଭାବରେ   ଗଡାଣିଆ   ନୁହେଁ   । ଏଣୁ   କୌଣସି  ପତନ  ତୁଳନାରେ   ସମାନ   ଉଚ୍ଚରେ   ବା  ସମାନ  ଭାବେ   ତଳେ   ଥିବା   ଜାଗାଗୁଡିକୁ   ବନ୍ଧ   ପକାଇ   ମିଶାଇ   ଦେଲେ  ଦୁଇଟି   ବନ୍ଧ   ଭିତର   ଜାଗା  ପ୍ରାୟ   ଗୋଟିଏ   ପତନରେ   ରହିଯିବ   । ଏହି  ବନ୍ଧ  ସିଧା  ସିଧା  ହେବା   ଆବଶ୍ୟକ  ନାହିଁ   । ତେରଚ୍ଛା  ବଙ୍କା  ଟଙ୍କା   ମଧ୍ୟ   ହୋଇପାରେ   ।  ଅବବାହିକାରେ   ଏକାଧିକ   ସମପତନ  ବନ୍ଧ  ଦରକାର   ପରିପାରେ  ଦୁଇ  ବନ୍ଧ   ମଧ୍ୟରେ  ଦୂତା, ବନ୍ଧର  ଉଚ୍ଚତା, ଓସାର , ବୃଷ୍ଟିପାତ ,ଏହାର   ସଘନତା  ଓ  ସମୟ   ଜମିର   ଢାଲୁ   ପରିମାଣ   ମୃତ୍ତିକା   ଗଭୀରତା   ପ୍ରକାର  ଓ  ଗୁଣ   ଉପରେ   ନିର୍ଭର   କରି   ଭିନ୍ନ   ହୋଇଥାଏ   । ମଟାଳ   ମାଟି   ହୋଇଥିଲେ   ବନ୍ଧର  ଉପର  ପଟ  ଓସାର  ୧ ଫୁଟ , ତଳଫୁଟର  ଓସାର  ୭ ଫୁଟ, ଉଚ୍ଚତା ୨ ଫୁଟ ଓ  ଗଡାଣି  ୧ ଫୁଟ   ପାଇଁ  ୧ – ୫ ଫୁଟ  ରହିବା  ଆବଶ୍ୟକ  ।

    ମାଟି  ହାଲୁକା   ହେଲେ   ବନ୍ଧର   ଉଚ୍ଚତା ୨ ଫୁଟ, ଉପର  ପଟ   ଚଉଡା  ଏକ  ଫୁଟ , ତଳ ପଟ  ଚଉଡା  ୬’ ଏବଂ  ଦୁଇପାଖ  ଢାଲୁ  ୧ ଫୁଟ  ପାଇଁ  ୧.୨୫ ଫୁଟ  ହେବା   ଆବଶ୍ୟକ   ।

    ଜମିର   ଢାଲୁ  ଶତକଡା  ୧ ଭାଗ   ହୋଇଥିଲେ   ଦୁଇ  ବନ୍ଧ   ମଧ୍ୟରେ  ଦୂରତା  ପ୍ରାୟ  ୨୦୦ ଫୁଟ, ୨% ହୋଇଥିଲେ  ୧୦୦ ଫୁଟ ୩- ୫%  ହୋଇଥିଲେ  ୬୬  ଫୁଟ   ହୋଇଥାଏ   । ଗୋଟିଏ  ଗୋଟିଏ   ଛୋଟ  କିଆରିରେ   ଆୟତନ   କମ୍  ଢାଲୁ   ଥିଲେ   ୬୦ ଡେସିମିଟର   ଓ  ବେଶୀ   ଢାଲୁ   ଥିଲେ   ୨୦ – ୨୫  ଡେସିମିଟର   ହେବା  ଦରକାର   । ୨-୧୦%  ଢାଲୁ   ଜମିରେ   ସମପତନ   ବନ୍ଧ  ପକାଇ   ମୃତ୍ତିକା   ସଂରକ୍ଷଣ   କରାଯାଇପାରେ   ।

