ଖଣିଜ ଶିଳ୍ପକୁ ଆଇ ଏମ ଏମ ଟିର ଅବଦାନ
ଖଣିଜ ଶିଳ୍ପକୁ ଆଇ ଏମ ଏମ ଟିର ଅବଦାନ
ଓଡିଶା ରେ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ
ଭାରତ ଏକ ପ୍ରଦେଶ ରୂପେ ଓଡିଶା ଚାରିପ୍ରକାର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦରେ ଭରପୂର । ଏଠାରେ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ , ଜଙ୍ଗଲଜାତ ପଦାର୍ଥ , ସମୁଦ୍ରଜାତ ପଦାର୍ଥ ଏବଂ କୃଷିଜାତ ପଦାର୍ଥ ଯଥେଷ୍ଟ ମିଳିବାର ସୁଯୋଗ ଅଛି । ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ମଧ୍ୟରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଲୁହାପଥର,ମାଙ୍ଗାନିଜ ପଥର,କ୍ରୋମାଇଟ ପଥର , ଚୂନପଥର,ଡୋଲମାଇଟ ପଥର , କୋଇଲା , ଗ୍ରାଫାଇଟ , କ୍ଵାର୍ଜ , କ୍ଳେ ମିନେରାଲସ , ଭାରି ସମୁଦ୍ର ବାଲି, ଜେମଷ୍ଟୋନ ଇତ୍ୟାଦି ମିଳିଥାଏ । ଉପଜାତ ପଦାର୍ଥ ଭିତ୍ତିରେ ବିଭିନ୍ନ କଳକାରଖାନା ଓଡିଶାରେ ବସିଛି । ଏହି ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ସୁବିନିଯୋଗ ପାଇଁ ଓଡିଶାର ବରପୁତ୍ର ସ୍ଵର୍ଗତ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଏପ୍ରିଲ 13,1964 ମସିହାରେ ଭୁବନେଶ୍ଵରରେ ଏକ ଆଞ୍ଚଳିକ ଗବେଷଣାଗାର ସ୍ଥାପନ କାଲେ । ଗବେଷଣା କମିଟିର ସେ ପ୍ରଥମେ ସଭାପତି ଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କ ସଭାପତିତ୍ଵ ସମୟରେ କିପରି ଭାବେ ସୂଚାରୁରୂପେ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ସୁବିନିଯୋଗ କରାଯାଇ ଓଡିଶା ପ୍ରଦେଶ ସହିତ ଭାରତବର୍ଷରେ ବିଭିନ୍ନ ଶିଳ୍ପ ଗଠନ କରାଯାଇପାରିବ , ସେଥିସକାଶେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଯୋଜନା କରିଥିଲେ । 1964 ମସିହାରୁ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ଉପରେ ଗବେଷଣା ଚାଲୁ ରଖିଅଛି । ଏହି ଗବେଷଣାରୁ ଯାହାକିଛି ପଦ୍ଧତି ଉଦ୍ଭାବନ କରାଯାଇଛି , ସେଗୁଡିକୁ ବିଭିନ୍ନ ଶିଳ୍ପକୁ ଦିଆଯାଇଛି ।
ଖଣିଜ ଓ ବସ୍ତୁ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ
ବର୍ତ୍ତମାନ ଏଠାରେ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିବା । ଯେକୌଣସି ଖଣିରେ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥଗୁଡିକ ବିଭିନ୍ନ ମାନର ମିଳିଥାଏ । ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ବିନିଯୋଗ ଏହି ମାନ ଉପରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଥାଏ । ଯେଉଁ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ବିନିଯୋଗ ଏହି ମାନ ଉପରେ ନିର୍ଧାରିତ ହୋଇଥାଏ । ଯେଉଁ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ମନ ଅତି ନିମ୍ନ ଥାଏ ବା ବିନିଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଅନୁପଯୁକ୍ତ ଥାଏ , ସେହି ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥକୁ ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ବିଶୋଧନ କରିବା ଦରକାର ପଡିଥାଏ । ଏହି ପଦ୍ଧତିକୁ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ବିଶୋଧନ ପଦ୍ଧତି କୁହାଯାଏ । ଏହାକୁ ଇଂରାଜୀରେ ମିନେରାଲ ପ୍ରୋସେସିଙ୍ଗ କୁହାଯାଏ । ଆଇ ଏମ ଏମ ଟି ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ଏହି ବିଭାଗଟିଟି ସ୍ଥାପିତ । 1964 ମସିହାରୁ ଏହା ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୁଚାରରୂପେ କାମ କରି ଆସୁଛନ୍ତି । ମୁଖ୍ୟତଃ ଏହି ବିଭାଗଟି ଶିଳ୍ପଗୁଡିକ ସହିତ ସିଧାସଳଖ ସମ୍ପର୍କ ରଖିଥାଏ । ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ଖଣିରେ ଥିବା ନିମ୍ନମାନର ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ମାନ କୁ କିପରି ଭାବେ ବଢାଯାଇପାରିବ । ସେଗୁଡିକ ଏଠାରେ ଗବେଷଣା କରାଯାଏ ଏବଂ ଶେଷରେ ବିଶୋଧନ ପଦ୍ଧତିରେ ତଥ୍ୟ ନେଇ ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥାନ୍ତି । ଏହି ବିଭାଗ ତାର ଉଚ୍ଚତମ ମାନର କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ସାରା ଭାରତ ତଥା ବିଶ୍ଵରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥାନ୍ତି । ଏହି ବିଭାଗ ତାର ଉଚ୍ଚତମ ମାନର କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ସାରା ଭାରତ ତଥା ବିଶ୍ଵରେ ପରିଚିତ । ଏହି ଦ୍ରୁଷ୍ଟିରୁ ଭାରତ ସରକାର ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନର ନାମ 2003 ମସିହା ଏପରିଲ 13 ତାରିଖରୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେବାରୁ “ ଆଞ୍ଚଳିକ ଗବେଷଣାଗାର ପରିବର୍ତ୍ତେ ଏହାକୁ “ ଖଣିଜ ଓ ବସ୍ତୁ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ “ ରୂପେ ନାମିତ କରାଯାଇଛି ।
ଏହି ବିଭାଗ ରାଜ୍ୟ ଓ ଦେଶର ଶିଳ୍ପମାନଙ୍କ ସହିତ କିପରି ସୁସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିଛି ସେ ବିଷୟରେ କେତେଗୁଡିଏ ଜ୍ଵଳନ୍ତ ଉଦାହରଣ ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଛି । ଏଠାରେ ମୋଟ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଅନୁଭୂତି ପ୍ରକାଶ କରୁଅଛି ।
ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ମୁଁ 1988 ମସିହା ମେ 30 ତାରିଖରେ ଯୋଗ ଦେଲି । ପେଶାରେ ମୁଁ ଜଣେ ରାସାୟନିକ ଯନ୍ତ୍ରୀ । ଏଠାରେ ଯୋଗଦାନ ପୂର୍ବରୁ ମୁଁ ଓଡିଶାରେ ଥିବା ଜୟଶ୍ରୀ କେମିକାଳ ଲିମିଟେଡରେ କାମ କରୁଥିଲି । ମୁଁ ଏଠାରେ ଯୋଗଦାନ କଳା ପରେ ମୋତେ ଖଣିଜ ବିଶୋଧନ ବିଭାଗ ରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଆଗଲା । ସେହିଦିନଠାରୁ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୁଁ ଏହି ବିଭାଗରେ କାମ କରୁଛି । ସେତେବେଳେ ଏହି ବିଭାଗରେ ଡକ୍ଟର କେ ଏସ ନରସିଂହନ ମୁଖ୍ୟ ରୂପେ କାମ କରୁଥିଲେ । ମୋର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସିଧାସଳଖ ତଦାରଖ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ବିଭାଗରେ ବରିଷ୍ଠ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ପି ଏସ ଆର ରେଡ୍ଡୀଙ୍କୁ ଦାୟିତ୍ଵ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ଜଣେ ଉଚ୍ଚକୋଟିର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଭାବେ ସରଳ ଓ ସ୍ନେହଶୀଳ ବ୍ୟକ୍ତି ଅଟନ୍ତି । ଏହି ଦୁଇଜଣଙ୍କ ତତ୍ବାବଧାନରେ ମୋର ଗବେଷଣା ଆଗେଇ ଚାଲିଲା । ସେମାନଙ୍କ ଅଧୀନରେ କାମ କରି ମୁଁ ଆନନ୍ଦ ଅନୁଭବ କରୁଥାଏ । ପ୍ରଥମେ ସେମାନେ ମୋତେ ନିମ୍ନମାନର କୌଲାର ମାନ କିପରି ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ବଢାଯାଇପାରିବ , ଏହି ବିଷୟରେ ଗବେଷଣା କରିବା ପାଇଁ ଦାୟିତ୍ଵ ଅର୍ପଣ କରିଥିଲେ । ମୋ ଜୀବନରେ ଏହା ଥିଲା ପ୍ରଥମ ଗବେଷଣାର ମୂଳଦୁଆ । ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଭିନ୍ନ ଶିଳ୍ପ ସହ କିପରି ଭାବେ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ କାମ କରେ ଏବଂ କିପରି ଭାବେ ସମ୍ପର୍କ ଗଠନ କରେ , ସେହି ବିଷୟରେ ଏଠାରେ କେତେଗୁଡିଏ ଜ୍ଵଳନ୍ତ ଉଦାହରଣ ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଛି ।
