ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥାରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରୋଗ

ହୃଦରୋଗ

ହୃଦ ରୋଗ ପ୍ରାୟତଃ ବୟସ୍କ ଲୋକଙ୍କଠାରେ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଅଧିକ ଦେଖା ଦେଇଥାଏ   । ବିଶେଷତଃ ଯେଉଁମାନେ ମୋଟା, ଧୂମପାନ କରନ୍ତି ବା ଯାହାର ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଥାଏ ତାଙ୍କଠାରେ ରୋଗ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ   ।

ହୃଦରୋଗର  ଲକ୍ଷଣ

• ବ୍ୟାୟାମ ପରେ ନିଃଶ୍ଵାସ ନେବାରେ କଷ୍ଟ ତଥା ଉତ୍କଣ୍ଠା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାପରି ହେବା  । ଶୋଇପଡିଲେ ଶ୍ଵାସରୋଗ ପରି ପେଲି ହେବା ବା ନିଃଶ୍ଵାସ ପ୍ରଶ୍ଵାସ ଜୋରରେ ଚାଲିବା  ।
• ନାଡିର ଗତି ଦ୍ରୁତ, ଦୁର୍ବଳ ବା ଅନିୟମିତତା ଜଣାପଡିବା
• ପାଦ ଫୁଲିବା, ଉପରବେଳା ବା ସନ୍ଧ୍ୟା ସମୟରେ ଫୁଲା ବଢିଯିବା  ।
• ବ୍ୟାୟାମ କରୁଥିବା ସମୟରେ ଛାତି, ବାମ କାନ୍ଧ ବା ଖୁଆରେ ହଠାତ୍ ଖୁବ୍ ଜୋରରେ  କଷ୍ଟ ଅନୁଭବ ହେବା ଓ ଅଳ୍ପ ସମୟ ବିଶ୍ରାମପରେ ଏହା ଭଲ ହୋଇଯିବା (ଆଞ୍ଜାଇନା  ପେକ୍ଟୋରିସ୍) ।
• ଛାତି ଉପରେ ପଥର ଲଦି ହେଲାଭଳି  ଭୀଷଣ କଷ୍ଟ ଲାଗିବା  ଓ ବିଶ୍ରାମ କଲେ ମଧ୍ୟ କଷ୍ଟ ଦୂର ନ ହେବା  ।

ପ୍ରତିଷେଧକ / ଚିକିତ୍ସା

• ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ହୃଦରୋଗ ପାଇଁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଔଷଧ ଦରକାର ହୋଇଥାଏ   । ଏହି ଔଷଧଗୁଡିକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସତର୍କତାର  ସହ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଆବଶ୍ୟକ  । ଯଦି ଜଣେ ଲୋକର ହୃଦରୋଗ ବୋଲି ଆପଣ ସନ୍ଦେହ କରୁଛନ୍ତି, ଡାକ୍ତରଖାନାର  ସହାୟତା ନେବା ଉଚିତ୍ କାରଣ ସେଠାରେ ଯେଉଁ ସମୟରେ ଯେଉଁ ଔଷଧ ଉପଯୁକ୍ତ ତାହା ମିଳି ପାରିବ   ।
• ହୃଦରୋଗ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ତାଙ୍କର ଛାତିରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହେବାଭଳି ବା ନିଃଶ୍ଵାସ ପ୍ରଶ୍ଵାସରେ ବାଧା ଉପୁଜିଲା  ଭଳି କଠିନ ପରିଶ୍ରମ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ   । ଅଧିକନ୍ତୁ, ନିୟମିତ ବ୍ୟାୟାମ ହୃଦ ଆକ୍ରମଣରୁ ରକ୍ଷା କରିଥାଏ   ।
• ହୃଦ ସମସ୍ୟା ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ତୈଳ ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ   । ଯଦି ତାଙ୍କର ଓଜନ ଅଧିକ ହୋଇ ଯାଉଥାଏ, ତେବେ ସେ ଓଜନ କମାଇଦେବା ଦରକାର   ।
• ଯେଉଁ ବୁଢା ବୁଢୀମାନଙ୍କର ନିଃଶ୍ଵାସ ନେବାରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି ଓ ଗୋଡ ଫୁଲି ଯାଉଛି ସେମାନେ ଲୁଣ ଖାଇବା ବା ଲବଣ ମିଶ୍ରିତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ   । ଜୀବନର ଅବଶିଷ୍ଟ ସମୟ ସେ ଆଦୌ ଲୁଣ ଖାଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ  ବା ଖୁବ୍ କମ ଲୁଣ ଖାଇପାରନ୍ତି   । ଧୂମପାନ ଓ ମଦ୍ୟପାନ  ମଦ୍ୟ ସେମାନେ ନ କରିବା ଉଚିତ୍  ।
• ଯେଉଁ ଲୋକଙ୍କର ହୃଦ ଆକ୍ରମଣ ଛାତିରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଦେଖା ଦେବ ସେ ଲୋକ ତୁରନ୍ତ ଗୋଟିଏ ଥଣ୍ଡା ଜାଗାରେ ଶାନ୍ତ ହୋଇ ପଡିବା ଉଚିତ୍  । ଯନ୍ତ୍ରଣା ଉପଶମ ନ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେହିଠାରେ ଶୋଇ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ   ।