  7. ପାବଚ୍ଛକ
  8. ଢାଲୁର   ପତନ  ଅନୁସାରେ   ତଳକୁ   ତଳ  ହିଡ   ପକାଇ   ଅଣଓସାରିଆ   ଲମ୍ବ   ପଟିମାନ   କରାଯାଏ   । ଏହି   ପଟିଗୁଡିକ  ପାହାଚ   ଭଳି  ଦେଖାଯାଏ   ।

    ଦୁଇ  ସମପତନ  ହିଡ   ଭିତରେ   ଏକ ବା   ଏକାଧିକ   ପାହାଚିଆ   ପଟି   ରହିପାରେ   ।  ପାବଚ୍ଛନ  ହେତୁ  ବେଶୀ   ଢାଳୁଥିବା   ଜମି   ସହଜରେ  ଛୋଟ   ଛୋଟ   ଅଣଓସାରିଆ   ସମତଳ  ପଟିରେ   ବିଭକ୍ତ   ହୋଇପାରେ   । ଏହି  ପଟିରେ   ବିଭିନ୍ନ   ପ୍ରକାର  ଫସଲ   ଚାଷ   କରାଯାଏ   । ଗୋଟିଏ   ପାହାଚରୁ  ଅନ୍ୟ   ପାହାଚକୁ   ପାଣି   ଗଡିଯିବା   ପାଇଁ  ଘାସ  ଛୁଆଁ   ନାଳ   ରହିବା  ଦରକାର  ଜମିରେ   ଢାଲୁ   ପରିମାଣ  ୧୦ – ୧୫ ଭାଗ   ହୋଇଥିଲେ  ଜମିକୁ   ପାହାଚିଆ   କରିବା  ଆବଶ୍ୟକ   ହୋଇଥାଏ   । ହିଡ   ମାଟିରେ   ଢେମା  ବା  ପଥରରେ  ତିଆରି   କରାଯାଏ  । ମାଟି  ହିଡର  ଉପର  ଓ  ଦୁଇକଡା  ଚେକା   ଛପର   କରାଗଲେ   କିମ୍ବା  ବେଣା   ଘାସ   ଲଗାଗଲେ   ବନ୍ଧ  ବହୁତ   ଦିନ   ରହେ   । ଭୁଷୁଡି   ପଡେ   ନାହିଁ   । ସମପତନ  ଅନୁସାରେ  ପାବଚ୍ଛନ   କରାଯାଉଥିବାରୁ   ଏହାକୁ   ସମପତନ  ପାବଚ୍ଛନ   କୁହାଯାଏ   । ସମପତନ   ପାବଚ୍ଛନ   ବିଭିନ୍ନ   ପ୍ରକାର  ଯଥା : (୧) ନାଳ  ପାବଚ୍ଛନ (୨) ମୂଳ   ଓସାରିଆ  ହିଡ  ପାବଚ୍ଛନ (୩) ମୂଳ  ଅଣଓସାରିଆ  ହିଡ  ପାବଚ୍ଛନ  ଓ (୪) ବେଞ୍ଚ   ପାବଚ୍ଛନ   ।

    • ନାଳ  ପାବଚ୍ଛନ
    • ଢାଲୁର   ପତନ   ଅନୁସାରେ   ଅଗଭୀର  ଓ  ଓସାରିଆ  ନାଳ  ଖୋଲା  ଯାଇଥାଏ   । ଖୋଳାମାଟି   ନାଳର   ତଳ   ପଟି   ହିଡରେ   ବିଚ୍ଛାଇ  ଦିଆଯାଏ   । ବେଶୀ   ବୃଷ୍ଟିପାତ   ଅଞ୍ଚଳରେ   ଓ  ସହଜରେ   ପାଣି  ଭେଦୁ   ନଥିବା   ଏପରି  ନାଳ  ପାବଚ୍ଛନ   କରାଯାଏ   ।

    • ମୂଳ ଓସାରିଆ  ହିଡ  ପାବଚ୍ଛନ
    • ଓସାରିଆ  ଓ  କମ୍  ଉଚ୍ଚ  ହିଡ  ଆବଶ୍ୟକ  ଦୂରତାରେ   ପକାଯାଏ   ।  ହିଡର   ଦୁଇ  ପଟୁ  ମାଟି  ଖୋଳି  ହିଡ  ତିଆରି   କରାଯାଏ   ।  କମ୍  ବୃଷ୍ଟିପାତ   ଏବଂ   ଫସଫସିଆ  ମାଟି  ଥିବା  ଅଞ୍ଚଳରେ  ଏ  ପ୍ରଣାଳୀ   ଅବଲମ୍ବନ   କରାଯାଏ   ।

