অসমীয়া   বাংলা   बोड़ो   डोगरी   ગુજરાતી   ಕನ್ನಡ   كأشُر   कोंकणी   संथाली   মনিপুরি   नेपाली   ଓରିୟା   ਪੰਜਾਬੀ   संस्कृत   தமிழ்  తెలుగు   ردو

ଡାଳୁଆ ଧାନର ଜଳ ପରିଚାଳନା

ଡାଳୁଆ ଧାନର ଜଳ ପରିଚାଳନା

ଉପକ୍ରମ

ଡାଳୁଅ ଧାନ ଫସଲ ଅଧିକ ଜଳ ଦରକାର କରେ । ଜଳସେଚିତ ଅଞ୍ଚଳ  ଧାନଚାଷରେ କେନାଲ ଉପରେ ମୁଣ୍ଡରେ ଥିବା ଚାଷୀମାନେ  ମନଇଚ୍ଛା ଅତ୍ୟଧିକ ଜଳସେଚନ କରିବା ଫଳରେ କେନାଲରେ ତଳମୁଣ୍ଡରେ ଥିବା ଜମିରେ ଜଳର ଅଭାବ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଫଳରେ ବିନା କାରଣରେ ଜଳର ଅପଚୟ ହେବା ସହିତ ଜଳ ବଣ୍ଟନରେ ଅସୁବିଧା ହୁଏ । ଜମିକୁ ଠିକ୍ ରୂପେ ସମତୁଲ କଲେ କମ୍ ପାଣି ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ।

ଡାଳୁଆ ଧାନରେ ତଳିଘେରା ପ୍ରସ୍ତୁତି

ଜାନୁୟାରୀ ମାସ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ତଳି ରୁଆ ସାରିବା ପାଇଁ ଡିସେମ୍ବର ୧୦-୨୫ ମଧ୍ୟରେ ତଳି ଘେରା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ । ତଳିଗୁଡିକୁ ସଅଳ ରୋଇଲେ କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା ପୋକ ଉପଦ୍ରବରୁ ରକ୍ଷା ମିଳିଥାଏ । ସହଳ ଗୁଆ ଯାଇଥିବା ଧାନ ସଅଳ ଅମଳ ହେବା ସହ ଆଗାମୀ ଖରିଫ୍ ଫସଲର ଜମି ପ୍ରସ୍ତୁତି ପାଇଁ ପ୍ରଚୁର ସମୟ ମିଳିଥାଏ ।

