ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା କାର୍ଯ୍ୟ: ଆୟତନ ଓ ଧାରକତ୍ଵ

ଉପକ୍ରମ

ଭାରତରେ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଭିତ୍ତିକ ସହଯୋଗ ମାଧ୍ୟମରେ ଶିକ୍ଷକ ଶିକ୍ଷା (ଟେସ-ଇଣ୍ଡିଆ) କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ 'ମୁକ୍ତ ଶୈକ୍ଷିକ ସଂବଳ' ମାଧ୍ୟମରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ କୈନ୍ଦ୍ରିକ, ସହଭାଗୀ ଶିକ୍ଷା ପଦ୍ଧତିଗୁଡ଼ିକର ବିକାଶ କରିବାରେ ସହାୟତା ଦେବା ସହ ଭାରତରେ ଥବା ପ୍ରାରସିକ ଓ ମାଧ୍ୟମିକ ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କ ଶ୍ରେଣୀରୁହରେ କାର୍ଯ୍ୟଧାରା ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖୁଛି ! ଟେସ୍-ଇଣ୍ଡିଆର ଏହି 'ମୁକ୍ତ ଶୈକ୍ଷିକ ସଂବଳ' ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକର ଏକ ସହଯୋଗୀ ଅଟେ । ଏଗୁଡ଼ିକ, ଅନ୍ୟ ଶିକ୍ଷକମାନେ ପ୍ରସଙ୍ଗଟିକୁ କିପରି ପଢ଼ାଇଛନ୍ତି ତାହା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ସହ ଶ୍ରେଣୀରୁହରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ସହ ପ୍ରାକ୍ ପରୀକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷଣକାର୍ଯ୍ୟମାନ ଯୋଗାଇ ଦେଇଥାଏ | ଏହା ବ୍ୟତିତ ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ପାଠ ଯୋଜନା ଏବଂ ବିଷୟଗତ ଜ୍ଞାନର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଏହା ସଂଯୋଗ ସ୍ଥାପନ କରେ |

ଟେସ୍-ଇଣ୍ଡିଆର 'ମୁକ୍ତ ଶୈକ୍ଷିକ ସଂଚଳ ଗୁଡ଼ିକ ଭାରତୀୟ ପାଠ୍ୟ ଖସଡ଼ା ଓ ପରିପେକ୍ଷୀ ଅନୁଯାୟୀ ଉଭୟ ଭାରତୀୟ ଓ ଆର୍ତଜାତୀୟ ଲେଖକମାନଙ୍କ ସହଭାଗୀତାରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ | ଏହା ଉଭୟ ଅନଲାଇନ ଓ ମୁଦ୍ରିତ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ (http://www.tessindia.edu.in/)ଉପଲଛି କରାଯାଇଛି ଓ ଟେସ୍-ଇଣ୍ଡିଆର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଚାଲୁଥବା ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଅଟେ । ଏହାର ବ୍ୟବହାରକାରୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗିକତା ଓ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଭରଣା କରିବା ନିର୍ମିକ ସ୍ଥାନୀୟକରଣ କରି ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଆମନ୍ଦ୍ରିତ କରାଯାଇଛି | ଟେସ୍-ଇଣ୍ଡିଆ ଭାରତ ଓ ଯୁକ୍ତ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ମିଳିତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଏକ ଅଂଶ ଓ ଯୁକ୍ତ ରାଜ୍ୟ ର ମୁକ୍ତ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଦ୍ଵାରା ପରିଚାଳିତ |

ଏହି ଏକକରେ କେତେକ କାର୍ଯ୍ୟମାନ ସଙ୍କେତ ସହ ସମ୍ମିଳିତ କରାଯାଇଛି | ଟେସ-ଇଣ୍ଡିଆର ‘ଭିଡ଼ିଓ ସମ୍ବଳ ସମୁହ" ଶିକ୍ଷା ତତ୍ତ୍ବ ଆଧାରିତ | ଏଥରେ ଥବା ଭିଡ଼ିଓଗୁଡ଼ିକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବିଷୟ ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ଶ୍ରେଣୀଗୁହ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ପଢ଼ାଇବାର କୌଶଳଗୁଡ଼ିକୁ ସଚିତ୍ର ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛି | ଆମେ ଆଶାକରୁ ଯେ ଏଗୁଡ଼ିକ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୂପ କାର୍ଯ୍ୟଧାରାଗୁଡ଼ିକର ପରୀକ୍ଷଣ ନିର୍ମିତ ଅନୁପ୍ରେରିତ କରିବ । ଏହିସବୁ ଆପଣଙ୍କ ଦ୍ଵାରା କରାଯାଉଥ‌ିବା ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ଆଧାରିତ କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଅଭିଜ୍ଞତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ନିମିତ୍ତ ଅଭିପ୍ରେରିତ | ଟେସ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଭିଡିଓ ସମ୍ବଳ ସମୂହ ଅନଲାଇନରେ http://www.tessindia.edu.in/)  ଉପଲବ୍ଧ ଡାଉନଲୋଡ କରାଯାଇପାରିବ । ଆପଣମାନେ ଏହି ଭିଡିଓ ଗୁଡିକୁ ସି.ଡି ବା ମେମୋରୀ କାର୍ଡ ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ୟବହାର କରି ପାରିବେ ।  ଆପଣମାନେ ଏହି ଭିଡ଼ିଓଗୁଡ଼ିକୁ ସି. ଡ଼ି. ବା ମେମୋରୀ କାର୍ଡ଼ ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ୟବହାର କରି ପାରିବେ |

ଓଡ଼ିଆ ସଂକଳନ, 1.0 ପ୍ରାରସ୍ଥିକ ଗଣିତ 09 ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାନ୍ତର ସହାୟତା ; ଭାରତ ଜ୍ଞାନ ବିଜ୍ଞାନ ସମିତି : ଓଡିଶା Odisha

ଏହି ସଂକଳନଟି 'କେଟସ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ମୁକ୍ତ ଶିକ୍ଷା ସାଧନ’ର ପ୍ରାରାସିକ ଗଣିତ ସଂକଳନର ଏକ ଭାଗ ଅଟେ/ ମୂଳ ଇଂରାଜୀ ଲେଖାକୁ  ଶ୍ରୀ ତାପସ କୁମାର ନାୟକ ଓଡିଆ ଭାଷାନ୍ତର କରିଥିବା ବେଳେ ଡକ୍ଟର ମୋହିତ ମୋହନ ଯାହାନ୍ତି ସମୀକ୍ଷା କରିଛନ୍ତି । ଏହି ସଂକଲନରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥବା ତୃତୀୟ ପକ୍ଷ ସାଧନ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ସମ୍ବଳାଲେଖ creativecommons.org ରେ ବ୍ୟବାହର ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ଅଟେ ।

ଏକକରେ କ'ଣ ଅଛି

‘ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଦେଖାଇବା’ । ସେହିପରି ଏକ ଶିକ୍ଷଣକାର୍ଯ୍ୟ, ଯାହା ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଗାଣିତିକ ଧର୍ମ ଓ ପ୍ରୟୋଗଗୁଡ଼ିକ ସଂପର୍କରେ ସଚେତନ କରାଇଥାଏ । ଅତି ସୃଷ୍ଟ ସମାନତା ଓ ପ୍ରଭେଦଗୁଡିକୁ ଶିଖୁବାରେ ଏହା ଫଳପ୍ରଦ । ଆପଣ ତୁଳନା କରିବା ବେଳେ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଦ୍ଵାରା ଆପଣ ସମାନତାକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିପାରିବେ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଦ୍ଵାରା ଆପଣ ପ୍ରଭେଦକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିପାରିବେ ।

ମାପକରିବା ବା ମାପିବା ହେଉଛି ଏକ କୌଶଳ ଯାହା ଆମେ ନିତିଦିନିଆ ଜୀବନରେ ବହୁଳ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିଥାଉ । ଉଦାହରଣ ସ୍ଵରୂପ : ରୋଷେଇରେ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପାଇଁ ପାଣିର ପରିମାଣକୁ ମାପିବା, ମଟର ସାଇକେଲ ତେଲ, ଟାଙ୍କି ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବା ପାଇଁ ଇନ୍ଧନର ପରିମାଣ, ନୂଆ ପୋଷାକ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ କପଡ଼ାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଇତ୍ୟାଦି । ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନରେ ମାପ କରିବା ବେଳେ ଆମେ ଅନେକ ସମୟରେ ଆକଳନ (estimation)କୁ ବ୍ୟବହାର କରିଥାଉ, ଉଦାହରରଣ ସ୍ବରୂପ : ପ୍ରାୟ ଦୁଇ କପ ପାଣି ଯୋଗ କର, ମଟର ସାଇକେଲ ଅଧା ଟାଙ୍କି ଇନ୍ଧନ ଦରକାର କରିବା ଇତ୍ୟାଦି । ସାଧାରଣତଃ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଗଣିତ ଶିକ୍ଷଣରେ ନିର୍ଭୁଲ ମାପ ଓ ଉପଯୁକ୍ତ ଏକକର ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ ।

ତ୍ରି-ମାତ୍ରିକ ବସ୍ତୁ ମାନଙ୍କର ମାପ ସହିତ ଆୟତନ ଓ ଧାରକତ୍ଵ ଧାରଣା ସଂପର୍କିତ । ସାଧାରଣତଃ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଏହି ଧାରଣାରେ

