ସୌରଚାଳିତ ପାଣି ପମ୍ପବ୍ୟବସ୍ଥା

ଉପକ୍ରମ

ବିଶ୍ଵରେ ଭାରତ ହେଉଛି ଦ୍ଵିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଜନବହୁଳ ରାଷ୍ଟ୍ର ଯାହାର ଲୋକ ସଂଖ୍ୟା ୧.୨୭ ବିଲିୟନ । ଏତେ ବିରାଟ ଜନସଂଖ୍ୟାର ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଚାହିଦା ଦିନକୁ ଦିନ ବଢି ଚାଲିଛି  । ୨୦୧୧ ଜନଗଣନା ସର୍ତ୍ତେ ଅନୁଯାୟୀ ୭୭ ମିଲିୟନ ଲୋକ ଏବେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବି କିରୋସିନ, ଡିଜେଲ ଇତ୍ୟାଦି ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ । ମୁଖ୍ୟତଃ ପାଣିପମ୍ପ ଚଳାଇବା ପାଇଁ ସେମାନେ ଏଇ ଇନ୍ଧନକୁ ବ୍ୟବହାର କରୁଛନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟୟ ବହୁଳ ହୋଇଥିବାରୁ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସୁବିଧାଜନକ ନୁହେଁ । ଏଥିରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ବଳକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଉଚିତ୍ । ସୂର୍ଯ୍ୟ କିରଣ ସବୁଠାରୁ ଉତ୍ତମ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ବଳ ଯାହାକୁ ଆମେ ଇନ୍ଧନ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବା । ପ୍ରାକୃତିକ ଉପାୟ ରେ ଏହାର ଦୀର୍ଘମି ଆଦି ସୂତ୍ରରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇ ପାରିବ ।  ସବୁଠାରୁ ବଡ କଥା ହେଲା ଏହା କେବେ ସରିଯିବ ନାହିଁ । ସୌରଶକ୍ତିକୁ ମାନେ ୩E ର ସମାହାର ବୋଲି କହିପାରିବା ।

Energy –ଶକ୍ତି-ସୌରଶକ୍ତି ପ୍ରଚୁର ମାତ୍ରା ସବୁଠାରେ ମିଳେ ।

Ecology –ପରିବେଶ – ସୌରଶକ୍ତି ସ୍ଵଚ୍ଛ କୌଣସି ଶକ୍ତି ନଷ୍ଟ ହୁଏ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପରିବେଶ ଉପରେ କୌଣସି ନାକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଏ ନାହିଁ ।

Ecology- ଆର୍ଥିକ ସ୍ଵଚ୍ଛଳତା – ଯେହେତୁ ଏହା ମାଗଣାରେ ଉପଲବ୍ଧ ତେଣୁ ଏହା ଆର୍ଥିକ ସ୍ଵଚ୍ଛଳତା ପ୍ରଦାନ କରେ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ ପରି ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ସମୟାନୁସାରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ ନାହିଁ ।

ସୌରଚାଳିତ ପମ୍ପ

ସୌରଚାଳିତ ପମ୍ପ ୨ପ୍ରକାର ରହିଥାଏ । ବ୍ୟାଟେରୀ ଚାଳିତ ଓ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଚାଳିତ ।

ଫଟୋଭୋଲଟିକ ପ୍ୟାନେଲ

ଫଟୋଭୋଲଟିକ ପ୍ୟାନେଲ ର ସବୁଠାରୁ କ୍ଷୁଦ୍ର ପ୍ୟାନେଲ ହେଉଛି ସୋଲାର ସେଲ । ଯେତେବେଳେ ଲାଇଟ ଜଳାଯାଏ ଏହା DC କରେଣ୍ଟ ଉତ୍ପାଦନ କରେ । ଏହି  କରେଣ୍ଟ ଏ କୁ ଏକାଠି କରାଯାଇ DC ପମ୍ପ ଚାଳନା ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ପମ୍ପ ଦ୍ଵାରା ପାଣି ସୂର୍ଯ୍ୟ କିରଣ ଥିବା ବେଳେ ଉଠାଯାଏ ଅଥବା ଏହାକୁ ସଂରକ୍ଷିତ କରାଯାଇ ପରେ ବ୍ୟାଟେରି ଦ୍ଵାରା ଚାଳନା କରାଯାଏ।

ସୌର (DC) ପାଣି ପମ୍ପ

ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଅନ୍ୟତମ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦ୍ରବ୍ୟ ହେଲା ପମ୍ପ । ସୌର ଚାଳିତ ପମ୍ପକୁ ସୌରଶକ୍ତି ଦକ୍ଷତାର ସହ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି ।  ଯେତେବେଳେ ପମ୍ପ AC  କରେଣ୍ଟ ଦରକାର କରେ ସେତେବେଳେ ସୋଲାର ପମ୍ପ ବ୍ୟାଟେରୀରୁ DC କରେଣ୍ଟ/ PV ପ୍ୟାନେଲ କୁ ବ୍ୟବହାର କରେ ।