  • ତଳିଘେରାରେ ଧାନ ବୁଣିବା ପୂର୍ବରୁ ବିହନ ବିଶୋଧନ କରାଯିବା ନିହାତି ଆବଶ୍ୟକ । ବିହନ ବିଶୋଧନ ଦ୍ଵାରା ତଳି ଘେରାରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ମହିଶା, ପତ୍ରପୋଡା, ପତ୍ରଦାଗ, ପତ୍ରଛଦା ରୋଗ ଦଉରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ । ବଜାରରେ ଉପଲବ୍ଧ ଥିବା ଔଷଧ ‘ଭିଟା ବାକ୍ ପାୱାର' (କାର୍ବୋଜିନ୍ +ଥିରାମ) ଦ୍ଵାରା ଧାନ ବିହନକୁ କେଜି ପ୍ରତି ୨ ଗ୍ରାମ୍ ଔଷଧ ଭାବରେ ବିହନ ବିଶୋଧନ କରିବା ଉପଯୁକ୍ତ ।
  • ଏକହେକ୍ଟର ପ୍ରତି୫୦-୭୦ କିଗ୍ରାଧାନ ବିହନ ଆବଶ୍ୟକ ପଡେ । ଧାନ ବୁଣିବା ପୂର୍ବରୁ ଜମିକୁ ଭଲ ଭାବେ କାଦୁଆ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ବୁଣିବା ସମୟରେ ମାଟିରେ ଉପଯୁକ୍ତ ପରିମାଣର ଜଳୀୟ ଅଂଶ ରହିବା ଦରକାର । ଧାନ ବୁଣିବା ପୂର୍ବରୁ ଧାନକୁ ଗୋଟିଏ ଦିନ ପାଇଁ ପାଣିରେ ଭିଜାଇ ରଖାଯିବା ଏବଂ ତାପରେ ବିହନକୁ ଭଲ ଭାବରେ ଛାଣି ଗଜା ହେବା ପାଇଁ ଏକ ଅନ୍ଧର ଜାଗାରେ ରଖାଯିବ । ଗଜା ହୋଇଥିବା ଧାନ ଉତ୍ତମ ଭାବେ କାଦୁଆ ହୋଇଥିବା ଜମି ଉପରେ ବୁଣାଯିବା ଦରାକର । ପକ୍ଷୀ ଉପଦ୍ରବରୁ ରକ୍ଷା ପାଇଁ ଗୋବରଖତର ଏକ ସୃଷ୍ଣ ଆବରଣ ବିହନ ବୁଣିବା ପରେ ଜମି ଉପରେ ଦିଆଯିବା ଜରୁରି । ଯେତେବେଳ ଜମି ଶୁଖୁପିବ ଏବଂ ତଳିଗୁଡିକ ହଳଦିଆ ଦେଖାଯିବ ସେତେବେଳେ ଜଳସେଚନ କରିବା ନିହାତି ଜରୁରି ।
  • ୪୦ ବର୍ଗମିଟର ପ୍ରତି ୨ଝୁଡି ଗୋବର ଖତ ସହିତ ୧୦-୧୫-୨୦ ଗ୍ରାମ୍ ଯବକ୍ଷାରଯାନ, ଫସଫରସ୍ ଓ ପଟାସ୍ ପ୍ରତି ଏକ ବର୍ଗମିଟର ଜମିରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଖାତ ଓ ସାର ଭଲ ଭାବରେ ମିଶାଇ ମୁଳ ସାର ହିସାବରେ ଦିଆଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ତଳି ଘେରାରେ ଧାନ ତଳି ୨୫ରୁ ୩୦ ଦିନ ହୋଇଗଲା ପରେ ଏହା ରୁଆ ହେବ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ । ତଳିଘେରାରେ ଉପଯୁକ୍ତ ଯତ୍ନ ନିଆଗଲେ ରୁଆ ଯାଇଥିବା ଧାନରୁ ଅଧିକ ଅମଳ  ଆଶା କରାଯାଇପାରେ ।

ଜଳ ପରିଚାଳନା

ଧାନ ଫସଲ ପାଇଁ କିସମ ଅନୁସାରେ ୮୦ ସେମିଠାରୁ ୧୪୦ ସେମି ଜଳ ଦରକାର ପଡିଥାଏ । ହିସାବ କରି ଦେଖାଯାଇଛି ଯେ, ଧାନ ଫସଲରେ ପ୍ରତି ୧ ଦିନ ଅବଧି ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୧ସେମି ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ । ଧାନ ଫସଲରେ ପିଲ ଦେବା ଅବସ୍ଥା, ଗଣ୍ଠି ଛାଡିବା ଅବସ୍ଥା, କେଣ୍ଡା ବଢିବା ଅବସ୍ଥା, ଫୁଲ ଉଡାଇବା ଅବସ୍ଥା ଓ କ୍ଷୀର ଢୋକିବା ଅବସ୍ଥା ହେଉଛି ସଙ୍କଟ କାଳ । ଏହି ସମୟରେ ଜଳାଭାବ ଘଟିଲେ ଫସଲ ଅମଳ ବିଶେଷ ଭାବେ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ  ହୁଏ ।  ତେଣୁ ଫସଲର ସଙ୍କଟ କାଳରେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଜଳସେଚନ କରନ୍ତୁ ।

ଆଧାର-

  1. କୃଷି ବିଭାଗ
  2. ତାପସ ରଞ୍ଜନ ସାହୁ, ରିସର୍ଜ ସ୍କଲାର, କ୍ଷେତ୍ରବିଜ୍ଞାନ ବିଭାଗ

Last Modified : 1/26/2020



© C–DAC.All content appearing on the vikaspedia portal is through collaborative effort of vikaspedia and its partners.We encourage you to use and share the content in a respectful and fair manner. Please leave all source links intact and adhere to applicable copyright and intellectual property guidelines and laws.
English to Hindi Transliterate