ବିଭ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥାନ୍ତି । 'ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ' ଶିକ୍ଷାଦାନ କୌଶଳ ବ୍ୟବହାର କରି ଆୟତନ ଓ ଧାରକତ୍ଵ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସମାନତା ଓ ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ବୁଝିବାରେ ଆପଣଙ୍କ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ କିପରି ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରିବେ ତାହା ଏହି ଏକକରେ ଆପଣ ଚିନ୍ତା କରିପାରିବେ ।

ଏକକରୁ କ'ଣ ଶିଖିବେ

• "ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟା" କୌଶଳକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଗାଣିତିକ ଧର୍ମକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିବାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ।
• ଆୟତନ ଓ ଧାରକତ୍ଵ ମଧ୍ୟରେ ଅବା ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ଶିକ୍ଷାଦାନ କରିବା ପାଇଁ କେତେକ ଫଳପ୍ରଦ ପନ୍ଥା ।
• ତ୍ରି-ମାତ୍ରିକ ବସ୍ତୁ ମାପ ବୁଝିବାର ବିକାଶ ପାଇଁ କେତେକ ଶିକ୍ଷାଦାନ ଧାରଣା

ଏହି ଏକକର ଆଲୋଚନାକୁ ଜାତୀୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଆଧାର(NCF) 2005 ଓ ଶିକ୍ଷକ ଶିକ୍ଷାର ଜାତୀୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଆଧାର (NCFTE) 2009ର ଶିକ୍ଷାଦାନ ଆବଶ୍ୟକତା ସହ ସଂପର୍କିତ କରାଯାଇଛି । (ଏହା ସମ୍ବଳ-1 ରେ ଦିଆଯାଇଛି) । ଏହା ଆପଣଙ୍କୁ ଏହି ଆବଶ୍ୟକତାର ପରିପୂରଣରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ ।

ଗାଣିତିକ ଧର୍ମର ଶିକ୍ଷଣ ନିମନ୍ତେ "ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ’ ଦେଖାଇବା କାର୍ଯ୍ୟ

“ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ” ଦେଖାଇବା ହେଉଛି ଏକ କୌଶଳ, ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଗାଣିତିକ ଧର୍ମ ଓ ପ୍ରୟୋଗ ସଂପର୍କରେ ସଚେତନ କରାଇବା ପାଇଁ ଅତିସୂକ୍ଷ୍ମ ସମାନତା ଓ ପାର୍ଥକ୍ୟର ଶିକ୍ଷଣ ନିମନ୍ତେ ଏହା ଖୁବ୍ ଫଳପ୍ରଦ । 'ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ସମାନତାକୁ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ କରିବା ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭେଦକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିହୁଏ ।

ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଦେଖାଇବା କାର୍ଯ୍ୟ ଆମକୁ ଗାଣିତିକ ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକର ଧର୍ମ ସଂପର୍କରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ନିମନ୍ତେ ବାଧ କରିଥାଏ ଏବଂ କ’ଣ ସମାନତା ଓ ପ୍ରଭେଦ ଅଛି ତାହା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଏପରି କରିବା ଦ୍ଵାରା, ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ସାଧାରଣ ଭାବେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିପାରୁନଥୁବା ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସଂପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରନ୍ତି । ଏହା ସେମାନଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ଗାଣିତିକ ଚିନ୍ତନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯଥା – ସିଦ୍ଧାନ୍ତିକରଣ କରିବା, କ’ଣ ସମାନ ହୋଇ ରହେ ଓ କ'ଣ ପରିବର୍ଭନ ହେଇପାରେ (ଚଳ ଏବଂ ଅଚଳ କୁହାଯାଉଥିବା) ପ୍ରଭୃତିକୁ ପ୍ରୋସାହନ ଦେଇଥାଏ ଏବଂ ପରେ ପରେ ମତାମତର ସତ୍ୟତା ଯାଞ୍ଚ କରିବାରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଅମୂର୍ଭ ଧାରଣାକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ସଂପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିବା, ଧାରଣାର ସଂଗଠନକୁ ‘ଲକ୍ଷ୍ୟ’ କରିବା, ଘଟଣାର କାରଣ ନିର୍ଣ୍ଣୟ

କରିବା ଓ କୌଣସି ଉକ୍ତିର ସତ୍ୟତା ନିମନ୍ତେ ଯୁକ୍ତି ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ସଂପର୍କରେ ଜାତୀୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଆଧାରର ଆବଶ୍ଯକତାର ଏହା ଏକ ଉଦାହରଣ ।

ଆୟତନ ଓ ଧାରକତ୍ ତ୍ରି-ମାତ୍ରିକ ବସ୍ତୁମାନଙ୍କର ଧର୍ମ ବା ଗୁଣ ଅଟନ୍ତି । କୌଣସି ତ୍ରି-ମାତ୍ରିକ ବସ୍ତୁ ଶୂନ୍ୟରେ ଯେତିକି ସ୍ଥାନ ଅଧକାର କରେ ବା ଧରି ରଖେ ତାହା ହେଉଛି ତା'ର ଆୟତନ । ଅପରପକ୍ଷରେ, ଧାରକତ୍ଵ ହେଉଛି କୌଣସି ପାତ୍ରର ଧର୍ମ ଓ ଏହା କେତେ ଜିନିଷ ଧରି ରଖୁପାରୁଛି ତାହା ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା । ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଅନେକ ସମୟରେ ଏହି ଦୁଇଟି ଧାରଣାରେ ବିଭ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥାନ୍ତି (Watson et al, 2013) .

ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟ-1, ଆପଣଙ୍କ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ତ୍ରି-ମାତ୍ରିକ ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକର ମାପ ଓ ତାର ଗୁଣ ସଂପର୍କରେ ଜାଣିବା ପାଇଁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀକୁ "ଆୟତନ” ଓ “ଧାରକତ୍ଵ” ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ନିରୂପଣ କରିବା ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କରିବା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇବ ।

ଏହି ଏକକରେ ଦିଆଯାଇଥୁବା କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଆପଣଙ୍କର ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ସହିତ କରିବା ପୂର୍ବରୁ, ସବୁଗୁଡିକୁ ହେଉ ବା କିଛି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ପ୍ରଥମେ ଆପଣ ନିଜେ କରି ନେବା ଉଚିତ । ଏହା ମଧ୍ୟ ଭଲ ହେବ ଯେ ଆପଣ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ନିଜ ସହକର୍ମୀଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ପରୀକ୍ଷା କରିବେ କାରଣ ତାହା ଅଭିଜ୍ଞତା ଉପରେ ଚିନ୍ତନ କରିବାରେ ଆପଣଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ । ନିଜେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ସଂପାଦନ କଲେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କର ଅଭିଜ୍ଞତାଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ଆପଣ ଅନ୍ତଦୃଷ୍ଟି ହାସଲ କରିବେ । ପ୍ରକାରାନ୍ତରେ, ଜଣେ ଶିକ୍ଷକ ହିସାବରେ ଏହା ଆପଣଙ୍କ ଶିକ୍ଷାଦାନ ଓ ନିଜର ଅଭିଜ୍ଞତାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିବ ।

ଆପଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବା ପରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ସହିତ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ କରନ୍ତୁ । କାର୍ଯ୍ୟଟି କିପରି ହେଲା ଓ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ କ’ଣ ଶିଖୁଲେ ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ଚିନ୍ତନ କରି ଟୀପପଣୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ । ଏହା ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ଉନ୍ନତ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ-କୈନ୍ଦ୍ରିକ ଶିକ୍ଷାଦାନ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ । ଆପଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବା ପରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ସହିତ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ କରନ୍ତୁ । କାର୍ଯ୍ୟଟି କିପରି ହେଲା ଓ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ କ’ଣ ଶିଖୁଲେ ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ଚିନ୍ତନ କରି ଟୀପପଣୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ । ଏହା ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ଉନ୍ନତ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ-କୈନ୍ଦ୍ରିକ ଶିକ୍ଷାଦାନ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ ।

ଶିକ୍ଷଣକାର୍ଯ୍ୟ – 1 ତ୍ରି – ମାତ୍ରିକ ବସ୍ତୁଗୁଡିକ ବୁଝିବା

• ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ପଚାରନ୍ତି ସେମାନେ ପୂର୍ବଦିନ ବ୍ୟବହାର କରିଥୁବା ଯେ କୌଣସି (ବସ୍ତୁ)ର ନାମ କହିବେ । ସେମାନେ ଯେଉଁ ବସ୍ତୁର ନାମ କହିବେ । ସେଗୁଡ଼ିକୁ କଳାପଟାରେ ଲେଖନ୍ତୁ । ଆପଣ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଅନେକ ଜିନିଷର ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିବେ ଯଥା, ଗୁସ୍, ଟୁଥ୍ ଫେଷ୍ଟର ଟୁବ୍, ପ୍ରେଟ, ବହି, କଲମ, ପେନସିଲ, ମୁଦ୍ରା, ଦେସ୍କଲା, ମଗ, ହୁରୀ, ବୋତଲ, ରବର, ଚକ, ଟେଲିଫୋନ, ବାଲଟି, ତଉଲିଆ, ବଲ୍ ଇତ୍ୟାଦି ।
• ବସ୍ତୁଗୁଡିକର ନାମ ଲେଖା ସରିବା ପରେ, ସେଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେତୋଟିରେ ମୁଣ୍ଡୁଳା ବୁଲେଇ ଦିଅନ୍ତୁ ଓ ମୁଣ୍ଡୁଳା ବୁଲାଯାଇଥୁବା ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ କ’ଣ ସମାନତା ଅଛି ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପାଇଁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ପଶ୍ଚରନ୍ତୁ । ଏପରି ଜିନିଷ ବାଛନ୍ତୁ, ଯେଉଁଥୁରୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ସହଜରେ ଓ କମ୍ ସମୟରେ ତିନୋଟି ଯାକ ମାତ୍ରା (ଦୈର୍ଘ୍ୟ, ପ୍ରସ୍ଥ ଓ ଉଚ୍ଚତା)କୁ ଅନୁମାନ କରି ଚିହ୍ନେଇ ପାରିବେ ।

ଏବେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଯୋଡ଼ିରେ ବା ଛୋଟ ଛୋଟ ଦଳରେ ବା ଭାଗ କରନ୍ତୁ ଓ ନିମ୍ନଲିଖୁତ ପ୍ରଶ୍ନ ପଶ୍ଚରନ୍ତୁ ।

• ମୁଣ୍ଡୁଳା ବୁଲାଯାଇଥୁବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ବସ୍ତୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୈର୍ଘ୍ୟ, ପ୍ରସ୍ଥ ଓ ଉଚ୍ଚତା ଅନୁମାନ । ଆକଳନ କର

ସାରଣୀ – 1 ( ଅନୁମାନ ବା ଆକଳନ ଉଦାହରଣ)

• ଯଦି ସମସ୍ତ ବସ୍ତୁ ସୁନାରେ ତିଆରି ହୋଇଥାନ୍ତେ, ତେବେ କାହାର ମୂଲ୍ୟ ସବୁଠାରୁ ଅଧୁକ ହୋଇଥାନ୍ତା (ବା ସବୁଠାରୁ କମ୍ ହୋଇଥାନ୍ତା ) ? ଏବେ ମୂଲ୍ୟ ଆଧାରରେ ଅଧୁକରୁ କମ୍ କ୍ରମରେ ବସ୍ତୁଗୁଡିକୁ ସଜାଅ ।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ବସ୍ତୁର ମୂଲ୍ୟକୁ ତୁଳନା କଲାବେଳେ, କେଉଁ ମାପ ସବୁଠାରୁ ଅଧୁକ ଉପଯୋଗୀ ? କାହିଁକି ?

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ମାନଙ୍କୁ କୁହନ୍ତୁ, ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଫଳାଫଳକୁ ସମଗ୍ର ଶ୍ରେଣୀରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରନ୍ତୁ । ଯଦି ସେମାନଙ୍କର ଯୁକ୍ତି ଗୁଡ଼ିକ ଗାଣିତିକ ଧର୍ମ ଓ ତର୍କ ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ, ସେଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରହଣଯୋଗ୍ୟ ହେବ ।

ପରିସ୍ଥିତି ଅନୁଧ୍ୟାନ-1: ଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟ-1 ର ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ଶ୍ରୀମତୀ ନାୟକଙ୍କ ଚିନ୍ତନ

ଶିକ୍ଷଣକାଯ୍ୟକୁ ନିଜର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସ୍ତରର ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ସହ ବ୍ୟବହାର କରିଥିବା ଜଣେ ଶିକ୍ଷୟିତ୍ରୀଙ୍କ ବିବରଣୀ ।

ପୂର୍ବଦିନ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଯେଉଁ ସବୁ ବସ୍ତୁର ବ୍ୟବହାର କରିଛନ୍ତି ସେଗୁଡ଼ିକର ତାଲିକା ସଂପର୍କରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଧାରଣା ଦେବା ପାଇଁ, ମୁଁ ପ୍ରଥମେ କଳାପଟାରେ ‘ଗୁସ୍' ଓ 'ବହି' ଲେଖୁ ବା ଆରମ୍ଭ କଲି ଏବଂ କହିଲି କାରଣ ଏଗୁଡିକୁ ମୁଁ ଗତକାଲି ବ୍ୟବହାର କରିଥୁଲି । କାରଣ ଗତକାଲି ସେମାନେ କେଉଁ ବସ୍ତୁ ବ୍ୟବହାର କରିଥୁଲେ ତାହା ସେମାନଙ୍କୁ ପଶ୍ଚରିବା ପ୍ରକୃତରେ ମୋ ପାଇଁ ଅସାଧାରଣ ଥୁଲା, ମୋ ମତରେ ଏହା ସେମାନଙ୍କ ମନକୁ କାର୍ଯ୍ୟ ଆଡ଼କୁ କେନ୍ଦ୍ରୀଭୂତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ ।

ସେମାନେ ଅନେକ ଉଦାହରଣ ଦେଇଥୁଲେ ଯେଉଁଗୁଡ଼ିକୁ ମୁଁ କଳାପଟାରେ ଲେଖୁଥୁଲି । ସତ କହିବାକୁ ଗଲେ, ଆୟତନ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ନିମନ୍ତେ ସେଗୁଡ଼ିକ ମଧରୁ କେତେକ ଖୁବ୍ ଅଡୁଆ ଥୁଲା, ଉଦାହରଣ ସ୍ଵରୁପ: ସାଇକେଲ ! କିନ୍ତୁ ମୁଁ ସେ ସବୁକୁ ଉଦାହରଣକୁ ଅଣଦେଖା କରିପାରି ନଥୁଲି ଓ କଳାପଟାରେ ଲେଖୁଥୁଲି । କିନ୍ତୁ ଶିକ୍ଷକ ଭାବେ ମୁଁ ସେଗୁଡ଼ିକୁ କିପରି ବ୍ୟବହାର କରିବି ସେ ବିଷୟରେ ମୁଁ ସନ୍ଦିହାନ ଅଲି । ତେଣୁ ମୁଁ କହିଥୁଲି ଯେ, ମୁଁ ସେଗୁଡ଼ିକ ମଧରୁ ବର୍ତମାନ ଛଅଟି ଏପରି ବସ୍ତୁକୁ ବାଛିବି, ଯାହାର ତିନୋଟି ଯାକ ମାତ୍ରା ଆକଳନ । ଅନୁମାନ କରିବା ସହଜ ହେବ । ମୁଁ ଭାବେ ଯେ, ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ପ୍ରକୃତରେ ସେହି ଅଡୁଆ । ଉଦାହରଣଗୁଡିକୁ କଳାପଟା ଛାଡ଼ି ଦେବାରେ ମୁଁ ନିଶ୍ଚିତ ହୋଇପାରିବ । ମୁଁ 4-5 ଜଣ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ନେଇ ଦଳ ଗଠନ କରିଥୁଲି । ପାଖାପାଖ ଧାଡ଼ିରେ ଥୁବା ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ପରସ୍ପର ଆଡକୁ ବୁଲି ଯିବା ପାଇଁ କହିଥୁଲି ଓ ଦଳ ଗଠନ ସହଜରେ କରିପାରିଥୁଲି । ସମସ୍ତ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ଦଳ କରାଇବାରେ ମୋତେ ଅଧୁକ ସମୟ ଲାଗିନଥୁଲା ।

ଶିକ୍ଷଣକାର୍ଯ୍ୟରେ କୁହାଯାଉଥିବା ଭଳି ସାରଣୀଟି କଳାପଟାରେ ଅଙ୍କନ କରିଥୁଲି ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନକୁ ଲେଖୁଥୁଲି । ମୁଁ ଭାବୁଥୁଲି ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଥର ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ସୋପାନ ଦେଇ ଯିବି, କିନ୍ତୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଚିନ୍ତା କରିଥୁଲି ଯେ କଳାପଟାରେ ଏକାଥରେ ସବୁଗୁଡ଼ିକୁ ଲେଖୁଦେବା ଉଚିତ ହେବ; କାରଣ,

• କାର୍ଯ୍ୟଟି କିପରି ଅଗ୍ରଗତି କରିବ ସେ ସଂପର୍କରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଧାରଣା ଦେବା ।
• ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଅଧୁକ ଶିକ୍ଷଣ ସମୟ ଦେବା, କାରଣ ସେମାନେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ସାରିବା ପରେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ତର ଦେବା ଶେଷ କରିବା ପାଇଁ ଅପେକ୍ଷା କରିବେ ନାହିଁ ।

ପ୍ରକୃତରେ ଏହା ଠିକ୍ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କଲା କେବଳ କିଛି ସମୟ ବ୍ୟତୀତା ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ଗୋଟିଏ ଦଳରୁ ଅନ୍ୟ ଦଳକୁ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରଶ୍ନର ଯଥା 'ଆମେ ଏହା କିପରି କରିବୁ?' କିମ୍ବା 'ଏହା ପରେ ଆମେ କ’ଣ କରିବୁ? ' ଉତ୍ତର ଦେବାକୁ ମତେ ବ୍ୟସ୍ତ ରହିବାକୁ ପଡିଥିଲା । ତେଣୁ ମୁଁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ କିଛି ସମୟ ଅଟକିବାକୁ କହିଥୁଲି ଓ କହିଥୁଲି ଯେ, ଯଦି ସେମାନଙ୍କର କିଛି ପ୍ରଶ୍ନ ଥାଏ, ତେବେ ସେମାନେ ପ୍ରଥମେ ନିଜର ନିକଟସ୍ଥ ଦଳକୁ ପଚାରନ୍ତୁ ଯେ ସେମାନେ ଉତ୍ତର ଜାଣିଛନ୍ତି କି ? ଏହା ପରେ ମୋତେ ଶ୍ରେଣୀ ପରିପ୍ପଳନା କରିବା ସହଜ ହୋଇଥୁଲା ।