- ଯେହେତୁ ମୋର ଶିଳ୍ପ ପରିଚାଳନା କରିବାର ଅଭିଜ୍ଞତା ଥିଲା,ସେଥି ସକାଶେ ଡକ୍ଟର କେ ଏମ ନରସିଂହନ ମୋତେ ଟାଟା ଷ୍ଟିଲର ପଶ୍ଚିମ ବୋକାରେ ଥିବା କୋଇଲାଭିତ୍ତିକ କାରଖାନାକୁ ୧୯୯୧ ମସିହାରେ ପଠାଇଲେ । ସେଠାରେ ତାଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଉଦ୍ଭାବିତ ଫ୍ଳୋଟେସାନ କଲମ ଏ ଏକ ପାଇଲତ ପ୍ଳାଣ୍ଟ ଚଳେଇବା ପାଇଁ ମୋତେ ଦାୟିତ୍ଵ ଦେଲେ । ଏହି ଫ୍ଳୋଟେସାନ କଲମ ଉଦ୍ଭାବନରେ ସେ ବିଶ୍ଵରେ ଦ୍ଵିତୀୟ ବ୍ୟକ୍ତି ଭାବରେ ଗଣାଯାଆନ୍ତି । ମୋ ସହିତ ସେ ମୋ ବିଭାଗରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ବରିଷ୍ଠ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ , ଏସ କେ , ଭୌମିକକୁ ପଠାଇଲେ । ସେ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ଉଚ୍ଚକୋଟିର ବୈଜ୍ଞାନିକ । ସେ ଅତି ସରଲ ଓ ସ୍ନେହଶୀଳ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସହ ଗବେଷଣା କରିବା ଦ୍ଵାରା ମୁଁ ଆନନ୍ଦ ଅନୁଭବ କରୁଥିଲି । ଏହି ପାଇଲଟ ପ୍ଳାଣ୍ଟଟି ଗବେଷଣାରୁ ଶିଳ୍ପକୁ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଯାଇଥିଲା । ଏହାକୁ ଚଳାଇବା ବେଳେ କିଛି ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟି ପରିଲିଖିତ ହେଲା । ଏହାର ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ଘଣ୍ଟାକୁ ତିନି ଟନ ଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଏହି ପ୍ଳାଣ୍ଟରେ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ କୋଚାର ମୁଖ୍ୟ ରୂପେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ଏହି ପାଇଲଟ ପ୍ଳାଣ୍ଟକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ କରିବା ପାଇଁ ସେ ଆମ ସହିତ କେତେଜଣ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଜନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଲେ । ଆମେ ମିଳିତ ଭାବେ ଗୋଟିଏ ମାସ କଳା ପରେ ଥିବା ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟିଗୁଡିକ ଦୂର କରାଗଲା । ଏଇ ପ୍ଳାଣ୍ଟରେ ଯେଉଁ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁର ବାହାରୁଥିଲା,ସେଥିମଧ୍ୟରେ ବହୁତ ଅତି କ୍ଷୁଦ୍ର ଭଲ କୋଇଲା ଦାନା ରହୁଥିଲା । ଏହି କୋଇଲା ଦାନାଗୁଡିକ କିପରି ଭାବେ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁର ଅଲଗା କରାଯାଇପାରିବ , ସେଥିସକାଳେ ପ୍ରଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଏହି ପାଇଲଟ ପ୍ଳାଣ୍ଟଟି ବସାଯାଇଥିଲା । ସମସ୍ତଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ଏହି ପାଇଲଟ ପ୍ଳାଣ୍ଟଟି ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷମତା ସହ ସୁପରିଚାଳନା କରାଗଲା । ଏକ ଗୁରୁବାର ରାତି ଦଶଟାବେଳେ ଏହି ଖବର ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ କୋଚାରଙ୍କୁ ଜଣାଇଦିଆଗଲା । ସେ ନିଜେ ରାତି ଏଗାରଟାରେ ଆସି ପରିଚାଳନା ଦେଖିଲେ ଏବଂ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆନ୍ତରିକ ଧନ୍ୟବାଦ ଅର୍ପଣ କଲେ । ସେ ଦିନ ଏହି ସଫଳତାର ଗାରିମାକୁ ଆମେ ଆନନ୍ଦର ସହ ଉପଭୋଗ କରିଥିଲୁ । ତାହା ପରଦିନ ଏହି ସୁଫଳକୁ ଲେଖା ହିସାବରେ ରଖିବା ପାଇଁ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହିତ ଏକ ସ୍ଵାକ୍ଷରପାଟ କରାଗଲା । ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ତରଫରୁ ମୁଁ ଦସ୍ତଖତ କରିଥିଲି । ସେଦିନର ପ୍ରତି ମୂହୁର୍ତ୍ତ ଆମ ପାଇଁ ଥିଲା ଏକ ସୁଖମୟ ଅନୁଭବ । କାରଣ ଏହା ଥିଲା ଆମ ଗବେଷଣାର ସିଧାସଳଖ ସୁଫଳ । ଯେତେବେଳେ ଏହି ଖବରଟି ଡକ୍ଟର ନରସିଂହନ ଜାଣିଲେ , ସେ ଆନନ୍ଦରେ ବିଭୋର ହୋଇଯାଇଥିଲେ । କାରଣ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର ସେ ଥିଲେ ମୁଖ୍ୟଧାର ।