    • ମୂଳ   ଅଣଓସାରିଆ   ହିଡ  ପାବଚ୍ଛନ
    • ଛୋଟ  ଛୋଟ   ହିଡ  ବେଶୀ   ଦୂରରେ   ପକାଯାଇଥାଏ   । ପ୍ରାୟ  ୧୦%  ଢାଲୁ   ଜମିରେ   ଏପରି   ପାବଚ୍ଛନ  କରାଯାଇଥାଏ   । ଏଥିରେ   ଅଧିକା  ପାଣି   କାଢି  ନେବାର   ବ୍ୟବସ୍ଥା   କରାଯାଇଥାଏ   । ହିଡର   ଉଚ୍ଚତା, ତଳ ଓ  ଉପର   ଓସାର   ଜମିର   ଢାଲୁ  ଓ   ମାଟିର   ଗୁଣ  ଅନୁସାରେ   ଭିନ୍ନ   ହୋଇଥାଏ  ।  ଏହାର  ଏକ  ସାଧାରଣ  ସୂଚନା  ନିମ୍ନରେ   ଦିଆଗଲା    ।

      ମୃତ୍ତିକା ଗଭୀରତା (ସେ.ମି.)

      ହିଡ  ଉପର  ଓସାର  (ସେ.ମି.)

      ହିଡ  ତଳ  ଓସାର (ସେ.ମି.)

      ହିଡ  ଉଚ୍ଚତା  ସେ.ମି.

      ଢାଲୁ  ଅନୁପାତ

      ହିଡର  ଅନୁପ୍ରସ୍ଥ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ  (ବର୍ଗମିଟର)

      ଅଗଭୀର (୨୫ସେ.ମି. ରୁ  କମ୍)

      ୦.୪୫

      ୨.୦

      ୦.୭୫

      ୧:୧

      ୦.୯

      ଅଳ୍ପ  ଗଭୀର (୨୫ – ୪୫ ସେ.ମି.)

      ୦.୪୫

      ୨.୫

      ୦.୮

      ୧: ୨୫: ୧

      ୧.୨୩

      ମଧ୍ୟମ ଗଭୀର (୪୫ ରୁ ୧ ମିଟର)

      ୦.୫୨

      ୩.୦

      ୦.୮

      ୧: ୫: ୧

      ୧.୪୪

      (୧ ମିଟରରୁ  ବେଶୀ)

      ୦.୬୦

      ୪.୨

      ୦.୯

      ୨: ୧

      ୨.୧୬

      ଦୁଇଟି  ହିଡର  ଦୂରତା  ସ୍ଥିର   କରିବା  ଲାଗି   ସାଧାରଣତଃ  କେତୋଟି  ନିୟମ   ଅନୁସରଣ   କରାଯାଏ  । ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ   ଉଚ୍ଚତା ୧.୫ ସେ.ମି. ହ୍ରାସ   ପତନରେ  ବା  ପ୍ରଥମ  ହିଡଠାରୁ   ୭୦  ମିଟର   ଦୂରରେ   ଦ୍ଵିତୀୟ  ହୁଡା   ପକାଇବା   ଦରକାର  ହୋଇଥାଏ  । ଉପରପଟ   ହୁଡାରୁ  ଯେତିକି  ଦୂରକୁ  ପାଣି  ବହି  ଆସୁଛି   ।  ସେ   ଦୂରତା  ତଳ   ପଟ  ହୁଡା  ପାଣିର  ପରିପୃକ୍ତ   ଦୂରତା   ସହିତ   ସମାନ   ହେବା  ଦରକାର   । ଏଥିଲାଗି   ନିମ୍ନଦତ୍ତ   ନିୟମ  ଅନୁସରଣ   କରାଯାଇପାରେ ।

      ଢାଲୁ  ପରିମାଣ  (%)