ଯଦି ଜିନିଷଟି ସୁନାରେ ତିଆରି ହୋଇଥାନ୍ତା। ତା’ର ମୂଲ୍ୟ ସଂପର୍କିତ ପ୍ରଶ୍ନ ସେମାନଙ୍କୁ ଆୟତନ ଓ ଧାରକତ୍ଵ ସଂପର୍କରେ ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ସୁଯୋଗ ଦେଇଥୁଲା (ଯଦିଓ ଧାରକତ୍ଵ ଓ ଆୟତନ ଶବ୍ଦ ଦୁଇଟିର ବ୍ୟବହାର ହୋଇ ନଥୁଲା) । ସେମାନଙ୍କର ଦଳଗତ ଉପସ୍ଥାପନା ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଆଲୋଚନା ଏହି ଧାରଣାଗୁଡ଼ିକୁ ଅଧିକ ବିକଶିତ କରିଥିଲା । ଯାହା ଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟ-୨ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଚିନ୍ତା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥୁଲା ।

ଟିକିଏ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ

ବିଭିନ୍ନ ଦଳକୁ ଯାଇ ସେମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଦେଖୁ ବା ବେଳେ ଶ୍ରୀମତୀ ନାୟକଙ୍କ ସମାଧାନର ପନ୍ଥା ସଂପର୍କରେ ଆପଣ କ'ଣ ଚିନ୍ତା କରୁଛନ୍ତି ? ଏହି ପାଠକୁ ପରିପ୍ପଳନା ଶ୍ରେଣୀ ଦୃଷ୍ଟି କୋଣରୁ ଅଧୁକ  ଫଳପ୍ରଦ କରିବା ପାଇଁ ସେ ଆଉ କେଉଁ ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ କରିପାରିଥାନ୍ତେ ? ଏ ସଂପର୍କରେ ଆପଣଙ୍କର ମଧ୍ୟ କେତେକ ଭଲ ଧାରଣା, ଥାଇପାରେ । କିନ୍ତୁ ଯଦି ଆପଣ ଏହି କାମ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ନୂଆ କରି କରୁଥାଆନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣ ସମ୍ବଳ 2 “ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଶ୍ଚଳ ନା" କୁ ଦେଖୁ ପାରନ୍ତି ।

ଆପଣଙ୍କ ଶିକ୍ଷାଦାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଚିନ୍ତନ

ଆପଣ ଶ୍ରେଣୀରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟଟି କରିସାରିବା ପରେ କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ଶ୍ରେଣୀରେ ଭଲ ଭାବରେ ଖଲିଲା ଓ କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ଭଲ ଭାବରେ ସଂପାଦନ ହୋଇପାରିଲା ନାହିଁ ତାହା ଉପରେ ଚିନ୍ତନ କରନ୍ତୁ । କେଉଁ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କ ପାଇଁ ଆଗ୍ରହ ଉଦ୍ଦୀପକ, ଥୁଲା ଓ ସେମାନଙ୍କ ଶିକ୍ଷଣ ଅଗ୍ରଗତିରେ ସହାୟକ ହେଉଥୁଲା, କେଉଁଥୁରେ ଅଧୁକ ସ୍ପଷ୍ଟତା ଆବଶ୍ୟକ ଥୁଲା। ତାହା ବିଚାର କରନ୍ତୁ । ଏପରି ଚିନ୍ତନ ଆପଣଙ୍କୁ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ସହିତ ଗଣିତକୁ ଆପଣଙ୍କ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କ ପାଇଁ ଅଧୁକ ଆନନ୍ଦଦାୟକ ଓ ଆଗ୍ରହୋଦୀପକ କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ । ଯଦି ସେମାନେ ବୁଝିପାରୁନାହାନ୍ତି ଓ କିଛି କରିପାରୁ ନାହାନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନେ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଅପେକ୍ଷାକୃତ କମ୍ ସଂପୃକ୍ତ ହେବେ । ପ୍ରତ୍ୟେକ କାର୍ଯ୍ୟ ପରେ ଏହିଭଳି ଚିନ୍ତନ କରନ୍ତୁ ।

ଟିକିଏ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ

ଆପଣ ଶ୍ରେଣୀରେ କାର୍ଯ୍ୟ-1ଟି କିପରି ହେଲା ତାହା ଚିନ୍ତନ କରନ୍ତୁ

ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକରେ ଆକାର ସଂପର୍କୀୟ ଆଲୋଚନାରେ ଦଳଗୁଡ଼ିକ କିପରି ସଂପୃକ୍ତ ଥୁଲେ ?

ସେମାନଙ୍କର ବୋଧକୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଆପଣ କେଉଁ କେଉଁ ପ୍ରଶ୍ନ ପଟ୍ରିଥୁଲେ ?

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କର କେଉଁ ଉତ୍ତରଗୁଡ଼ିକ ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଅଲା ? କାହିଁକି ?

ଗୋଟିଏ ପାଠର ଶିକ୍ଷାଦାନ ବେଳେ ପ୍ରକୃତ ଗାଣିତିକ ଶବ୍ଦ ଗୁଡ଼ିକର ବ୍ୟବହାର ବେଳେ ଆପଣ କିପରି ଅନୁଭବ କରିଥାଆନ୍ତି ? ଏହି ପନ୍ଥା ପ୍ରତି ଆପଣଙ୍କ ଶ୍ରେଣୀର ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ କିପରି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ?

ଆୟତନ ଓ ଧାରକତ୍ଵ ସଂପର୍କରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଓ ସେମାନଙ୍କ ‘ମାପ ଏକକ’

କୌଣସି ତ୍ରି-ମାତ୍ରିକ ବସ୍ତୁ ଅଧୁକାର କରୁଥୁବା ସ୍ଥାନକୁ ତା'ର ‘ଆୟତନ' କୁହାଯାଏ । ବସ୍ତୁର ଭୌତିକ ଅବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ତା’ର ଆୟତନର ପରିମାଣ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଇଥାଏ । ଉଦାହରଣ ସ୍ବରୂପ, କୌଣସି ଆୟତଘନର ଆୟତନ ହିସାବ କରିବା ପାଇଁ ତା’ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ, ପ୍ରସ୍ଥ ଓ ଉଚ୍ଚତାର ମାପକରାଯାଇଥାଏ, ଯେପରି କାର୍ଯ୍ୟ-1ରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିଲେ । ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆୟତନର ପରିମାଣକୁ ଘନ ସେ.ମି. Cm³, ବା ଘନ ମିଟରରେ 'm³ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଏ ।

ତରଳ ପଦାର୍ଥର ଅପସାରଣ ହେଉଛି ଅନ୍ୟ ଏକ ଉପାୟ ଯାହା ଦ୍ଵାରା କଠିନ ବା ଗ୍ୟାସର ଆୟତନ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ । ତରଳ ଅପସାରଣରେ ବସ୍ତୁଟିକୁ ତରଳ ପଦାର୍ଥ ମଧ୍ୟରେ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ନିମଜ୍ଜିତ କରାଯାଏ । ବସ୍ତୁର ଆୟତନ ଦ୍ଵାରା ତରଳ ପଦାର୍ଥ ଅପସାରିତ ହୋଇଥାଏ । ଅପସାରିତ ତରଳ ପଦାର୍ଥକୁ ମାପ କରାଯାଇପାରେ । ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହାକୁ ମିଲିଲିଟର, ଲିଟର, ବା କପରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଥାଏ ।

ତରଳ ପଦାର୍ଥ ବା କିଛି ଛୋଟ ଖୋଲା ଜିନିଷ ( ଯଥା – ଶସ୍ୟଦାନା ) ର ଆୟତନକୁ କୌଣସି ମାପ କରିବା ଜିନିଷ (ଯଥା – ମାପ କପ୍ ) ରେ ଢାଳି ମପାଯାଇଥାଏ ବା ସ୍ଥିର କରାଯାଇଥାଏ ।

ଅପର ପକ୍ଷରେ, ଧାରକତ୍ଵ ହେଉଛି ପାତ୍ରର ଧର୍ମ । ଏକ ପାତ୍ରରେ କେତେ ଜିନିଷ ଧରିବା ତାହା ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥାଏ । ସାଧାରଣତଃ ଧାରକତ୍ଵ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୁତ ମାପ ମଧ୍ୟ ଆୟତନ ମାପିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିବାକୁ ବିଭ୍ରାନ୍ତିକର ପରିସ୍ଥିତି ଉପୁଜିପାରେ ।

ପରିବର୍ତ୍ତୀ କାର୍ଯ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଧାରକତ୍ଵ ଓ ତ୍ରି-ମାତ୍ରିକ ବସ୍ତୁର ଆୟତନ ମଧ୍ୟରେ ଅବା ପାର୍ଥକ୍ୟ ବୁଝିବାରେ ସମର୍ଥ କରିବା । ଏଥୁପାଇଁ ଦୁଇଟି 'ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା' କୌଶଳ ଅବଲମ୍ବନ କରାଯିବ । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟର ଭାଗ 1ଓ 2 ରେ ପ୍ରଶ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି, ‘‘ଏହା ସବୁବେଳେ, ବେଳେବେଳେ କିମ୍ବା କେବେ ସତ ନୁହେଁ?' ଯାହା ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଆୟତନ ଓ ଧାରକତ୍ଵର ଗାଣିତିକ ଧର୍ମ ସଂପର୍କରେ ସଚେତନ କରାଇବାରେ ଯାହାଯ୍ୟ କରିବ । ଭାଗ-3ରେ ‘କଣ ସମାନତା ଓ କ’ଣ ଭିନ୍ନତା ଅଛି” ? ପ୍ରଶ୍ନ ପଚରାଯାଇଛି, ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ମୁଖ୍ୟତଃ ସେହି ସଚେତନତା ଆଣିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ।

