କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଜନସଂଖ୍ୟାର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି କମ୍ ପରିଶ୍ରମରେ ଅଧିକ ଅମଳ ପାଇବା ଆଶାରେ କୀଟନାଶକର ବହୁଳ ପ୍ରୟୋଗ, ପରିବେଶ ଜୈବବିବିଧତା ଉପରେ ଅନେକ କୁପ୍ରଭାବ ପକାଇବା ସହିତ ଅନେକ ନୂତନ ସମସ୍ୟା ପାଇଁ ପଥପରିଷ୍କାର କରିଛି । ତେଣୁ ଆଜି ବୈଜ୍ଞାନିକ, ପରିବେଶବିତ୍ ତଥା କୃଷକ ଅଣରାସାୟନିକ କୃଷି ପଦ୍ଧତି ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଉଛନ୍ତି ।
ପରିଚ୍ଛନ୍ନ କୃଷି ପ୍ରଣାଳୀ କୀଟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ୧୮୮୭ ମସିହାରେ ବାକ୍ଲୋର୍ କୃଷିରେ ପରିଚ୍ଛନ୍ନତାର ଗୁରୁତ୍ଵ ଉପଲବ୍ଧି କରିଥିଲେ । ଫସଲ ଅମଳ ପରେ ଫସଲର ଅବଶେଷକୁ ନଷ୍ଟ କରିବା ଦ୍ଵାରା କୀଟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିହୁଏ । ଖରାଟିଆ, ଚାଷ, ଅମଳ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଫସଲ ଅବଶେଷକୁ ଜମିରେ ହଳ କରିବା ବା ଏକାଠି କରି ପୋଡି ଦେବା ଦ୍ଵାରା କୀଟ ଆକ୍ରମଣକୁ ପତିହତ କରିହୁଏ, କାରଣ ଫସଲ । ଅବଶେଷରେ କୀଟଗୁଡିକର ଅଣ୍ଡା, ଶୁକ୍ଳ ବା ପୁଷ୍ପା ଅବସ୍ଥାରେ ରହିଯାଏ, ଯାହା ଏହାର ବଂଶବିସ୍ତାରରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ । କେତୋଟି ଉଦାହରଣ ନିମ୍ନରେ ଦିଆଗଲା ।
କପା ଫସଲ ଅମଳ ପରେ ଏହାର କାଠି ଗୁଡିକୁ ବା ଅବଶେଷକୁ ଅଗଷ୍ଟ ପ୍ରଥମ ସପ୍ତାହ ସୁଦ୍ଧା ସଫା କରିଦେଲେ, ପରବର୍ତ୍ତୀ ଫସଲରେ ଚକରା ପୋକର ପ୍ରଦୁର୍ଭାବ କମିଯାଏ । ଭାରତରେ ଧାନ ଚାଷରେ ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା, ଚକଡା, ପତ୍ରଡିଆଁ ଧଳାପିଠିଆ, ପତ୍ରମୋଡା ଓ କାଣ୍ଡା ବିନ୍ଧା ପ୍ରଭୃତି ପ୍ରମୁଖ ଅନିଷ୍ଟକାରୀ କୀଟର ପ୍ରଦୁର୍ଭାବ ମଧ୍ୟ ଜମାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଫସଲ ଅମଳ ପରେ ଧାନ ଗଛର ନଡାଗୁଡିକୁ ଜମିରେ ନପକାଇ ଏଗୁଡିକୁ ସଫା କରିଦେଲେ କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା ପୋକର ଆକ୍ରମଣର ମାତ୍ରା କମିଯାଏ । ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଜଣାଯାଏ ଧାନ ଫସଲର ନଡା ଯଦି ଗୋଟିଏ ହେକ୍ଟରରେ ଅମଳ ପରେ ରହିଥାଏ ୬, ୮ ପ୍ରତିଶତ ଅଧିକ ଅପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟୟ ଅବସ୍ଥା ରହିଥାଏ ଯାହା ୧,୨୦,୦୦୦ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା ପୋକ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ।
ଅନ୍ୟ ଏକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଜଣାପଡଛି ଯେ ଧାନ ଅମଳ ପରେ ନଡାଗୁଡିକୁ ପୋଡି ଦେବା ଦ୍ଵାରା କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା ପୋକର ପ୍ରଦୁର୍ଭାବ୬୭ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଏ । ସେହିପରି ଗଛର ଆକ୍ରମିତ ବା ସଂକ୍ରମିତ ଅଂଶକୁ ନଷ୍ଟ କରିବା ବା ଆକ୍ରମିତ ଗଛକୁ ଉପାଡି ନଷ୍ଟ କରିଦେବା ଦ୍ଵାରା ମକା, ଫସଲରେ କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ଜାହାଜ, ଜୋପାକ, ଜଉ ପୋକ ତଥା ଉଈ ଆକ୍ରମଣର ମାତ୍ରା ହ୍ରାସ ପାଏ ।