      ଉଚ୍ଚତା  ହ୍ରାସ (ମିଟର)

      ୦ – ୧

      ୧.୧ ମିଟର

      ୧ – ୧.୫

      ୧.୨

      ୧.୫ – ୨

      ୧.୩୫

      ୨ - ୩

      ୧.୫

      ଉଚ୍ଚତା  ହ୍ରାସ  ଓ ଢାଲୁ   ପରିମାଣ  ଅନୁସାରେ   ଦୁଇ  ହିଡ   ମଧ୍ୟରେ   ଦୂରତା   ସ୍ଥିର   କରାଯାଇଥାଏ  ।

      ଉଚ୍ଚତା  ହ୍ରାସ  =  + 60  ମଧ୍ୟମ  ଓ  ଅଧିକ   ବୃଷ୍ଟିପାତ  ଅଞ୍ଚଳରେ  ୫୦ ସେ.ମି. ରୁ  ବେଶୀ  ।

      + 60  (୫୦ ସେ.ମି. ରୁ  କମ୍  ବୃଷ୍ଟିପାତ   ଅଞ୍ଚଳରେ )

      S = ଢାଲୁ   ପରିମାଣ (%)

      ଢାଲୁ  ପରିମାଣ  ୩% ହୋଇଥିଲେ  ମଧ୍ୟମ  ଓ  ଅଧିକ  ବୃଷ୍ଟିପାତ   ଅଞ୍ଚଳରେ  ଉଚ୍ଚତା  ହ୍ରାସ  =  + 60 = 30 ସେ.ମି. + 60 ସେ.ମି. = 90 ସେ.ମି. = 0.9 ମିଟର

      ଦୁଇ  ହିଡ  ମଧ୍ୟରେ  ଦୂରତା = 0.9 X  = 30 ମିଟର

      ହେକ୍ଟର  ପ୍ରତି   ହିଡର  ଲମ୍ବ  =  = 333 ମିଟର

    • ସମପତନ   ଖାଇ
    • ଢାଲୁରେ   ସମପତନ  ଅନୁସାରେ  ୫୦ – ୬୦ ମିଟର  ଅନ୍ତରରେ  ଅଳ୍ପ  ଗଭୀର  ଓ  ଅଣଓସାରିଆ  ଖାଇ  ଖୋଳାଯାଏ   । ଖାଇର   ମାଟିରେ  ତଳପଟ   ଖାଇତଳପଟ  ହିଡ  ପକାଯାଏ   । ଏ  ହିଡରେ  ବିଭିନ୍ନ  ପ୍ରକାର  ଗଛ  ଜଙ୍ଗଲ  ସୃଷ୍ଟିପାଇଁ  ପକାଯାଏ   । ଉପର  ପାଣି  ଓ  ମାଟି  ବୋହି   ଆସି  ଏ  ଖାଇରେ  ସଂଗୃହୀତ   ହୋଇ  ରହେ   ।

ପାବଚ୍ଛ  ନିଷ୍କାସନ   ପଥ

ପ୍ରତି  ପାହାଚରୁ   ଉଦ୍ ବୃତ୍ତ   ଜଳ  ନିଷ୍କାସନ  ପାଇଁ   ଛୋଟ  ଛୋଟ  ନିଷ୍କାସନ  ପଥ   ବା  ମୁହଁ  ରଖାଯାଇଥାଏ   । କେତେକ  ସ୍ଥଳେ   ଏଥିପାଇଁ   ତୃଣଶଯ୍ୟା  ତିଆରି  କରାଯାଇଥାଏ  ବା  ଜଙ୍ଗଲ  ପଥ  ସ୍ଥିର  କରାଯାଇଥାଏ   । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ   ଜାଗାରେ   ଛୋଟ  ଛୋଟ  ସିମେଣ୍ଟ  କଂକ୍ରିଟ  ନାଳ, କୁଣ୍ଡ , ହ୍ୟୁମ  ପାଇପ୍  ବସାଇ  ବା  କବାଟି  ସୃଷ୍ଟି   କରାଯାଇଥାଏ  ।  ଅବବାହିକାରେ   ଅତୀତ   ବର୍ଷମାନଙ୍କରେ  ସର୍ବୋଚ୍ଚ   ଏକକାଳୀନ   ବୃଷ୍ଟିପାତ   ପରିମାଣ   ହିସାବକୁ  ନେଇ  ଖୁବ୍ ବେଶୀ  କେତେ   ଜଳ  ବହିପାରିବ   ସ୍ଥିର  କରି  ନିଷ୍କାସନ  ପଥର   ଆକାର ଓ  ପ୍ରକାର  ସ୍ଥିର   କରାଯାଇଥାଏ   ।

Q = C.i.A.

