ଶିଶୁମାନଙ୍କର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରକ୍ଷା ପାଇଁ କ'ଣ କରିବା

ସୁଷମ ଖାଦ୍ୟ

ଏହା ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଯେ ପିଲାମାନେ ଯେତେ ଅଧିକ ସମ୍ଭବ ସେତେ ସୁଷମ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ଦରକାର   । ଯାହା ଫଳରେ ସେମାନେ ଭଲଭାବେ ବଢିପାରିବେ  ଓ ସହଜରେ ରୋଗାକ୍ରାନ୍ତ ହେବେ ନାହିଁ  । ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ବୟସରେ ଉପଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ଗୁଡିକ ହେଉଛି :

*        ପ୍ରଥମ ଚାରିମାସ କେବଳ ସ୍ତନ୍ୟପାନ ବ୍ୟତୀତ  ଅନ୍ୟ କିଛି ନୁହେଁ   ।

*        ୪ ମାସରୁ ୧ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସ୍ତନ୍ୟପାନ ସାଙ୍ଗକୁ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ  ସୁଷମ ଖାଦ୍ୟ ଯଥା : ଚୂଡା ଚୂନା, ବିନ୍, ସିଝା ପାରିବା, କୁକୁଡା ଅଣ୍ଡା, ମାଂସ, ସିଝାଫଳ  ।

*        ୧ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସ – ପ୍ରତ୍ୟକ ଭୋଜନରେ ଶରୀରବର୍ଦ୍ଧକ ତଥା ପୁଷ୍ଟିକାରକ ଖାଦ୍ୟ , ଯଥା – କ୍ଷୀର ତଥା କ୍ଷୀରରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଖାଦ୍ୟ, ବିନ୍, କୋଳି, ପରିବା, କୁକୁଡା ଅଣ୍ଡା, କୁକୁଡା ମାଂସ, ମାଛ ଓ ମାଂସ ଖାଇବା ଉଚିତ୍  । ତା’ ଛଡା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଶକ୍ତିବର୍ଦ୍ଧକ ଖାଦ୍ୟ ଯଥା – ଚାଉଳ, ମଇଦା, ଗହମ, ଆଳୁ, ତଥା କନ୍ଦମୂଳ ଇତ୍ୟାଦି ମିଶାଇ, ଉପଯୁକ୍ତ ଅନୁପାତରେ ଖାଇବାକୁ ଦେବା ଉଚିତ୍  ।

*        ବିଶେଷତଃ ପିଲାମାନେ ଅଧିକ ଖାଇବା ଉଚିତ୍  ।

*        ପିତାମାତାମାନେ ଯେପରି ପିଲାମାନଙ୍କର କୁପୋଷଣର ଲକ୍ଷଣ ଜାଣିପାରିବେ ତାହାର ଉପଦେଶ ଦିଅନ୍ତୁ  । ଏହି କୁପୋଷଣକୁ ଗ୍ରୋଥ ଚାର୍ଟ ବ୍ୟବହାର କରି ଜାଣିହେବ । ପିଲାର ଶରୀର ବୃଦ୍ଧିର ଦୁଇଟି ମୁଖ୍ୟ ସୂଚକ ହେଲା ଶରୀର ଓଜନ ଓ ଉଚ୍ଚତା   ।

ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା

ପିଲାମାନେ ଅଧିକ ସୁସ୍ଥ ରୁହନ୍ତୁ ଯଦି ସେମାନଙ୍କର ଗ୍ରାମ, ଘର ଓ ସେମାନେ ନିଜେ ପରିଷ୍କାର ରହିଥାନ୍ତି   । ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ସମ୍ପର୍କରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ସୂଚନାକୁ ପାଳନ କରନ୍ତୁ  ଓ ଏହାର ମହତ୍ତ୍ଵ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସେମାନଙ୍କୁ ବୁଝାଇ ଦିଅନ୍ତୁ  । ଏଠାରେ ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ଦ୍ଦେଶଗୁଡିକ ପୁନର୍ବାର ଲେଖା ଯାଉଛି   ।

*        ପିଲାମାନଙ୍କୁ  ପ୍ରତିଦିନ ଗାଧୋଇ ଦିଅନ୍ତୁ ଓ ତାଙ୍କର ପୋଷାକ ବଦଳାନ୍ତୁ  ।

*        ପ୍ରତିଦିନ ଶୋଇକରି ଉଠିବା ପରେ, ଝାଡା ଫେରି ସାରିବା ପରେ ତଥା ଖାଇବା ପୂର୍ବରୁ ବା କୌଣସି ଖାଦ୍ୟ ହାତରେ ଧରିବା ପୂର୍ବରୁ ଭଲ ଭାବରେ ସେମାନଙ୍କର ହାତ ଧୋଇବାକୁ  ଶିଖାନ୍ତୁ  ।