ଏହି କାର୍ଯ୍ୟରେ ସମାନତା ଓ ଭିନ୍ନତାକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେବା ପାଇଁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ସମର୍ଥ ହେବେ, କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ପୁଙ୍ଗାନୁପୁଙ୍ଗ ଓ ତନ୍ମ ତନ୍ମ କରି ଭ୍ରମ ଶୂନ୍ୟ ଭାବେ ମାପିବାରେ ଯେପରି ମଜି ନ ଯାଆନ୍ତି ତାହା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯିବ । ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥୁବା ଉଦାହରଣ ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ଅସାଧାରଣ ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ସେଗୁଡ଼ିକ ବାସ୍ତବ । ଏହି ଉଦାହରଣଗୁଡିକ ଗଣିତରେ ଖେଳିବାର ଆନନ୍ଦ ଅନୁଭୂତି ଦେବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାନ୍ତି, କାରଣ ଉଦାହରଣଗୁଡ଼ିକର ଏକାଧିକ ଠିକ୍ ଉତ୍ତର ଅଛି ।

ଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟ -2 : ସାମଜ୍ଞାସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ଧାରକତ୍ଵ ଓ ଆୟତନ

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଦଳରେ ବା ପୋଡିରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟଟିକୁ କରିବା ବେଳେ ଏହା ଭଲ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଅତି ଦଳ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ, କାରଣ ସେଥିରେ ସବୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଦଳଗତ ଆଲୋଚନାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିପାରି ନଥାନ୍ତି । ଦିଆଯାଇଥିବା ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡିକର ଥନେକଗୁଡିଏ ଠିକ୍ ଉତ୍ତର ଅଛି ଓ ସବୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ସେଥିରେ ରାଜି ହୋଇ ନପରାନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ୟୁକ୍ତିଗୁଡିକ ଧର୍ମ ଓ ତର୍କ ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ ହେଉଥିଲେ, ସେହି ଯୁକ୍ତିଗୁଡିକୁ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ ।

ଭାଗ 1: ଧାରକତ୍ଵ

କଳାପଟାରେ ଜିନିଷଗୁଡିକର ତାଲିକା କରାଯାଇଛି । ଯଦି ତୁମେ ଚାହୁଁଛ ଆଉ ତେକେକ ଜିନିଷ ଏହି ତାଲିକାରେ ଯୋଡ଼ିପାରିବ

ଆପଣଙ୍କ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କରନ୍ତୁ

କଳାପଟାରେ ଲେଖାଥିବା ବସ୍ତୁଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଗୁଡିକ 'ସବୁବେଳେ’, ‘ବେଳେବେଳେ’ ତରଳ ପଦାର୍ଥକୁ ଧାରଣ କରନ୍ତି, ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ସହପାଠୀମାନଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କରନ୍ତୁ । କେଉଁଗୁଡିକ ଆଦୌ ତରଳ ପଦାର୍ଥ ଧାରଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ ? : ଏ ସଂପର୍କରେ ସହପାଠୀଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କର । ପାଞ୍ଚ ମିନିଟ୍ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସେମାନେ ନିଜ ଉତ୍ତରର କାରଣ ସହ କହିବେ । ତାପରେ, ସେମାନଙ୍କୁ କଳାପଟାରେ ଲେଖାଥୁବା ସାରଣୀ ପୁରଣ କରିବାରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ କୁହନ୍ତୁ ।

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ନିଷ୍ପଭିର କାରଣ ସଂପର୍କରେ ସମଗ୍ର ଶ୍ରେଣୀରେ ଆଲୋଚନା କରନ୍ତୁ । ଏହା ପରେ " ଧାରକତ୍ଵ” ଶବ୍ଦକୁ ସାରଣୀର ଡାହାଣ ପଟେ ଏକ ନୂଆ ସ୍ତମ୍ଭ କରି ଲେଖନ୍ତୁ । ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ କହନ୍ତୁ ସେମାନେ ବସ୍ତୁ ଗୁଡ଼ିକୁ ଧାରକତ୍ର ଅଧ8କ୍ରମ ଅନୁଯାୟୀ ସଂଖ୍ୟାରେ ସୁସ୍ପାଇବେ । ଯେପରି ଯେଉଁ ବସ୍ତୁର ଧାରକତ୍ଵ ସର୍ବାଧୁକ ତା ପାଇଁ1, ଦ୍ଵିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଧାରକତ୍ଵ ବିଶିଷ୍ଟ ବସ୍ତୁକୁ2 ଏହିଭଳି ସୁଚାଇବେ ।

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିର କାରଣ ସଂପର୍କରେ ସମଗ୍ର ଶ୍ରେଣୀରେ ଆଲୋଚନା କରନ୍ତୁ । ଏହା ପରେ “ ଧାରକତ୍ଵ” ଶବ୍ଦକୁ ସାରଣୀର ଡାହାଣ ପଟେ ଏକ ନୂଆ ସ୍ତମ୍ଭ କରି ଲେଖନ୍ତୁ ।

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ କହନ୍ତୁ ସେମାନେ ବସ୍ତୁ ଗୁଡିକୁ ଧାରକତ୍ଵକୁ ଅଧଃକ୍ରମ ଅନୁଯାୟୀ ସଂଖ୍ୟାରେ ସୁଚାଇବେ : ଯେପରି ଯେଉଁ ବସ୍ତର ଧାରକତ୍ଵ ସର୍ବାଧିକ ତା ପାଇଁ 1, ଦ୍ଵିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଧାରକତ୍ଵ ବିଶିଷ୍ଟ ବସ୍ତୁକୁ 2 ଏହିଭଳି ସୂଚାଇବେ ।

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କର ନିଷ୍ପଭିର କାରଣ ସମ୍ପର୍କରେ ସମଗ୍ର ଶ୍ରେଣୀରେ ଆଲୋଚନା କରନ୍ତୁ । ଏଠାରେ ଏକ ଉତ୍ତମ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି, “ ତୁମେ କିପରି ଜାଣିଲ ଯେ ଏହି ବସ୍ତୁର ଧାରକତ୍ଵ ସବୁଠାରୁ ଅଧୁକ । " ଯଦି ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟରେ ମାପର ଭୂମିକାକୁ ମନେପକାଇ ପାରୁନାହାନ୍ତି ବା ଚିନ୍ତା କରି ପାରୁନାହାନ୍ତି, ତେବେ ସେ ସଂପର୍କରେ ସେମାନଙ୍କୁ ମନେ ପକାଇ ଦିଅନ୍ତୁ । କାର୍ଯ୍ୟର ଏହି ଭାଗ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବା ନିମନ୍ତେ ଆପଣ ପ୍ରମୁଖ ସମ୍ବଳ " ଚିନ୍ତନର ବିକାଶ ପାଇଁ ପ୍ରଶ୍ନର ବ୍ୟବହାର"କୁ ଦେଖୁପାରନ୍ତି ।

ଭାଗ – 2 ଆୟତନ

କଳାପଟାରେ ଲେଖିଥିବା ସରଣୀରେ ଆଉ ଗୋଟିଏ ସ୍ତମ୍ଭ ଯୋଡନ୍ତୁ

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ କୁହନ୍ତୁ ସେମାନେ ପରସ୍ପରର ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା କରି କହିବେ, ଯେ କଳାପଟାରେ ଲେଖାଥୁବା ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକ ଖାଲିଥିବା ବେଳେ ସେଗୁଡ଼ିକ କିଛି ସ୍ଥାନ ଅଧୁକାର କରନ୍ତି କି ? ସେଗୁଡ଼ିକ ସବୁବେଳେ ନା ବେଳେବେଳେ ନା ଆଦୌ ସ୍ଥାନ ଅଧୁକାର କରନ୍ତି ନାହିଁ ? ତାଙ୍କ ଉତ୍ତର ସପକ୍ଷରେ 5 ମିନିଟରେ କାରଣ ଦର୍ଶାଇବାକୁ, ସେମାନଙ୍କୁ କହନ୍ତୁ । ତା’ ପରେ କଳାପଟାରେ ସାରଣୀକୁ ପୁରଣ କରନ୍ତୁ ।

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କର ଉତ୍ତର । ନିଷ୍ପଭି ସଂପର୍କରେ ସମଗ୍ର ଶ୍ରେଣୀରେ ଆଲୋଚନା କରନ୍ତୁ । ଶେଷରେ ସାରଣୀର ଶେଷ ସ୍ତମ୍ଭରେ "ଆୟତନ” ଶବ୍ଦଟିକୁ ଯୋଡ଼ନ୍ତୁ । ଏବେ ସାରଣୀଟି ନିମ୍ନ ପରି ହେବ ।

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ କହନ୍ତୁ ସେମାନେ ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକୁ ଆୟତନ ଅନୁଯାୟୀ ବଡ଼ରୁ ସାନକ୍ରମରେ ସଜାଡ଼ିବେ । ସବୁଠାରୁ ଅଧୁକ ଆୟତନ ବିଶିଷ୍ଟ ବସ୍ତୁ ନିମନ୍ତେ 1, ଆୟତନରେ ଦ୍ଵିତୀୟ ବସ୍ତୁ ପାଇଁ 2 ଏହିପରି ଲେଖୁବେ । ଏହିଭଳି ସମସ୍ତ ବସ୍ତୁ ପାଇଁ କ୍ରମାଙ୍କ ସ୍ଥିର କରିବେ । କେଉଁ ବସ୍ତୁ ପାଇଁ କେଉଁ କ୍ରମାଙ୍କ ଦିଆଗଲା । ମିଳିମିଶି ତାର କାରଣ ସଂପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରିବେ ।

ଭାଗ : 3 ଧାରକତ୍ଵ ଓ ଆୟତନ ମଧରେ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା

ପୁରଣ କରାଯାଇଥିବା ସାରଣୀଟିକୁ ଭଲ ଭାବରେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିବାକୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ କହନ୍ତୁ । ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ କ’ଣ ସବୁ ସମାନ ଓ କ'ଣ ସବୁ ଅଲଗା ଅଛି ପଶ୍ଚରନ୍ତୁ । ସମସ୍ତ ବସ୍ତୁର ଧାରକତ୍ଵ ଓ ଆୟତନ ଅଛି କି ? ଯଦି ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁର ଧାରକତ୍ଵ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ, ଏହାର ଆୟତନ ସବୁଠାରୁ ଅଧୁକ ହେଉଛି କି ?