- ଏଲ ଏଣ୍ଡ ଟି ତାମିଲନାଡୁରେ ଏକ ଗ୍ରାଫାଇଟ କାରଖାନା ତାମିଲନାଡୁ ମିନେରାଲ କରପୋରେସାନ ପାଇଁ ବସାଇଥିଲେ । ଯେହେତୁ ଏହି କାରଖାନାରେ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତାଠାରୁ କମ ଉତ୍ପାଦିତ ହୋଇଥିଲେ , ତେଣୁ ସେମାନେ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନର ସାହାଯ୍ୟ ଲୋଡିଲେ । ସେଠାରେ ଆମେ ସେମାନଙ୍କ ସହ ଏହି କାରଖାନାକୁ ପରିଚାଳନା କଲୁ ଏବଂ ଏହାର ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟିଗୁଡିକ ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲୁ । ସେଠାରେ ବିଭିନ୍ନ ନମୁନା ସଂଗ୍ରହ କରି ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ଗବେଷଣା କଲୁ । ତାହାପରେ ସେଠାକୁ ଯାଇ ବିଭିନ୍ନ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟିକୁ ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ସମାଧ୍ୟାନ କଲୁ । ତିନିଦିନ କାଳ କାରଖାନାକୁ ପରିଚାଳନା କରି ଅଧିକ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲୁ । ସେହିଦିନଠାରୁ ଏହି କାରଖାନାରେ ଯାହାକିଛି ଅସୁବିଧା ହୁଏ ସେମାନେ ଆମ ସହିତ ସମ୍ପର୍କ କରନ୍ତି । ଏବେ ଏହି କାରଖାନାର ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା କିପରି ବଢାଯାଇପାରିବ , ସେଥିସକାଶେ ସେମାନେ ଆମ ସହିତ ବରାବର ଆଲୋଚନା କରୁଛନ୍ତି ।
- ଭାରତବର୍ଷର ସ୍ଵାଧୀନତା ପରେ ଓଡିଶା ପ୍ରଦେଶରେ କେବଳ ଗ୍ରାଫାଇଟ ଉତ୍ପାଦନ ଅକରାଯାଏ । ସାଧାରଣତଃ ଗ୍ରାଫାଇଟ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବସ୍ତୁ ସହିତ ମିଶିଥାଏ । ଏଥିରେ କାର୍ବନ ପରିମାଣର ଉପସ୍ଥିତିକୁ ନେଇ ଏହାର ମାନ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ହୋଇଥାଏ । ଏହାର ମାନ ଖଣିରେ ପ୍ରାୟ ୩ ରୁ ୨୦ ଶତାଂଶ ଥାଏ । ବିଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦ୍ଵାରା ଏହା ମାନର ମୂଲ୍ୟକୁ ୬୫ ରୁ ୯୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଢାଯାଏ । ତାହାପରେ ଏହାକୁ ବିଭିନ୍ନ ଶିଳ୍ପରେ କଞ୍ଚାମାଲ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ଓଡିଶା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭରତବର୍ଷର ଚାହିଦା ଅନୁସାରେ ୬୦ ରୁ ୭୦% ପୂରଣ କରିଥାଏ । ଏହି କାରଖାନା କ୍ଷୁଦ୍ର ଶିଳ୍ପ ରୂପେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଓଡିଶାରେ ଏହି ଶିଳ୍ପ ପ୍ରାୟ କୋଡିଏଟି ଅବସ୍ଥାପିତ । ଊଣା ଅଧିକେ ସମସ୍ତେ ଆମର ସାହାଯ୍ୟ ନେଇଥାନ୍ତି । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ , କୋରାପୁଟ ଏବଂ ରାୟଗଦା ଜିଲ୍ଲାରେ ପ୍ରଧାନ ଇଣ୍ଡାଷ୍ଟ୍ରିଜର ଗ୍ରାଫାଇଟ କାରଖାନା ଅବସ୍ଥିତ । ସେମାନେ ପ୍ରଥମେ ମାସକୁ ୪୦-୫୦ ଟନ ଗ୍ରାଫାଇଟ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଥିଲେ । ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସାହାଯ୍ୟରେ ସେମାନଙ୍କର ପଦ୍ଧତି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଅନାଗଲା ଏବଂ କିଛି ନୂଆ ଯନ୍ତ୍ର ବସାଗଲା । ଯାହାଫଳରେ ଏହି କାରଖାନାଗୁଡିକର ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ସେମାନେ ବର୍ତ୍ତମାନ ୬୦-୯୪ ଶତାଂଶ କାର୍ବନ ଥିବା ଗ୍ରାଫାଇଟ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଛନ୍ତି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଦୁଇଟି କାରଖାନା ମାସିକ ୬୦୦ ରୁ ୭୦୦ ଟନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ କରିପାରୁଛନ୍ତି । ସେହିପରି ପୋଦାର ଗ୍ରୁପର ଗ୍ରାଫାଇଟ କାରଖାନା ରାଞ୍ଚି ଅଞ୍ଚଳରେ ଛୋଟନାଗପୁରରେ ଅଛି । ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ଆମର ସାହାଯ୍ୟ ନେଇ ସେମାନଙ୍କ କାରଖାନାର ଉତ୍ପାଦନ ବଢାଇବା ସହିତ କାର୍ବନର ମାନ ବଢାଇପାରିଛନ୍ତି ।
- ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଗଚ୍ଛିତ କ୍ରୋମାଇଟ ପଥରକୁ ଓଡିଶାରେ ୯୮% ରହିଛି । ଏହା ଏକ ମୂଲ୍ୟବାନ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ । ଏହା ବିଭିନ୍ନ ମିଶ୍ରଧାତୁ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ଷ୍ଟେନଲେସ ଷ୍ଟିଲ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ଏହା କଞ୍ଚାମାଲ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ଖଣିରୁ ଉତ୍ତୋଳିତ ହେଉଥିବା ଏହି କ୍ରୋମାଇଟ ପଥରକୁ ବିଭିନ୍ନ ମାନରେ ବିରକ୍ତ କରାଯାଏ । ନିମ୍ନ ମାନର କ୍ରୋମାଇଟ ପଥରର ମାନ ବିଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ବଢାଯାଇ ଏହାକୁ ବିକ୍ରି କରାଯାଏ । ଓଡିଶାରେ ଓଡିଶା ମାଇନିଂ କର୍ପୋରେସନ , ଟାଟା ଷ୍ଟିଲ , ଫେକର , ବିସି ମହାନ୍ତି ଓ ଜିନ୍ଦଲ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ଆମମାନଙ୍କ ଠାରୁ ବିଶୋଧନ ପଦ୍ଧତି ନେଇ କାରଖାନା ବସାଇଛନ୍ତି । ଆଜିକାଲି ଏହି କ୍ରୋମାଇଟ ପଥରର ମାନ ଦିନକୁଦିନ କମିବାରେ ଲାଗିଛି । ତେଣୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ପଦ୍ଧତିକୁ ନୂତନକାରଣ କରାଯାଇ ଅତି ନିମ୍ନ ମାନର କ୍ରୋମାଇଟ ପଥରକୁ ବିଶୋଧନ କରାଯାଉଛି । ଦ୍ଵିତୀୟରେ , ଏହି କାରଖାନାର ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁକୁ କିପରି ସଦୁପଯୋଗ କରାଯାଇପାରିବ , ଏହି ବିଷୟକୁ ନେଇ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ଗବେଷଣା ଚାଲିଛି । ଏଠାରେ ଯେଉଁ କ୍ରୋମିୟମ ଛଅ ଆୟନ ପରିବେଶକୁ କଳୁଷିତ କରୁଅଛି, ସେହି ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଗବେଷଣା କରାଯାଉଛି ।
- ୨୦୦୧ ମସିହାରୁ ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ଚାହିଦା ବଢିଚାଲିଛି । ମୁଖ୍ୟତଃ ଲୁହାପଥର ଚାହିଦା ବହୁଗୁଣରେ ବଢିବା ସହିତ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଆଶାତୀତ ଭାବରେ ବଢିଗଲା ,। ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ହେଲା ଲୁହାପଥର ସାରା ଦେଶରେ ଚର୍ଚ୍ଚାର ବିଷୟବସ୍ତୁ ହୋଇଯାଇଛି । ଏହି ଲୁହାପଥର ଏବଂ ଏଥିରୁ ଲୁହା ଉତ୍ପାଦନ କରିବା ପାଇଁ ଦେଶ ଓ ବିଦେଶର ବିଭିନ୍ନ କମ୍ପାନୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିଯୋଗୀତା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଅଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତରେ ଲୁହାର ଉତ୍ପାଦନ ୭୦ ମିଲିୟନ ଟନରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ୨୦୨୦ ସୁଦ୍ଧା ଏହା ୨୦୦ ମିଲିୟନ ଟନରେ ପହଞ୍ଚିବ ବୋଲି ଭାରତ ସରକାର ଯୋଜନା କରିଛନ୍ତି । ସାରା ଭାରତବର୍ଷରେ ୨୮.୫ ବିଲିୟନ ଟନ ଲୁହାପଥର ଏବଂ ଓଡିଶା ପ୍ରଦେଶରେ ଏହାର ୩୦ ପ୍ରତିଶତ ଗଚ୍ଛିତ ଅଛି । ଏହା ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ସରକାର ଏହି ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର କଟଫ୍ ପଏଣ୍ଟ କୁ ୫୮ ରୁ ୪୫ କୁ ଖସାଇ ଦେଇଛନ୍ତି । ଯାହା ଫଳରେ ଲୁହାପଥରର ଗଚ୍ଛିତ ପରିମାଣ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ । ଯେହେତୁ ଦେଶରେ ଲୁହାପଥର ଚାହିଦା ଦିନକୁ ଦିନ ବଢିବାରେ ଲାଗିଅଛି , ତେଣୁ ନିମ୍ନମାନର ଲୁହାପଥର ଓ ଆଗରୁ ପରିତ୍ୟକ୍ତ ଗୁଣ୍ଡ ଲୁହାପଥର ସୁବିନିଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ସମୟ ଅଛି । ତାହା ସହିତ ପରିବେଶକୁ ସନ୍ତୁଳନ ରଖିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି ।