*        ଶୌଚାଳୟ ନିର୍ମାଣ କରନ୍ତୁ  ଓ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଶୌଚାଳୟ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଶିଖାନ୍ତୁ   ।

*        ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଖାଲି ପାଦରେ ବୁଲିବାକୁ ମନା କରନ୍ତୁ  । ଯେତେବେଳେ ବାହାରିବେ  ଯୋତା ବା ଚପଲ ପିନ୍ଧି ବାହାରିବାକୁ କୁହନ୍ତୁ   ।

*        ପ୍ରତିଦିନ ଦାନ୍ତ ଘଷିବାକୁ ଶିଖାନ୍ତୁ ଓ ତାଙ୍କୁ ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ଆଇସକ୍ରିମ, ମିଠା ଓ ମିଠା ପାନୀଯ ଖାଇବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ   ।

*        ନଖ କାଟି ଛୋଟ ଛୋଟ କରିଦିଅନ୍ତୁ   ।

*        ଯେଉଁ ପିଲାମାନେ ରୋଗୀଣା, ଯାହାଙ୍କଠାରେ ଘା’, ବିଇଞ୍ଚି, ଯାଦୁ, ଉକୁଣୀ ଆଦି ହୋଇଥିବେ ସେମାନଙ୍କୁ ସୁସ୍ଥ ପିଲାଙ୍କସହ ଏକାଠି  ଶୁଆନ୍ତୁ  ନାହିଁ  ବା ସେମାନଙ୍କର ଲୁଗା ବା ତଉଲିଆ ସୁସ୍ଥ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ  ନାହିଁ   ।

*        ପିଲାମାନଙ୍କ ଦେହରେ ବିଇଞ୍ଚି, ଯାଦୁ, ଅନ୍ତ୍ରରେ କୃମି ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ ଦେଖା ଦେଲେ ତୁରନ୍ତ ଚିକିତ୍ସା କରନ୍ତୁ   । କାରଣ ଏହା ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ସହଜରେ ଗୋଟିଏ ପିଲାଠାରୁ ଅନ୍ୟ ପିଲା ଦେହକୁ ସଂକ୍ରମଣ କରିଥାଏ   ।

*        ପିଲାମାନଙ୍କୁ  ଅପରିଷ୍କାର ଜିନିଷ ପାଟିରେ ମାରିବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ ଓ କୁକୁର ଇତ୍ୟାଦି ଯେପରି ତାଙ୍କର ମୁହଁ ଆଦି ନ ଚାଟନ୍ତି  ସେଥିପ୍ରତି  ଦୃଷ୍ଟି ଦିଅନ୍ତୁ   ।

*        ପାରା, କୁକୁର ଓ କୁକୁଡା ଇତ୍ୟାଦିଙ୍କୁ ବାସଘରଠାରୁ ଦୂରରେ ରଖନ୍ତୁ   ।

*        ପାଣିକୁ ସିଝାଇ, ଛାଣି ଥଣ୍ଡାକରି ପିଅନ୍ତୁ  । ଏହା ଶିଶୁମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମହତ୍ତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ  ।

ଟିକା

ଟିକା ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ବାଲ୍ୟ କାଳର ମାରାତ୍ମକ ରୋଗ ଯଥା : ଧଇଁକାଶ, ଡିପଥେରିଆ,  ଧନୁଷ୍ଟଙ୍କାର, ପୋଲିଓ, ମିଳିମିଳା, ଯକ୍ଷ୍ମା ଇତ୍ୟାଦି କବଳରୁ  ରକ୍ଷା କରିଥାଏ   ।

ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ  ସେମାନଙ୍କର ଜୀବନର ପ୍ରଥମ ମାସ ମାନଙ୍କରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଟିକା ଦେଇ ଦେବା ଉଚିତ୍  । ପୋଲିଓର ପ୍ରଥମ ବୁନ୍ଦା ଶିଶୁକୁ ୨ ମାସ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍  । କାରଣ ପୋଲିଓ ହେବାର ଭୟ ୧ ବର୍ଷରୁ ସାନ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅଧିକ ଥାଏ   ।

ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ : ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ଡି.ପି.ଟି. ଓ ପୋଲିଓ ପ୍ରତିଷେଧକ ମାସକୁ ଥରେ ଲେଖାଏଁ ତିନିମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେବା ଉଚିତ୍  । ଏହାର ବର୍ଷକ ପରେ ପୁନର୍ବାର  ଥରେ ଦିଅନ୍ତୁ   ।