ସେମାନଙ୍କୁ ଏ ସଂପର୍କରେ ନିଜ ନିଜ ଦଳରେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ କୁହନ୍ତୁ ଓ ଆଲୋଚନାର ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ସମଗ୍ର ଶ୍ରେଣୀରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯିବ ବୋଲି କହନ୍ତୁ । ଏଥୁପାଇଁ ପାଞ୍ଚ ମିନିଟ୍ ସମୟ ଦିଆଯିବ ।

ଏହାପରେ ସମଗ୍ର ଶ୍ରେଣୀରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କର ନିଷ୍ପଭି କାରଣ ସଂପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରନ୍ତୁ ।

ଚିନ୍ତନର ବିକାଶ ପାଇଁ ପ୍ରଶ୍ନର ବ୍ୟବହାର

ପରିସ୍ଥିତି ଅନୁଧ୍ୟାନ 2: କାର୍ଯ୍ୟ, 2. ର ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ଶ୍ରୀମତୀ ନାୟକଙ୍କ ଚିନ୍ତନ

ମୁଁ ଭାବିଥୁଲି ଯେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟଟି କରିବାକୁ ପୂରା ଗୋଟିଏ ଅଧୁବେଶନ ଲାଗିବ ଓ ତାହା ମଧ୍ୟ ହେଲା । ମୁଁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଚାରି -

ପାଞ୍ଚ ଜଣିଆ ଦଳରେ କାମ କରିବାକୁ କହିଥୁଲି ।

ସେମାନେ ଏଥୁରେ ଦିଆଯାଇଥୁବା ଉଦାହରଣଗୁଡ଼ିକୁ ପସନ୍ଦ କରିଥୁଲେ । ପ୍ରାୟ ବେଳେ ବେଳେ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରୁଥିବା ସମୀର ପଚାରିଲା, ଯେଉଁ ମହୁଫେଣା କୁହାଯାଇଛି ତାହା ଏକ ବଡ଼ ମହୁଫେଣା ନା ଛୋଟ ମହୁଫେଣା ? ମୁଁ କହିଲି, ସେ ଦୁଇଟି ମଧରୁ ଯେକୌଣସି ଗୋଟିକୁ ବାଛିପାର ଓ ତା' ପରେ ତହିଁର କ୍ରମାଙ୍କ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବେ । ମୁଁ ଭାବିଥୁଲି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦଳ ଯେ କୌଣସି ମହୁଫେଣା ସଂପର୍କରେ ଚିନ୍ତା କରି ତାଙ୍କର ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟ ଶେଷ କରିଥୁବେ ।

ପୂର୍ବ ଶ୍ରେଣୀରେ ଆମେ ଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟ ସମାପନ କରିଥୁଲୁ ଯେଉଁଥୁରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଧାରକତ୍ଵ ଓ ଆୟତନର ଧାରଣା ସଂପର୍କରେ ଚିନ୍ତା କରିଥୁଲେ । ତେଣୁ ମୁଁ ଭାବିଲି ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ (ଶିକ୍ଷଣକାର୍ଯ୍ୟ-2) ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଭଲ ହୋଇଥୁଲା । ମୁଁ ମଧ୍ୟ ଏହା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଥୁଲି ଯେ ଯେହେତୁ "ଏକ ମଶାର ପେଟ' ଭଳି ଅସାଧାରଣ ଓ ହାସ୍ୟାସ୍ପଦ ଉଦାହରଣ ନିଆଯାଇଥୁଲା, ଏହାର ଆଲୋଚନା ବେଳେ ଗଣିତ ଶ୍ରେଣୀରେ କିଛି କହୁ ନଥୁବା ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ଓ ହାତ ଟେକୁନଥୁବା ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଭାଗ ନେଇଥୁଲେ ଓ ଏଥୁରୁ ଅର୍ଥ ବାହାର କରିଥୁଲେ ।

ପ୍ରାୟ ଅଧିକାଂଶ ଦଳକୁ ମୁଁ କହିଥିଲି ଯେ ସେମାନଙ୍କର ଦଳଗତ ଫଳାଫଳକୁ ଉପସ୍ଥାପନ କଲାବେଳେ ଯେ ଦଳର ସବୁଠାରୁ ପଣ୍ଡୁଆ । ଦୁର୍ବଳ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ଦଳର ମତାମତ ସଂପର୍କରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବ । ପୂର୍ବରୁ ମୁଁ ଏପରି କେବେ କରିନଥୁଲି, କିନ୍ତୁ କେତେକ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କର ଉପସ୍ଥାପନା ଓ ବୁଝାଇବା ମୋତେ ଖୁବ୍ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥୁଲା । ମୁଁ ମଧ୍ୟ ଏହା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଥୁଲି ସେମାନଙ୍କର ଯୁକ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ଅତି ବିଶ୍ଵାସନୀୟ ଓ ବୁଝିହେବା ଭଳି । ମୁଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦଳରେ ଯୁକ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ମନଯୋଗ ଦେଇ ଶୁଣିଥୁଲି ।

ସାଧାରଣତଃ ଆମେ ଏଭଳି ଗାଣିତିକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିନଥାଉ, ଯେଉଁଥୁରେ ଏକାଧୁକ ଠିକ ଉତ୍ତର ଥାଏ । ଏଭଳି ପ୍ରଶ୍ନ ଗୁଡ଼ିକ ଠିକ୍ ବା ଭୁଲ ହୋଇପାରେ । ଏ ପ୍ରକାରର ଚିନ୍ତା କରିବାରେ ଅଧିକ ଖୋଲା ମନୋଭାବ ଗ୍ରହଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟର ବର୍ଣ୍ଣନାରେ ଯାହା କୁହାଯାଇଛି ତାହା ସେମାନଙ୍କୁ କହିଲି:

“ଏହି ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଏକାଧୁକ ଠିକ୍। ଉତ୍ତର ଅଛି ଏବଂ ସବୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ଏଥୁରେ ରାଜି ହୋଇ ନପାରନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର ଯୁକ୍ତି ଯେଉଁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗାଣିତିକ ଧର୍ମ ଓ ଯୁକ୍ତି ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ ହୋଇଥୁବ, ସେମାନଙ୍କର ଯୁକ୍ତି ଓ ବିପ୍ଟରକୁ ଗ୍ରହଣ କର ।

ମୋ ମତରେ, ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ମୋତେ ଓ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ମାନଙ୍କୁ ଗାଣିତିକ ଧର୍ମ ଉପରେ ଧାନ କେନ୍ଦ୍ରୀଭୂତ କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥୁଲା ଓ ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ଚିନ୍ତା କରିବା ପାଇଁ ବାଟ ଖୋଲି ଦେଇଥୁଲା । ସେମାନେ ଧାରକତ୍ଵ ଓ ଆୟତନ ମଧ୍ୟରେ ଅବା ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ବୁଝିପାରିଛନ୍ତି ବୋଲି ମୁଁ ଅନୁଭବ କରିପାରିଥୁଲି । ଟିକିଏ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ ଶ୍ରୀମତୀ ନାୟକ କିପରି ଦୁର୍ବଳ । ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ବାଛିଥୁଲେ ଓ ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ କହିଥୁଲେ ତାହା ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି । ଏପରି କରିବା ଦ୍ଵାରା କି କି ଲାଭ ହେବ ବୋଲି ଆପଣ ଭାବୁଛନ୍ତି ? ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ଏଭଳି o ଅଭିଜ୍ଞତା ଦେବା ପାଇଁ ଆପଣ କେଉଁ ପ୍ରକାରର କୌଶଳ ଅବଲମ୍ବନ କରିବେ ?

ଆପଣ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କ ସହ କରିବା ପରେ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ସଂପର୍କରେ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ

• ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କର ବୋଧକୁ ଜାଣିବା ପାଇଁ ଆପଣ କେଉଁ ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନ ପଶ୍ଚରିଥୁଲେ ?
• ଶ୍ରୀମତୀ ନାୟକ କରିଥିବା ଭଳି ଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆପଣ କିଛି ପରିବର୍ଭନ କରିଥୁଲେ କି ?
• ଯଦି କରିଥୁଲେ, ଏହାର ପଛରେ ଆପଣଙ୍କର କି କାରଣ ଥୁଲା ?