ଯଦି ଛାତିର ଯନ୍ତ୍ରଣା ତୀବ୍ରତର ଥାଏ ଓ ବିଶ୍ରାମ ନେଲାପରେ ମଧ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ରଣା କମେ ନାହିଁ  ବା ତାଙ୍କଠାରେ ପ୍ରଘାତର ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରକାଶ ପାଏ  । ତେବେ ସମ୍ଭବତଃ ତାଙ୍କର ହୃଦୟ ଭୟଙ୍କର ଭାବେ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଛି   । ପ୍ରତିଷେଧକ ପାଇଁ ଶୀଘ୍ର ଡାକ୍ତରୀ ସାହାଯ୍ୟ ନିଅନ୍ତୁ   ।

ଅତି ଅସୁବିଧା ପରିସ୍ଥିତିରେ

• ବ୍ୟକ୍ତି ଜଣକ ଅତି କମ୍ ରେ ଗୋଟିଏ ସପ୍ତାହ ବା ଯେତେଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୃତକମ୍ପ ବା ଯନ୍ତ୍ରଣା ଥିବ ସେତେଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଛଣାରେ ପଡି ରହିବା ଉଚିତ୍  ।
• ତା’ପରେ ସେ ଉଠି ବସି ପାରନ୍ତି ବା ଧୀରେ ଧୀରେ ଚଲା ବୁଲା କରିପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ମାସେ ବା ଅହଡିକ କାଳ ସେ ଧୀର ସ୍ଥିର ଭାବରେ ରହିବା ଉଚିତ୍  ।
• ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ କରିବା ଉଚିତ୍  ।

ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ

ଉଚ ରକ୍ତଚାପ ସାଧାରଣତଃ ବୃଦ୍ଧ ବା ବୃଦ୍ଧାମାନଙ୍କୁ ହୋଇଥାଏ   । ଏହାର ବିବଦ୍ଧ କାରଣମାନ ଅଛି   । ବୃଦ୍ଧ ଅବସ୍ଥାରେ ରକ୍ତନଳୀ କଠିନ ହୋଇଯାଏ   । ଯାହାଦ୍ଵାରା ରକ୍ତ ଠିକ୍ ଭାବରେ ସଂଚାଳନ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ   । ଯେଉଁମାନେ  ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ଧୂମପାନ କରନ୍ତି ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ରକ୍ତ ଚାପର ଶିକାର ହୋଇଥାନ୍ତି  । ମୋଟା ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତ ଚାପ ହୋଇଥାଏ   । ଏହି ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ହୃତପିଣ୍ଡ ଓ ବୃକକ ରେ ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ  ।

ରକ୍ତଚାପ କିପରି ମାପିବେ

ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କର୍ମୀ ଓ ଧାଈମାନଙ୍କ ପାଇଁ ରକ୍ତଚାପ ମାପିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ  କୌଶଳ ଅଟେ । ଏହା ବିଭିନ୍ନ ଲୋକଙ୍କର ପରୀକ୍ଷା କରିବା ଦ୍ଵାରା ଉପକାରୀ ହୋଇଥାଏ ।

• ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳା
• ପିଲାଜନ୍ମ ବା ପିଲା ଜନ୍ମ ପରେ ମା’ର ରକ୍ତଚାପ ମାପିବା
• ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ରକ୍ତ କ୍ଷୟ କରିଥାନ୍ତି
• ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରଘାତରେ ପୀଡିତ ଥାଏ
• ୪୦ ବର୍ଷ  ବୟସରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵ ବ୍ୟକ୍ତି
• ମେଦ ବହୁଳ ବ୍ୟକ୍ତି
• ଯାହାର ହୃଦରୋଗ ଥାଏ ନିଶ୍ଵାସ ନେବାରେ କଷ୍ଟ ହେଉଥାଏ, ଲଗାତାର  ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ଫୁଲା, ମଧୁମେହ, ପୁରାତନ ମୂତ୍ରାଶୟ ସଂକ୍ରମଣ, ବା ଯନ୍ତ୍ରଣା ଓ ଫୁଲାଯୁକ୍ତ ଶିରା
• ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଥାଏ
• ଯେଉଁମହିଳା ଜନ୍ମନିୟନ୍ତ୍ରଣ  ବଟିକା ଖାଉଥାଆନ୍ତି