Q = ବହିଯାଉଥିବା  ଜଳର   ସର୍ବୋଚ୍ଚ   ପରିମାଣ

C = ବହିଯାଉଥିବା   ପାଣିର   ଗୁଣାଙ୍କ

I =  ବୃଷ୍ଟିପାତ  ହାର  (ସେକେଣ୍ଡ  ପ୍ରତି  ଘନମିଟର)

A = ଅବବାହିକାର   କ୍ଷେତ୍ରଫଳ  (ହେକ୍ଟର)

ମାଟିର  ଗୁଣ  ଢାଲୁ   ପରିମାଣ  ଜମିରେ   ଥିବା  ସାକାଳି   ଆବରଣ   ଇତ୍ୟାଦି   ଭିତରେ   ନିର୍ଭର   କରି  ‘C’ ର  ମୂଲ୍ୟ  0.2 ରୁ  1.0  ହୋଇଥାଏ   ।

ମୃତ୍ତିକା ସଂରକ୍ଷଣଲାଗି  ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉପାୟ

ଘାସ  ଓ  ବେଣା  ଚାଷ

କେତେକ  ଘାସ  ଅଳ୍ପ  ବୃଷ୍ଟିପାତରେବି   ବଢିପାରନ୍ତି    । ସେମାନଙ୍କର   ଚେର  ଅତି  ଘଞ୍ଚ  ଓ  ମାଟିକୁ  ବାନ୍ଧି  ରଖି  ପାରିବା  ଶକ୍ତି   ଅଛି   । କିଆରିରେ  ଘଞ୍ଚ  ହୋଇ  ବଢୁଥିବାରୁ  ଜଳ  ଓ  ମୃତ୍ତିକା  ଧରି   ରଖିପାରନ୍ତି   । ଯେଉଁ  ଅଞ୍ଚଳରେ   ବୃଷ୍ଟିପାତ  କମ୍ , ଅନ୍ୟାନ୍ୟ   ଫସଲ  କରି   ବିଲକୁ   ଘୋଡାଇ  ରଖି   ହେବ  ନାହିଁ   । ମୃତ୍ତିକା   କ୍ଷୟ  ସମସ୍ୟା   ଅତି  ଭୟଙ୍କର   ହୋଇଗଲାଣି  ଓ  ଚାଷ  ଏବଂ   ଯାନ୍ତ୍ରିକ   ଉପାୟରେ   ମୃତ୍ତିକା  ସଂରକ୍ଷଣ   ଅସମ୍ଭବ , ଯେପରି   ଜାଗାରେ  ଘାସ   ଚାଷ   ମୃତ୍ତିକା   ସଂରକ୍ଷଣ   ଲାଗି   ଏକ  ଉତ୍କୃଷ୍ଟ  ଉପାୟ  । କିଛି  ବର୍ଷ   ଏପରି  ଜମିରେ   ଘାସ  ଚାଷକରି  ଛାଡିଦେଲେ   ସମସ୍ୟା   ଆପେ  ଆପେ  ବହୁ  ପରିମାଣରେ   ସମାଧିତ   ହୋଇଯିବ   । ଏପରି   ଘାସମାନଙ୍କ  ମଧ୍ୟରୁ  ଦୂବ ଘାସ  ନୀଳ  ପାନିକ୍  ହାତୀଆ  ଘାସ , ନେପିଅର  ଘାସ, କୁଡଜୁ  ଲତା, ପାରା   ଘାସ , ରୋଡିସ୍ ଘାସ  ବେଣା , ରେଗେଡା , ଦୀନାନାଥ,  ଛୋଟ  ଅଞ୍ଜନ  ଇତ୍ୟାଦି   ମୁଖ୍ୟ   ।