3 ଜ୍ଞାନର ଦୃଢ଼ୀକରଣ କରିବା

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଗାଣିତିକ ଧାରଣାଗୁଡ଼ିକର ଆହରଣ କରିବା ଓ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଧରି ରଖୁବା ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପାଠଦାନ ଶେଷରେ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଦୃଢ଼ୀକରଣ କରିବା କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯିବା ବିଧେୟ । ସେମାନଙ୍କର ଚିନ୍ତା କରିବା ସାମର୍ଥ୍ୟର ଅଭ୍ୟାସ କରିବା ପାଇଁ ଏହା ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ଉତ୍ତମ ଜ୍ଞାନ ଦୃଢ଼ୀକରଣ କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ନୂଆ କରି ଶିଖୁଥୁବା ଧାରଣାଗୁଡ଼ିକୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଦିଗରୁ ବ୍ୟବହାର କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଏହା କିପରି ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିବ ? ସହଜରେ ଦେଖୁ ବା ବର୍ଣ୍ଣନା କରିହେଉନଥୁବା ପରିବର୍ଭନ ସଂପର୍କରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ କିପରି ଚିନ୍ତା କରିପାରିବେ ଓ ନିଜେ ପ୍ରଶ୍ନ ପଶ୍ଚରି ଜ୍ଞାନ ନିର୍ମାଣ କରି ପାରିବେ, ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖା ପରବର୍ତ୍ତୀ କାର୍ଯ୍ୟର ଯୋଜନା କରାଯାଇଛି ।

ଶିକ୍ଷଣକାର୍ଯ୍ୟ – 3 ଜ୍ଞାନର ଦୃଢୀକରଣ

ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ବେଳେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ କୁହନ୍ତୁ ଯେ ସେମାନେ ଘରୁ ଏକ ପାତ୍ର କିମ୍ବା ବୋତଲ ଧରି ଆସିବେ । ଶ୍ରେଣୀରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ନିଜର ପାତ୍ର । ବୋତଲକୁ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଜଣେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ସହ ବଦଳ କରିବେ । ବିକଳ୍ପ ଭାବେ, ଆପଣ ନିଜେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ବୋତଲ ଆଣି ପାରିବେ ଓ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଏପରି ଏକ ସ୍ଥାନରେ ରଖୁବେ ଯେପରି ସବୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖୁପାରିବେ ।

ଭାଗ 1: ଉକ୍ତି ମୂଲ୍ୟାୟନ

ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ପଶ୍ଚରନ୍ତୁ ନିମ୍ନଲିଖୁତ ଭକ୍ତି ମଧରୁ କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ବେଳେ ବେଳେ ସତ୍ୟ, ସବୁବେଳେ ସତ୍ୟ, ଆଦୌ ସତ୍ୟ ନୁହେଁ? କାହିଁକି ?

କ) ସାମ୍ବୁ ବୋତଲର ଆୟତନ ହେଉଛି ।150ମିଲିଲିଟର ।

ଖ) ସାମ୍ବୁ ବୋତଲର ଧାରକତ୍ଵ ହେଉଛି ।150ମିଲିଲିଟର ।

ଗ) ବୋତଲ ମଧ୍ୟରେ ଥୁବା ସାମ୍ପୁର ଆୟତନ 150 ମିଲିଲିଟର ।

ଘ) ବୋତଲ ମଧ୍ୟରେ ଥୁବା ସାମ୍ପୁର ଧାରକତ୍ଵ ହେଉଛି ।150 ମିଲିଲିଟର । ଡ) ବୋତଲରେ 150ମିଲିଲିଟର ଆୟତନର ସାମ୍ପୁ ରହିପାରିବ ।

ଭାଗ 2: ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କର ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଶ୍ନ ପ୍ରସ୍ତୁତି

1. ଦିଆଯାଇଥୁବା ପାତ୍ରକୁ ଦେଖୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ଲେଖୁବାକୁ ସୂଚନା ଦିଅନ୍ତୁ

• ଦୁଇଟି ଠିକ୍ ବାକ୍ୟ – ଗୋଟିକରେ ‘ଆୟତନ' ଓ ଅନ୍ୟଟିରେ ‘ଧାରକତ୍ଵ' ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥୁବ ।
• ଦୁଇଟି ଭୁଲ ବାକ୍ୟ – ଗୋଟିକରେ ‘ଆୟତନ' ଓ ଅନ୍ୟଟିରେ ‘ଧାରକତ୍' ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର ହେଉଥୁବ ।

2. ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ କହନ୍ତୁ ସେମାନେ ଲେଖୁଥୁବା ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ସହ ଅଦଳବଦଳ କରିବେ ଓ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେବେ: ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁ ଗୁଡ଼ିକ ବେଳେବେଳେ ସତ୍ୟ, ସବୁବେଳେ ସତ୍ୟ ଓ ଆଦୌ ସତ୍ୟ ନୁହେଁ, କାହିଁକି ?

ଟିକିଏ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ

• ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କର ବୁଝିବାର ଦୃଢ଼ୀକରଣ ପାଇଁ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କେତେ ଫଳପ୍ରଦ ହେଲା ବୋଲି ଆପଣ Ο ଭାବୁଛନ୍ତି ?
• ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କ ଠାରେ ଅବା କୌଣସି ଭ୍ରାନ୍ତ ଧାରଣାକୁ ପ୍ରକାଶ କରିଥୁଲା କି ? ଯଦି ହଁ, ଆପଣ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପାଠ ଗୁଡ଼ିକରେ ସେଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତି କିପରି ଧାନ ଦେବେ ?
• ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଆପଣ କୌଣସି ଦିଗରୁ ପରିବର୍ତନ କରିଥୁଲେ କି ? ଯହି ହଁ, କେଉଁ କାରଣରୁ ଏହି ସବୁ ପରିବର୍ଭନ କରିଥୁଲେ ?

ସାରାଂଶ

ଏହି ଏକକର ଅଧୟନ ପରେ ଆପଣ ‘ ଧାରକତ୍ଵ' ଓ 'ଆୟତନ' ମଧ୍ୟରେ ଅବା ସମାନତା ଓ ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ବୁଝିପାରିଥୁବେ । "ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଓ ଅସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ" କାର୍ଯ୍ୟ କିପରି ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀକୁ ଗାଣିତିକ ଧର୍ମ ଓ ସହଜରେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରି ହେଉନଥୁବା ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ବୁଝିବାରେ ଓ ଖୋଜିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ତାହା ଆପଣ ଜାଣିପାରିଲେ ।

ଏହି ଏକକର ବୃହତ୍ତର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଭାବେ NCF (2005) ଓ NCTFE (2009) ର ଶିକ୍ଷାଦାନ ଆବଶ୍ୟକତାର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି ।

ଟିକିଏ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ

ଆପଣ ଏହି ଏକକରେ ବ୍ୟବହାର କରିଥିବା ଏପରି ତିନୋଟି ଧାରଣାକୁ ଚିହ୍ନଟ କରନ୍ତୁ ଯେଉଁଗୁଡିକୁ ସଫଳ ଭାବେ ଅନ୍ୟ ବିଷୟ ଶିକ୍ଷାଦାନରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ । ଏହି ଧାରଣାଗୁଡ଼ିକରେ ସାମାନ୍ୟ ପରିବର୍ତନ କରି ତହିଁର ବ୍ୟବହାରରେ କେଉଁ ଦୁଇଟି ପାଠ ଆପଣ ଏବେ ପଢାଇବେ । ସେହିପରି ଦୁଇଟି o ପାଠର ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ ।

ସମ୍ବଳ

ସମ୍ବଳ 1: NCF / NCFTE ର ଶିକ୍ଷାଦାନ ଆବଶ୍ୟକତା

• ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ନିଜ ଶିକ୍ଷଣରେ ଜଣେ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ ଭାବେ ବିଶ୍ଚର କରିବା । ସେମାନଙ୍କୁ ସାଧାରଣତ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣକାରୀ ଭାବେ ବିବେଚନା କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ । ସେ ଜ୍ଞାନ ସଂରଚନା କରିବା ପାଇଁ କିପରି ସେମାନଙ୍କର ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ଘୋଷା ପଦ୍ଧତିଗୁଡିକ ଠାରୁ ସେମାନଙ୍କର ଶିକ୍ଷଣକୁ କିପରି ଦୂରେଇ ନେବ ତାହା ବିଚାର କରିବା ।
  • ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଗଣିତକୁ ଏପରି ଏକ ବିଷୟ ଭାବେ ବିବେଚନା କରିବେ ଯାହା ଦ୍ଵାରା କଥାବାର୍ଭା କରିହେଉଥୁବ, ଗଣିତ ମାଧମରେ ଭାବ ବିନିମୟ କରି ହେଉଥୁବେ, ନିଜ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା କରି ହେଉଥୁବ ଓ ମିଳିମିଶି କାର୍ଯ୍ୟ କରି ହେଉଥୁବ ।

ସମ୍ବଳ 2: ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା

ଏକ ଉତ୍ତମ ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିପ୍ପଳନା ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ କେତେକ ନୀତିନିୟମ ଏବଂ ସମୟ ନିର୍ଘଣ୍ଟପ୍ରଣୟନ କରିବାକୁ ହେବ । ଆପଣ ଯେବେ ନିୟମିତ ଭାବେ ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟର ବ୍ୟବହାର କରୁଛନ୍ତି, ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଜାଣିବା ଆବଶ୍ୟକ ଯେ ଆପଣ କ'ଣ ଆଶା କରୁଛନ୍ତି ଓ ସେମାନେ କିପରି ଆନନ୍ଦ ପାଉଛନ୍ତି । ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ସହିତ ଦଳରେ କାମ କରିବାର ସୁଫଳକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଏକ ଭଲ ଚିନ୍ତାଧାରା ହୋଇପାରେ । ତେଣୁ ଆପଣ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ସହ ଏକ ଭଲ ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟର ଗୁଣାବଳୀ । ଲକ୍ଷଣ ସଂପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରନ୍ତୁ । ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିପ୍ପଳନା ନିମନ୍ତେ କେତେକ ନିୟମ ତିଆରି କରନ୍ତୁ ଓ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଶ୍ରେଣୀରେ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରନ୍ତୁ । ଉଦାହରଣ ସ୍ବରୂପ । ‘ପରସ୍ପରକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବା', 'ଶୁଣିବା’, ‘ ପରସ୍ପରକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା’, ‘ ଏକାଧୁକ ଚିନ୍ତାଧାରାର ପ୍ରୟୋଗ କରିବା' ଇତ୍ୟାଦି ।

ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟ ସଂପର୍କରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ମୌଖିକ ନିର୍ଦେଶନା ଦେବା ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହି ସୂଚନାକୁ ମଧ୍ୟ କଳାପଟାରେ ଲେଖାଯାଇପାରେ । ଆପଣଙ୍କୁ ନିମ୍ନ ସୂଚନା ଗୁଡ଼ିକୁ ଭଲ ଭାବରେ ଧାନ ଦେବାକୁ ହେବ:

• ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ କହନ୍ତୁ ସେମାନେ ଦଳରେ ଆପଣଙ୍କ ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ କାମ କରିବେ, ଶ୍ରେଣୀର କେଉଁ ସୁଚିତ ସ୍ଥାନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ କିମ୍ବା ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ ଶ୍ରେଣୀର ଆସବାବପତ୍ର ବା ସ୍କୁଲ ବ୍ୟାଗକୁ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ନେଇ ଆଉ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ରଖୁବେ ।
• ଦିଆଯିବାକୁ ଅବା କାର୍ଯ୍ୟ ସଂପର୍କରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଓ ନିଶ୍ଚିତ ରହନ୍ତୁ, ଏହାକୁ ସଂକ୍ଷେପରେ କଳାପଟାରେ ଲେଖନ୍ତୁ ବା ଚିତ୍ରରେ ଦେଖାନ୍ତୁ । ଆପଣ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ ପଶ୍ଚରିବାକୁ ସୁଯୋଗ ଦିଅନ୍ତୁ ।

ପାଠପଢ଼ା କାର୍ଯ୍ୟ ଟାଲିଥୁବା ବେଳେ ବିଭିନ୍ନ ଦଳ ନିକଟକୁ ଯାଇ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରନ୍ତୁ ଓ ସେମାନେ କିପରି କାର୍ଯ୍ୟକୁ କରୁଛନ୍ତି ତାହା ତଦାରଖା କରନ୍ତୁ । ଯଦି ସେମାନେ କାର୍ଯ୍ୟ ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟ ନକରୁଥାନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନଙ୍କୁ ସହାୟତା ଓ ପରାମର୍ଶ ଦିଅନ୍ତୁ ।

କାର୍ଯ୍ୟ ଖୋଲିଥୁବା ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଆପଣ ଦଳରେ ପରିବର୍ତନ କରିପାରନ୍ତି । ଏଠାରେ ଦୁଇଟି କୌଶଳ ଦିଆଯାଇଛି ଯାହା ଆପଣ ଶ୍ରେଣୀରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିପାରନ୍ତି, ବିଶେଷତଃ ଅଧୁକ ସଂଖ୍ୟକ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ବିଶିଷ୍ଟ ଶ୍ରେଣୀ ପରିପ୍ପଳନାରେ ଏହା ବିଶେଷ ଉପଯୋଗୀ ।

• ବିଶେଷଜ୍ଞ ଦଳ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦଳକୁ ଅଲଗା ଅଲଗା କାର୍ଯ୍ୟ ଦିଅନ୍ତୁ । ଯେପରି, ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ନୂଆ ଉପାୟ ସ୍ଥିର କରିବା ବା ଡ୍ରାମା ପାଇଁ ଚରିତ୍ର ସ୍ଥିର ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା । କିଛି ସମୟ ପରେ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ପୁଣିଥରେ ନୂତନ ଭାବେ ତିଆରି କରନ୍ତୁ ଯେପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ନୂଆ ଦଳରେ ପ୍ରଥମରୁ ଅବା ଦଳର ଜଣେ ଲେଖାଏ ବିଶେଷଜ୍ଞ ରହିବେ । ଏବେ ସେମାନଙ୍କୁ କାମ ଦିଅନ୍ତୁ ଯେପରି ସମସ୍ତ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କଠାରୁ ଜ୍ଞାନ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇ ପାରିବ । ଯେପରି କେଉଁଭଳି ବିଦ୍ଯୁତ୍ କେନ୍ଦ୍ର (ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର) ସ୍ଥିର କରାଯିବ ବା ଡ୍ରାମାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ।
  • ପ୍ରତିନିଧୁ ଯଦି କାର୍ଯ୍ୟଟି କୌଣସି ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ ବା କିଛି ଜିନିଷ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ହୋଇଥାଏ, କାମ ହେବାର କିଛି ସମୟ ପରେ ପ୍ରତି ଦଳକୁ କୁହନ୍ତୁ ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରତିନିଧ୍ବକୁ ଅନ୍ୟ ଦଳକୁ ପଠେଇବେ । ସେମାନେ ଅନ୍ୟଦଳରେ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କିମ୍ବା ଧାରଣାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିବେ ଓ ପୁଣିଥରେ ନିଜ ଦଳକୁ ଆସି ସେ ସଂପର୍କରେ ବିବରଣୀ  ଦେବେ ।

ଏହିଭଳି ଉପାୟରେ ଦଳମାନେ ପରସ୍ପର ଠାରୁ ଶିଖୁପାରିବେ, କାର୍ଯ୍ୟ ସରିବା ପରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଯାହା ସବୁ ଶିଖଲେ ସେ ସବୁର ସଂକ୍ଷେପଣ କରନ୍ତୁ । ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ଠାରେ କୌଣସି ଭ୍ରାନ୍ତ ଧାରଣା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଥିଲେ। ସେଗୁଡ଼ିକୁ ସଂଶୋଧନ କରନ୍ତୁ । ଆପଣ ପ୍ରତି ଦଳରୁ ମତାମତ ଶୁଣିବାକୁ ଗହିପାରନ୍ତି, କିମ୍ବା ଗୋଟିଏ ବା ଦୁଇଟି ଦଳକୁ ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଅବା ଭଲ ଭାବନା । ଧାରଣା ଦେବାକୁ କହିପାରନ୍ତି । ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ସଂକ୍ଷେପରେ ମତାମତ ଦେବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରନ୍ତୁ । ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟ ବେଳେ କ’ଣ ସବୁ ଠିକ୍ ଭାବେ କାମ ଦେଲା ଓ କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ଆନନ୍ଦଦାୟକ, ଥୁଲା ଓ କେଉଁଗୁଡ଼ିକର ଉନ୍ନତି ଆବଶ୍ୟକ। ସେ ସଂପର୍କରେ ମତାମତ ଦେବାକୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ସୁଯୋଗ ଦିଅନ୍ତୁ ।

ଆପଣ ଶ୍ରେଣୀ କକ୍ଷରେ ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବେଳେବେଳେ, ଆପଣ ତାର ପରିପ୍ପଳନାରେ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇ ପାରନ୍ତି କାରଣ କେତେକ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ

• ସକ୍ରିୟ ଶିକ୍ଷଣରେ ଓ ସଂପୃକ୍ତ ହୋଇ ନଥାନ୍ତି ।
• ଦଳରେ ଆଧୁପତ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରିଥାନ୍ତି ।
• ଆତ୍ମବିଶ୍ଵାସର ଅଭାବ ବା ଦୁର୍ବଳ ପାରସ୍କାରିକ ସଂପର୍କ ଯୋଗୁ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିନଥାନ୍ତି ।

ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟର ଫଳପ୍ରଦ ପରିପ୍ପଳନା ନିମନ୍ତେ ଉପରୋକ୍ତ ଦିଗଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତି ଯନ୍ତ୍ରଶୀଳ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହା ସହିତ, ଶିକ୍ଷଣ ଫଳାଫଳ କେତେ ଦୂର ହାସଲ ହୋଇଛି ଓ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ କିପରି ଉତ୍ତର ଦେଉଛନ୍ତି ତାହା ମଧ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଖୁବ ଯନ୍ ଓ ସତର୍କତାର ସହ ଦଳୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ, ସମ୍ବଳ, ସମୟ, ଦଳ ଗଠନ ବିଷୟରେ ଯୋଜନା କରନ୍ତୁ ।

ଗବେଷଣା ଲବ୍ଧ ଫଳାଫଳରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କର ଶିକ୍ଷଣ ଉପଲଛି ଉନ୍ନତି ହେବା ପାଇଁ ଦଳଗତ ଶିକ୍ଷଣ ସବୁ ସମୟରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ନୁହେଁ, ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପାଠ ପାଇଁ ଏହା କରାଯିବା ଜରୁରୀ ନୁହେଁ । ଆପଣ ଦଳଗତ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଏକ ପରିପୂରକ କୌଶଳ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିପାରନ୍ତି, ଉଦାହରଣ ସ୍ବରୂପ: ପ୍ରସଙ୍ଗ ପରିବର୍ତନ ବେଳେ କିମ୍ବା ଶ୍ରେଣୀ ଆଲୋଚନାକୁ ଯିବା ସମୟରେ ବିରତି ଭାବେ ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ । ଶ୍ରେଣୀରେ ସକ୍ରିୟାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟ, ଅଭିଜ୍ଞତା ଭିତ୍ତିକ ଶିକ୍ଷଣ ଓ ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ କାର୍ଯ୍ୟ କିମ୍ବା କୌଣସି ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ସମୀକ୍ଷା କରିବା ବେଳେ ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ ।

ଆଧାର

"www.tessindia.edu.in"