ଯେତେବେଳେ ଲୁହାପଥର ଖଣିରୁ ଉତ୍ତୋଳନ କରାଯାଏ, ପ୍ରାୟ ୫୦-୬୦ପ୍ରତିଶତ ନିମ୍ନମାନର ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ (ଲୁହାପଥର) ବାହାରିଯାଏ । ଯେହେତୁ ଲୁହାପଥରର ମୂଲ୍ୟ ଅଧିକ ତେଣୁ ଏହାର ବିଶୋଧନ କରି ବିକ୍ରି କରିବା ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ ଅସୁବିଧା ନାହିଁ । ଏହି ଲୁହାପଥର ଉପରେ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ବହୁତ ଗବେଷଣା କରିଛି । ଏହା ମଧ୍ୟରେ ୨୦୦୭ ଏପ୍ରିଲ ୧୩ ତାରିଖରେ ଆମ ଅଂସୁଥାନ ନାମକୁ ଆଞ୍ଚଳିକ ଗବେଷଣାଗାରରୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇ ଖଣିଜ ବସ୍ତୁ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଅନୁଷ୍ଠାନ ରଖାଗଲା । ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ସାରା ବିଶ୍ଵରେ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ବିଶୋଧନ ପଦ୍ଧତି ପାଇଁ ଏକ ସୁପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଅନୁଷ୍ଠାନ ରୂପେ ବିବେଚନା କରାଗଲା । ଏହି ସୁଯୋଗରେ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶ ଓ ବିଦେଶରେ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍ଥା ସହ ସୁ-ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିଛି । ଦେଶ ଓ ବିଦେଶରୁ ବହୁ ନାମୀ କମ୍ପାନୀ ସେମାନଙ୍କର ବିଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟା କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଏଠାରେ ପ୍ରକଳ୍ପ ଦେଉଛନ୍ତି । ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନ ନିଜର ଲୁହାପଥର ବିଶୋଧନ ଶୈଳୀକୁ ନେଇ ସାରାବିଶ୍ଵରେ ଚର୍ଚ୍ଚିତ ହୋଇପାରିଛି । ଏହି ବିଷୟରେ କେତୋଟି ଉଦାହରଣ ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଅଛି ।
ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀ ମେଟୋସ ର ସହାୟତାରେ ଇସାର ଷ୍ଟିଲ କମ୍ପାନୀ ବାର୍ଷିକ ଆଠ ମିଲିୟନ ଟନ କ୍ଷମତାବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ଲୁହାପଥର ବିଶୋଧନ କାରଖାନା କିରୋଣ୍ଡୁଲରେ ଲୁହାପଥର ଗୁଣ୍ଡ ଏବଂ ସ୍ଲାଇମସ କୁ ଆଣି ବିସୋହଦନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଏହାର ମାନକୁ ବଢାଇଥିଲେ । କାରଖାନା ସ୍ଥାପିତ ହେଲାପରେ ଏହା ବାର୍ଷିକ ୪ ମିଲିୟନ ଟନରୁ ଅଧିକ ଉତ୍ପାଦନ କରିପାରିଲା ନାହିଁ । ଏହି ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟିକୁ ସୁଧାରିବା ପାଇଁ ଦେଶ ଓ ବିଦେଶରେ ଥିବା ଗବେଷଣାଗାରମାନଙ୍କୁ ଇସାର ଷ୍ଟିଲ ଅନୁରୋଧ ପତ୍ର ପଠାଇଲେ । ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏଥିରେ ସହମତି ଜଣାଇ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଜାରି ରହିଲା । ଆମେ ସେଠାକୁ ଯାଇ କାରଖାନାଟିକୁ ପରିଚାଳନା କରି ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟି ଓ ବିଶୋଧନ ପଦ୍ଧତିର ତ୍ରୁଟିଗୁଡିକୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ଦାଗ ନମୁନା ସଂଗ୍ରହ କଲୁ । ସେଇ ନମୁନାକୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରି ତାହାକୁ ବିଭିନ୍ନ ସପ୍ଟୱେୟାର ଦ୍ଵାରା ତର୍ଜମା କରାଗଲା । ସେହି ତର୍ଜମାଭିତ୍ତିକ ସନନ୍ଦ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଗଲା । ତାହାପରେ ସେହି ପଦ୍ଧତିର ସାମାନ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଆମେ କାରଖାନାଟିକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷମତାରେ ପରିଚାଳନା କଲୁଆ । ଯେତେବେଳେ କାରଖାନାଟି ପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷମତାରେ ଚାଲିଲା , ଏହି ସଂସ୍ଥାର ମୁଖ୍ୟ ଶ୍ରୀ ଯୁକ୍ତ ଶଶୀ ରୋହିଆ ପ୍ରକାଶ କାଲେ ଯେ , ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି କାରଖାନା ପ୍ରତିଦିନ ୩ କୋଟି ଟଙ୍କା ଲାଭ ଦେଉଅଛି । ତାହାପରେ ଏହାର ବାର୍ଷିକ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତାକୁ ୮ ମିଲିୟନ ଟନ ପରିବର୍ତ୍ତେ ୧୦ ମିଲିୟନ ଟନକୁ ବଢାଇବା ପାଇଁ ସେ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ଅନୁରୋଧ କଲେ ।/ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏହି ଦାୟିତ୍ଵ ଗ୍ରହଣ କରି ପରିବର୍ତ୍ତିତ ବିଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ପଦ୍ଧତି ହେଲା । ଏହାକୁ ସେମାନେ ପ୍ରୟୋଗ କଳା ପରେ କାରଖାନାର ବାର୍ଷିକ କ୍ଷମତା ୧୦ ମିଲିୟନ ଟନକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା । ସେହିଦିନଠାରୁ ଇସାର ଷ୍ଟିଲ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହ ସ୍ଵାକ୍ଷର କରିଅଛି । ଯାହାଫଳରେ ଏହି ସଂସ୍ଥାର ଗବେଷଣା ମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡିକ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ଦିଆଯାଉଛି ।ଏହି ସଂସ୍ଥା ବର୍ତ୍ତମାନ ୧୨ ବିଲିୟନ ଟନ ବାର୍ଷିକ କ୍ଷମତା ବିଶିଷ୍ଟ ଲୁହାପଥର ବିଶୋଧନ କାରଖାନା ଓଡିଶାର ଦମୁନା (ବଡବିଲ ଅଞ୍ଚଳରେ) ଠାରେ ଆମ ସହାୟତାରେ ବସାଇଛି । ଏହା ସହିତ ଏହି ସଂସ୍ଥା ଜିମ୍ବାୱେରେ ଆମ ସହାୟତାରେ ୭୨ ମିଲିୟନ ଟନ ଲୁହାପଥର ବିଶୋଧନ କାରଖାନା ବସାଇବାକୁ ଯାଉଅଛି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଏହି ସଂସ୍ଥା ଆମ ସହିତ ଲୁହାପଥର ପେଲେଟ କାରଖାନା ନିଜସ୍ୱ ଜ୍ଞାନକୌଶଳରେ ବସାଇବା ପାଇଁ ସ୍ଵାକ୍ଷର କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛାପ୍ରକାଶ କରିଛି ।
- ବି.ଏମ.ଏମ ଇସ୍ପାତ ଲୁହାପଥର ବିଶୋଧନ ପଦ୍ଧତି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁମେଟୋସ ସହାୟତାରେ ହସପେଟ କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ କାରଖାନାଟି ବସାଇଲେ । ଏହାର ବାର୍ଷିକ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ୨.୪ ମିଲିୟନ ଟନ ଥିଲା । ଯେହେତୁ ଏହା ବାର୍ଷିକ କ୍ଷମତାଠାରୁ କମ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଥିଲା , ଆମେ ଇସାର ଷ୍ଟିଲ ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ କରିଥିବାରୁ ସେମାନେ ଏହି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଅଥିଲେ । ସେଇ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ତ୍ରୁଟି ଅନୁସନ୍ଧାନ କରି ଗବେଷଣା କଳା ପରେ ଏହି କାରଖାନାର ବିଶୋଧନ ପଦ୍ଧତିର ଆଂଶିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟି ଏହାର ବାର୍ଷିକ ଉତ୍ପାଦନକୁ ୩ ମିଲିୟନ ଟନକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଅଛି । ତାହା ପରେ ଏହି ସଂସ୍ଥା ଆମ ସହାୟତାରେ ୩ ମିଲିୟନ ଟନ ବାର୍ଷିକ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତାବିଶିଷ୍ଟ ଆଉ ଏକ କାରଖାନା ସ୍ଥାପନ କରିଛି । ଲୁହାପଥର ମାନ ଦିନକୁ ଦିନ ହ୍ରାସ ଘଟିବାରୁ ବିଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଯାହାକିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା , କଥା , ସେ ବିଷୟରେ ସେମାନଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି । ଏବେ ସେମାନଙ୍କୁ ଯାହାକିଛି ଗବେଷଣାମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ ରହିଛି । ତାହା ଆମ ଦ୍ଵାରା କରାଯାଉଅଛି ଏବଂ ତାଙ୍କ ସହିତ ଅନୁଷ୍ଠାନର ବୁଝାମଣାପତ୍ର ସ୍ଵାକ୍ଷର ହୋଇଛି ।
ସେହିପରି ବିଭିନ୍ନ କମ୍ପାନୀ ଯଥା ଜେ ଏସ ପି ଆମ ସହାୟତାରେ ବାର୍ଷିକ ୧୦ ବିଲିଅନ ଟନ କ୍ଷମତା ବିଶିଷ୍ଟ କାରଖାନା ବସାଇଅଛି । ଏହି ନିମ୍ନମାନର ଲୁହାପଥର ବିଶୋଧନ ପାଇଁ ଟାଟାଷ୍ଟିଲ , ଯୋଡା , ଇସେଲ ମାଇନିଂ,ବଡବିଲ , ଉଷା ମାର୍ଟିନ , ଜାମସେଦପୁର,ଶ୍ୟାମଷ୍ଠୀଳ , କୋଲିକାତା , ଆଲଟ୍ରେଡ , ମନୋରାଲସ , ଭୁବନେଶ୍ଵର , ବ୍ରାହ୍ମଣୀ, ରିଭର , ପେନେଟ ଲିମିଟେଡ, ଇତ୍ୟାଦି ସହାୟତାରେ କାରଖାନା ବସାଇଛନ୍ତି । ଏହିପରି ଭାବେ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହିତ ଉପରୋକ୍ତ ସଂସ୍ଥାଗୁଡିକର ସୁଦୃଢ ସମ୍ପର୍କ ଗଢାଯାଇ ପାରିଅଛି । ନିମ୍ନମାନର କଞ୍ଚାମାଲ ଯୋଗୁଁ ଦିନକୁ ଦିନ ପରିବେଶ ଯେପରି ଦୂଷିତ ନହୁଏ , ସେଥିପାଇଁ ଉଚ୍ଚମାନର ଲୁହାପଥର କଞ୍ଚାମାଲ ରୂପେ ବିନିଯୋଗ କାଲେ, ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଗ୍ୟାସର ପରିମାଣକୁ କମାଯାଇପାରିବ ।