ବ୍ୟାଟେରୀ ଚାଳିତ ସୌର ପମ୍ପ ବ୍ୟବସ୍ଥା

ବ୍ୟାଟେରୀ ଚାଳିତ ପାଣି ପମ୍ପ ରେ ଦିନ ବେଳେ PV ପ୍ୟାନେଲ  ରେ କରେଣ୍ଟ ରହିଥାଏ ଯାହା ବ୍ୟାଟେରୀକୁ ଚାର୍ଜ କରିବା ଦ୍ଵାରା ପାଣି ଦରକାର ସମୟରେ ପମ୍ପିଙ୍ଗ କରି ପାଣି ଯୋଗାଇଥାଏ ।

ଡାଇରେକ୍ଟ  କପଲଢ ସୋଲାର ପମ୍ପିଙ୍ଗ ବ୍ୟବସ୍ଥା

ଡାଇରେକ୍ଟ ପମ୍ପିଙ୍ଗ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ବିଦ୍ୟୁତ PV ମଡେଲରୁ ସିଧାସଳଖ ପମ୍ପ ଭିତରକୁ ଆସେ, ଯାହାକୁ ଏକ ପାଇପ ବାଟେ ପାଣି ଯେଉଁ ସ୍ଥାନକୁ ଦରକାର ସେଠାରେ ପହଞ୍ଚେ । ଏପରି ବ୍ୟବସ୍ଥାଦ୍ଵାରା ପମ୍ପ କେବଳ ଦିନବେଳା କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରିବ । ଏହି ପମ୍ପ ଦ୍ଵାରା ନିର୍ଗତ ପାଣି ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ । ଉଜ୍ଵଳ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଦ୍ଵାରା ଯେପରି ସକାଳ, ଖରାବେଳ ପମ୍ପ ପାଣିର ଧାର ୧୦୦% ରହିଥାଏ ।

ଭୋରରୁ କିମ୍ବା ୪ଟା ବେଳେ ପମ୍ପ ଦ୍ଵାରା ୨୫% ପାଣି ନିର୍ଗତ ହୁଏ ।

ସୌର ଚାଳିତ ପମ୍ପ ବ୍ୟବହାର ଉପକାରିତା

ଆରମ୍ଭ ବେଳେ ଟଙ୍କାଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ପଡେ ତାପରେ  ବିଦ୍ୟୁତଶକ୍ତି ପୁରା ମାଗଣା ।

ବିଦ୍ୟୁତ ବିଲ କମ୍ ହୋଇଥାଏ ।

ସୋଲାର ପମ୍ପର ସମୟସୀମା ୨୦-୩୦ ବର୍ଷ। ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣା ଖର୍ଚ୍ଚ ନଥାଏ ।

ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳ ଯେଉଁଠାରେ ବିଦ୍ୟୁତଶକ୍ତିର ବ୍ୟବହାର ନଥାଏ । ସେଠାରେ ଏହା କାମ ଦିଏ ।

ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣା

PV ପ୍ୟାନେଲ ସାଧାରଣତଃ କମ୍ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣା ଦରକାର କରିଥାଏ । ପମ୍ପ, ବ୍ୟାଟେରୀ ଅନ୍ୟ ପାଟିସ ସମୟ ବ୍ୟବଧାନରେ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣା ଆବଶ୍ୟକ କରିଥାଏ ।

• ଏଥିରେ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥିବା ସମସ୍ତ ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଉପକରଣର ଉପଯୁକ୍ତ ତଦାରଖ କରାଯିବା ସହ ଅଟୋ ପାଟର୍ସ ଦୋକାନରେ ମିଳୁଥିବା ବ୍ୟାଟେରୀ କନେକ୍ସନ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ।

ବ୍ୟାଟେରୀର ଦରକାରମୁତାବକ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣା କରିବା ସହ ବ୍ୟାଟେରୀର ସମସ୍ତ ସେଲ ଚେକ କରାଯିବା ଦରକାର । ୱାରେଙ୍ଗୀକୁ  ଚେକ୍ କରାଯିବା ସହ ଦରକାର ମୁତାବକ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

• ପାଣିଦୂଷିତ ହେବା କିମ୍ବା ପାଣି ବାକ୍ସରେ ଜଙ୍କ ଲାଗିବାକୁ ଚେକ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ।
• ଯଦି ଗଛ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଜିନିଷର ଛାଇ PV ପ୍ୟାନେଲ ଉପରେ ପଡୁଥାଏ ତେବେ ତାହାକୁ ହଟାଇଦିଆଯିବା ଦରକାର ।

ପ୍ୟାନେଲ କାଚର ପରିଷ୍କାରତା ଉପରେ ନିଜର ଦିଆଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଯଦି ଏହା ମଇଳା ହୋଇଥାଏ ତେବେ ଏହାକୁ ଡିଟର ଜେଣ୍ଟକୁ  ପାଉଡ଼ର ଦେଇ ଏକ ନରମ କପଡା ସାହାଯ୍ୟରେ ସଫା କରାଯିବା ଉଚିତ୍ । ସୁଇଚ ଗୁଡିକୁ ଚେକ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ।

ସରକାରୀ ସବସିଡି

ଭାରତ ସରକାର ସୌରଚାଳିତ ପାଣିପମ୍ପ କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରୁଛନ୍ତି । ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ପାଇଁ ୫୭,୦୦୦per KWP ରେ ୩୦% ରିହାତି/ ସବସିଡ ରଖାଯାଇଛି ।

ଆଧାର - PRACTICAL ACTION

Email : rssobbs@gmail.com