ନବଜାତ ଶିଶୁକୁ ଧନୁଷ୍ଟଙ୍କାର  କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ତା’ର ମା’କୁ ଗର୍ଭାବସ୍ଥା କାଳରେ ଧନୁଷ୍ଟଙ୍କାର ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକା ଦେଇଦିଅନ୍ତୁ   ।

ପିଲାମାନଙ୍କର ଶରୀର ଯାଞ୍ଚ

ପିଲାମାନଙ୍କର ଅସୁସ୍ଥତା ଜାଣିବା ପାଇଁ  ପିଲାର ମା’କୁ କେତେଗୁଡିଏ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚରାଯାଇଥାଏ   । ବୟସ୍କଙ୍କପରି ପିଲାମାନଙ୍କର ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା ହେବା ଉଚିତ୍  । ଯଦିଓ ସେପରି କିଛି କଠିନ ନିତି ନିୟମ ନାହିଁ  ତଥାପି ପିଲା କାନ୍ଦିଲେ ପିଲାର ଗଳା ପ୍ରଥମେ ପରୀକ୍ଷା କରିବା ଉଚିତ୍  ।

ଶରୀର ଯାଞ୍ଚ ବେଳେ ପିଲା ଦେହରୁ ପୋଷାକ କାଢି  ଦିଅନ୍ତୁ ।

ପିଲାକୁ ଛୁଇଁବା ପୂର୍ବରୁ ଦେଖନ୍ତୁ

*        ତା’ର ମନୋଭାବ – ପିଲା ଚିଡୁଛି, କାନ୍ଦୁଛି  ବ ଦୁର୍ବଳ ଅନୁଭବ କରୁଛି  ।

*        ପିଲାର ଚର୍ମ – ଏହା ମଳିନ, ହଳଦିଆ ଦେଖାଯାଉଛି କି ? ପିଲା ଦେହରେ କିଛି ଫୋଟକା କି ଚିହ୍ନ ଅଛି କି ? ଏହା ଶୁଖିଲା କି ? ଶିଶୁ ଓ ପିଲାମାନଙ୍କର ଶରୀର ଯାଞ୍ଚର ସବୁଠାରୁ ସହଜ ଉପାୟ  ହେଲା  ପିଲା ତଳିପେଟର ଚର୍ମର ନମନୀୟତା ଜାଣିବା   ।

*        ପିଲାର ପୋଷଣ – ପିଲା କୁପୋଷଣର ଆକ୍ରାନ୍ତ କି  ?

ପିଲାର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକ ଦେଖନ୍ତୁ । ଯାହା ନିମ୍ନରେ ଦିଆଗଲା ।

ମୁଣ୍ଡ

ମୁଣ୍ଡର ଆକୃତି ଦେଖନ୍ତୁ, ଏହା ବଡ କି ? ମୁଣ୍ଡର ବାଳ ଶୁଖିଲା ବା ଭଙ୍ଗା ଦେଖାଯାଉଛି  କି ? ପିଲାର ଉଦୁଖଳ ଦେଖନ୍ତୁ  । ଏହା ଶୁଷ୍କ ଦେଖାଯାଉଛି କି ? ପିଲାର ଏହି ସ୍ଥାନ ସାଧାରଣତଃ ଦେଢ ବର୍ଷ ବୟସରେ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥାଏ   । ପିଲାର ଏହି ଯାଗା ବସିବା ସମୟରେ ଯାଞ୍ଚ କରିବା ଉଚିତ୍  ।

କାନ / ଗଳା

ପିଲାର କାନ ଓ ଗଳା ସର୍ବଦା ଯାଞ୍ଚ କରିବା ଉଚିତ୍  । ଜ୍ଵର ଓ ତରଳ ଝାଡାରେ ମଧ୍ୟ କାନ ଓ ଗଳା ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇଥାଏ   ।

ବେକ

ପିଲାର ଗଳାରେ ଗ୍ରନ୍ଥି ଫୁଲିଛି କି ନାହିଁ ଦେଖନ୍ତୁ ପିଲାର ବେକ କଠିନ ଜଣାପଡୁଛି କି ? ବିସ୍ଫାରିତ ଗ୍ରନ୍ଥି କାନ ଓ ଗଳା ସଂକ୍ରମଣର ଲକ୍ଷଣ ଅଟେ   ।

ଶିଶୁର ବିକାଶ – ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ବୟସ ଶିଶୁମାନଙ୍କପାଇଁ କାର୍ଡ

ଆଧାର – ଓଡିଶା ଭଲ୍ୟୁଣ୍ଟାରୀ ହେଲଥ  ଆସୋସିଏସନ