ମୟୁରଭଞ୍ଜ   ଜିଲ୍ଲାରେ  ସବାଇ  ଘାସ  ପାହାଡ   ତଳ  ଢିପମାନଙ୍କରେ  ବହୁଳ  ପରିମାଣରେ   ଚାଷ  କରାଯାଏ   । ଏହାର   ଚେର   ଅତି  ଘଞ୍ଚ ଓ  ଗଛ   ବୁଦାଳିଆ   । ଏ  ଘାସ   ମଧ୍ୟ  ମରୁଡି  ସହିପାରେ   । ଏଥିରୁ   ଦଉଡି   ତିଆରିହୁଏ   । ଖଟ  ବୁଣାଯାଏ   । ଏଥିରୁ  ସପ, ହେଁସ , ମସିଣା,  ତଟେଇ,  ଗାଲିଚା,  ପାପୋଛା  ଇତ୍ୟାଦି   ତିଆରି  ହୁଏ   । ଓଡିଶାର  ମରୁଡି  ପ୍ରପୀଡିତ  ଢିପଜମି  ପାଇଁ  ଉପଯୁକ୍ତ   । ଓଡିଶାରେ  ବିଭିନ୍ନ   ଜାଗାରେ   ବେଣା  ପାଟ   ଅଛି   । ବେଣା  ଚେର  ଅତି  ଟାଣ  ଓ  ଘଞ୍ଚ  ମଧ୍ୟ  । ବେଣା  ହିଡ  ବନ୍ଧରେ , ନଦୀ  ଓ  ନାଳ  କୁଳରେ  ଲଗାଇ   ମୃତ୍ତିକା  ସଂରକ୍ଷଣ  କରାଯାଇପାରିବ  । ଏ  ଘାସର  ମରୁଡି  ସହଣି  ଶକ୍ତି  ଅଛି   । ଏଣୁ  ମରୁଡି  ପ୍ରପୀଡିତ   ଅଞ୍ଚଳରେ  ଚାଷ  କରାଯାଇପାରିବ   ।

ବନୀକରଣ

ମୃତ୍ତିକା  କ୍ଷୟ  ଅବରୋଧ   ପାଇଁ  ସୃଷ୍ଟି   ଅତି   ଆବଶ୍ୟକ  । ଜଳ  ହେତୁ   ବୃଷ୍ଟିଜଳର  ପ୍ରକୋପ  ହ୍ରାସ  ପାଏ   । ଜଳ  ଧୀରେ  ଧୀରେ   ମାଟି   ଭିତରକୁ   ପ୍ରବେଶ   କରେ   । ମୋଟ  ବୃଷ୍ଟିପାତର  25 – 30  ଭାଗ  ଜଙ୍ଗଲ  ଅଟକାଇ   ରଖିଦିଏ   । ପତ୍ର   ଗଦା   ହୋଇ   ମାଟି  ଉପରେ   ଗୋଟିଏ   ବହଳିଆ   ସ୍ତର   ସୃଷ୍ଟି   କରେ   । ବର୍ଷାପାଣି  ଜୋରରେ   ପଡିଲେ   ମଧ୍ୟ   ମାଟିର   କ୍ଷତିକରେ  ନାହିଁ   । ପତ୍ର  ଉପରେ  ପଡି  ବଳ  ହରାଏ  ଏବଂ  ଧୀରେ  ଧୀରେ   ମାଟି   ଭିତରକୁ   ଭେଦେ   । ପତ୍ର   ସଢିଗଲେ   ହ୍ୟୁମସ   ହୁଏ  ଏବଂ   ମାଟିରେ   ମିଶିଗଲେ   ମାଟିର    ଛିଦ୍ରତା , ଜଳ   ଭେଦ୍ୟତା  ଓ  ଉର୍ବରତା   ବୃଦ୍ଧିକରେ   । ଜଙ୍ଗଲ  ମାଟିରେ  ଏହି  କାରଣରୁ  ଜଳଭେଦ୍ୟତା   ଘଣ୍ଟାକୁ  12 – 15 ମଧ୍ୟ  ସେ.ମି. ହୋଇଥାଏ   । କିନ୍ତୁ   ଜଙ୍ଗଲ   ପୋଡିଗଲେ   ଉପର   ପତ୍ର   ଆବରଣ  ନଷ୍ଟହୁଏ   । ହ୍ୟୁମସ  ଓ  ଅନ୍ୟାନ୍ୟ   ଜୈବାଂଶ  ଜଳି  ଧ୍ଵଂସ   ପାଇଥାଏ   । ଉପର  ମୃତ୍ତିକା  ବହିଯାଇ   କେବଳ  ଶୀଳାଂଶ   ରହିଯାଏ   । ଉପର  ସ୍ତର  ଟାଣ  ହୋଇଯାଏ   । ଜଳ  ଭେଦ୍ୟତା   ଘଣ୍ଟାକୁ   ଏକ  ସେଣ୍ଟିମିଟରର   କିଛି  ଅଂଶ  ମଧ୍ୟ   କମିଯାଏ   ।