ମୁଖ୍ୟ ଫସଲ ସହିତ ଜମିରେ ଅନେକ ଅନାବନୀ ଘାସ ତଥା ଅନ୍ୟ ଫସଲର କେତୋଟି ଗଛ ରହିଯାଇଥାଏ । ଏହି ଅଣଫସଲ ଗୁଡିକ ଅନେକ ଅନିଷ୍ଟକାରୀ କୀଟର ପୋଷକ ଗଛ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକରେ ଏବଂ କୀଟର ବଂଶବିସ୍ତାରରେ ବିଶେଷ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ତେଣୁ ଜମିରେ ମୁଖ୍ୟ ଫସଲ ସହିତ ଥିବା ଅନାବନା ଘାସ ତଥା ଅଦରକାରୀ ଅଣଫସଲ ଗୁଡିକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେବା କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା ତଥା ପବନ୍ଧା ପୋକର ଆକ୍ରମଣକୁ ଆବଶ୍ୟକ । ଏହାଦ୍ଵାରା ଫସଲରେ କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା ଓ ଶୋଷକ ପୋକଗୁଡିକର ମାତ୍ରା କମିଥାଏ । କପା ଫସଲରେ ଅନାବନା ଗଛ ନଷ୍ଟ କରିଦେବା ଦ୍ଵାରା ଚିତ୍ରିତ ଚକରା ପୋକ, ଧଳା ମାଛି ଭଳି କ୍ଷତିକାରୀ କୀଟର ପ୍ରାଦୁର୍ଭାବ ମଧ୍ୟ କମିଥାଏ । ଯଦି କପା, ଫସଲ ଜମି ବା ଜମି ଚାରି ପାଖେ ଦୁବୁରା ଗଛ ଥାଏ। ଏହାକୁ ତୁରନ୍ତ କାଟି ପରିଷ୍କାର କରିଦେବା ଉଚିତ୍ । ଅଗଷ୍ଟ ମାସ ପର ଠାରୁ ଆଖୁ ଗଛର ଶୁଖିଲାପତ୍ରକୁ କାଢ଼ି ନଷ୍ଟ କରିଦେବା ଦ୍ଵାରା ଜାହାଜ ପୋକର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ । ଅକ୍ଟୋବର ବା ନଭେମ୍ବର ମାସରେ ଆଖୁର ପୁରୁଣାପତ୍ର ନଷ୍ଟ କରିଦେଲେ କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା ତଥା ପବବିନ୍ଧା ପୋକର ଆକ୍ରମଣକୁ କମାଇ ଦିଆଯାଇପାରେ । ହରଡ ଫସଲ ଅମଳ ପରେ ଅବଶେଷର ଉପଯୁକ୍ତ ବିନିଯୋଗ କରିବା ଦ୍ଵାରା ହରଡ,ସ୍ଟେରିଲିଟି ମୋଜାଇକ୍ ଭୂତାଣୁରୁ ସଂକ୍ରମଣରୁ ରକ୍ଷା ମିଳିଥାଏ । ସେହିପରି କପା ଫସଲ ଅମଳ ପରେ ମାଈଛେଳିମାନଙ୍କୁ ଜମିରେ ଛାଡିଦେବା ଉଚିତ୍ । ସେହିପରି କପାର କିସମ ଯେଉଁଥିରୁ ମଞ୍ଜିରୁ ତେଲ ନିର୍ଗତ ହୁଏ, ତେଲ ନିଷ୍କାସନ । ପଦ୍ଧତିକୁ ଏପ୍ରିଲ-ମେ ମଧ୍ୟରେ ସାରିଦେବା ଉଚିତ୍ । ଫଳ, ପନିପରିବା ଫସଲରେ ମଧ୍ୟ ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ଜରୁରୀ ।
ଗଛକୁ ଗଛ ବା ଧାଡିକୁ ଧାଡିର ଦୂରତା ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କ ପରାମର୍ଶକ୍ରମେ ଠିକ୍ କରିବା ଉଚିତ୍ । ସଂକ୍ରମିତ ଗଛର ଅଂଶ ବା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂକ୍ରମିତ ଗଛକୁ ଉପାଡି ନଷ୍ଟ କରଦେବା ଉଚିତ୍ । ତେଣୁ କୃଷି ରେ ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ଯେ ଅଣରାସାୟନିକ କୃଷି ପଦ୍ଧତିର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଅଙ୍ଗ, ଏ କଥା ନିଃସନ୍ଦେହ ।
ସଂଗୃହିତ - ଭୁବନାନନ୍ଦ ଅଧିକାରୀ, କୀଟତତ୍ତ୍ଵବିଭାଗ, ଭୁବନେଶ୍ଵର
Last Modified : 12/25/2019