ରକ୍ତଚାପ ମାପିବା ପାଇଁ

• ବ୍ୟକ୍ତି ଶାନ୍ତ ପରିସ୍ଥିତିରେ ରହିବା ଉଚିତ୍  ।
• ବ୍ୟକ୍ତି ଉତ୍ତେଜିତ ଅବସ୍ଥାରେ ରହିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ  ଯାହାଦ୍ଵାରା  ରକ୍ତଚାପ ଆପେ ଆପେ ବଢିଯାଏ   । ଆପଣ ଯାହା କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି  ତାହା ରୋଗୀକୁ କୁହନ୍ତୁ   । ଏହାଦ୍ଵାରା ସେ ଭୟ କରିବ ନାହିଁ  ବା ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବ ନାହିଁ   ।
• ପ୍ରେସର କଫ୍ କୁ  ବ୍ୟକ୍ତିର କହୁଣୀ ଉପରେ ବାନ୍ଧନ୍ତୁ  ।
• ରବର ବଲ୍ବର  ଭଲ୍ବକୁ ଘୂରାଇ ବନ୍ଦ କରନ୍ତୁ  । ପାରଦ ରେଖା ଯେପରି ୨୦୦ ଏମ୍ ଏମ୍ କୁ ଟପିଯିବ, କଫ୍ କୁ ଚାପନ୍ତୁ ।
• ସ୍ତେଥୋସ୍କୋପ କହୁଣୀ ପାଖରେ ରଖନ୍ତୁ  । ଧୀରେ ଧୀରେ ପବନ ଛାଡନ୍ତୁ  ଓ ସ୍ପନ୍ଦନ ଶୁଣନ୍ତୁ  । ଏହିପରି ଦୁଇଥର କରି ପକାନ୍ତୁ   ।

ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ବ୍ୟକ୍ତିର ରକ୍ତଚାପ ରେକଡ କରୁଛନ୍ତି  ସର୍ବଦା ଅଧିକ ଓ କମ୍ ରିଡିଙ୍ଗ ଟିପନ୍ତୁ   । ଜଣେ ବୟସ୍କର ସାଧାରଣ ରକ୍ତଚାପ ୧୨୦/୮୦  ହୋଇଥାଏ   । ୧୨୦ ହେଉଛି ଅଧିକ ରକ୍ତଚାପ ୮୦ ହେଉଛି କମ୍ ରକ୍ତଚାପ  ।

ସାଧାରଣତଃ  କମ୍ ରକ୍ତଚାପ ବ୍ୟକ୍ତିର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବାବଦରେ କହିଥାଏ   । ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ : ଯଦି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ରକ୍ତଚାପ ୧୪୦/୮୫ ଥାଏ ଏଥିରେ ବ୍ୟସ୍ତ ହେବାର କିଛି କାରଣ ନାହିଁ  କିନ୍ତୁ ଜଣ ବ୍ୟକ୍ତିର ଚାପ ଯଦି ୧୩୫/୧୧୦ ଥାଏ ତେବେ ଏହା ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଓ ଏହାର ତୁରନ୍ତ ଚିକିତ୍ସା କରିବା ଉଚିତ୍  । ମାପାରା ତଳ ନମ୍ବର ଯଦି ୧୦୦ ଉପରକୁ ରହେ ଏହା ସବୁବେଳେ ବିପଦଜନକ ଅଟେ   ।

ସାଧାରଣ ରକ୍ତଚାପ

ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ରକ୍ତଚାପ ୧୨୦/୮୦ ଥାଏ  । କିନ୍ତୁ ଏହା ସମୟ ସମୟରେ ୧୦୦/୬୦ ରୁ ୧୪୦/୯୦ ଭିତରେ  ରହିଥାଏ  । ଏହା ବିପଦଜନକ ନୁହେଁ   ।

ଯଦି ବ୍ୟକ୍ତିର ସବୁବେଳେ ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ ଥାଏ ବ୍ୟସ୍ତ ହେବାର କାରଣ ନାହିଁ   । ଏହି ବ୍ୟକ୍ତି ବହୁତ ଦିନ ବଞ୍ଚିବାର ଆଭାସ ଦେଇଥାଏ  ଓ ଏପରି ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରାୟ ହୃଦରୋଗ  ହୋଇ ନ ଥାଏ   ।

ଆଧାର – ଓଡିଶା ଭଲ୍ୟୁଣ୍ଟାରୀ ହେଲଥ ଆସୋସିଏସନ