ଜଙ୍ଗଲ  ହେତୁ   ପବନ   ବେଗ   ହ୍ରାସପାଏ । ଫଳତଃ, ବାୟୁ  ଦ୍ଵାରା   ମୃତ୍ତିକାକ୍ଷୟ   ମଧ୍ୟ  ହ୍ରାସପାଏ । ଜଙ୍ଗଲର  ଉଚ୍ଚତା   ଅନୁସାରେ   ଏହାର   ବିଭିନ୍ନ   ସ୍ତରରେ   ପବନର   ବେଗ   କିପରି  ହ୍ରାସପାଏ   ନିମ୍ନରେ  ଦର୍ଶାଗଲା । ଜଙ୍ଗଲ   ଛତ୍ରର  ଉପରାଂଶରେ  18 ମିଟର   ଉଚ୍ଚତାରେ, ଜଙ୍ଗଲର   ଛତ୍ର  ସ୍ତରରେ   14 ମିଟର   ଉଚ୍ଚତାରେ, ଜଙ୍ଗଲ   ଭିତରେ  ୧୨ ମିଟର   ଉଚ୍ଚତାରେ   ଏବଂ  ଜଙ୍ଗଲ   ତଳେ  ଭୂମି  ପାଖରେ  ୧ ମିଟର   ଉଚ୍ଚରେ   ବାୟୁ  ବେଗ   ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି   ଯଥାକ୍ରମେ  ୬, ୩, ୨.୪ ଓ  ୨  କିଲୋମିଟର   ହୋଇଥାଏ   ।

ଜଙ୍ଗଲ   ସୃଷ୍ଟିକରି  ମୃତ୍ତିକା  ଓ  ଜଳ  ସଂରକ୍ଷଣ   ଏବଂ  ପରିବେଶର  ସନ୍ତୁଳନ   ରକ୍ଷାଲାଗି  ୧୯୫୦  ମସିହା  ଜୁଲାଇ   ପହିଲାରୁ  ବନମହୋତ୍ସବ   ସପ୍ତାହ   ଆଜିପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ   ପାଳିତ  ହୋଇଆସୁଛି । ପଡିଆରେ, ହିଡ ଓ  ବନ୍ଧ  କଡରେ   ଉଜୁଡା ଜଙ୍ଗଲରେ   ଗଛ  ଲଗାଇ  ପରିବେଶର  ପୁନରୁଦ୍ଧାର   ତଥା  ସମସ୍ତଙ୍କର  ଆର୍ଥିକ   ଉନ୍ନତି  ସାଧକ   ଏହାର  ଲକ୍ଷ୍ୟ ।

ଆଧାର - ଶିକ୍ଷକ  ଶିକ୍ଷା  ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟ  ଶିକ୍ଷା  ଗବେଷଣା  ଓ  ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ  ପରିଷଦ

Last Modified : 5/13/2022



© C–DAC.All content appearing on the vikaspedia portal is through collaborative effort of vikaspedia and its partners.We encourage you to use and share the content in a respectful and fair manner. Please leave all source links intact and adhere to applicable copyright and intellectual property guidelines and laws.
English to Hindi Transliterate