- ଆଲୁମିନିୟମ ଧାତୁ ସାଧାରଣତଃ ବକସାଇଡରୁ ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ । ସାରା ଭାରତବର୍ଷରେ ବକସାଇଟର ଗଚ୍ଛିତ ହେଉଅଛି ତିନି ବିଲିୟନ ଟନ । ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ଓଡିଶାର ୭୦% ବକସାଇଟ ଗଚ୍ଛିତ ଅଛି । ସେଥିସକାଶେ ଓଡିଶାରେ ଆଲୁମିନା ଏବଂ ଆଲୁମିନିୟମ କାରଖାନା ବସାଇବା ପାଇଁ ଦେଶୀ ଓ ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିଯୋଗୀତା ହେଉଅଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଓଡିଶାର ଦୁଇଟି ଶିଳ୍ପ ଯଥା – ନାଲକୋ ଓ ବେଦାନ୍ତ ବକସାଇଟରୁ ଆଲୁମିନା ଓ ଆଲୁମିନିୟମ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଅଛି । ଅନ୍ୟ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ଏହି ଶିଳ୍ପ ବସାଇବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟିତ ଅଛନ୍ତି । ୨୦୨୦ ସୁଦ୍ଧା ଭାରତ ସରକାର ଆଲୁମିନିୟମର ଉତ୍ପାଦନ ଦଶଗୁଣ ବଢାଇବା ପାଇଁ ଯୋଜନା କରିଛନ୍ତି । ସେଥିପାଇଁ ଉଚ୍ଚମାନର ବକସାଇଟ ଚାହିଦା ଦିନକୁ ଦିନ ବଢିବାରେ ଲାଗିଛି । ନିମ୍ନମାନର ବକସାଇଟ କିପରି ଭାବେ ସଦୂପଯୋଗ ହୋଇପାରିବ , ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସେଥିପ୍ରତି ଚେଷ୍ଟିତ ଅଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମେ ଏହି ବିଷୟରେ ବେଦାନ୍ତ ସହ କାମ କରୁଅଛୁ । ବକସାଇଟରେ କିପରି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବସ୍ତୁ ଯଥା- ରିଆକ୍ଟିଭ ସିଲିକା ଏବଂ ଲୁହାପଥରକୁ କିପରି ଖଣିଜ ବିଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟା କମାଯାଇଆପାରିବ , ସେଥିସକାଡେ ନୀରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବେ ଉଦ୍ୟମ କରାଯାଉଛି । ଏହା ସହିତ ଆଲୁମିନା କାରଖାନାରୁ ନିର୍ଗତ ହେଉଥିବା ରେଡ ମଡ କୁ କିପରି ସୁ- ଉପଯୋଗ କରାଯାଇପାରିବ , ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହିତ ସାରା ବିଶ୍ଵରେ ଥିବା ସହ ଧର୍ମୀ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏଥିପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟରତ । ଏହା ଭବିଷ୍ୟତରେ ପରିବେଶକୁ ଖରାପ କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି । ଏଥିସକାଶେ ଅନୁଷ୍ଠାନ ନାଲକୋ , ବେଦାନ୍ତ , ଉତ୍କଳ ଆଲୁମିନାମ ହିଣ୍ଡାଲକୋ ସହିତ ସୁସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିଛି ।
- ଭାରତବର୍ଷରେ ଅଧିକ ବିଦ୍ୟୁତଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କୋଇଲା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥାଏ । ଆମ ଭାରତରେ ଏହା ବର୍ତ୍ତମାନ ପ୍ରାୟ ବାର୍ଷିକ ୬୦୦ ମିଲିୟନ ଟନ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଅଛି । ଆମର କୋଇଲାର ଗଚ୍ଛିତ ପରିମାଣ ହେଉଛି ୨୮୨ ବିଲିୟନ ଟନ । ଏହି କୋଇଲାଗୁଡିକରେ ପାଉଁଶର ଅଂସ ବହୁତ ଅଧିକେ । ସେଦ୍ରୁଷ୍ଟିରୁ ଗୋଟିଏ ୟୁନିଟ ବିଦ୍ୟୁତ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ବିଶ୍ଵ ତୁଳନାରେ ଆମେ ଅଧିକ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଗ୍ୟାସ ବାହାର କରୁଅଛି । ଯେହେତୁ ପରିବେଶକୁ ଦୂଷିତ କରୁଥିବା ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଗ୍ୟାସ ପରିମାଣ କମାଇବା ପାଇଁ କୋଇଲା ବିଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟା , ଜରୁରୀ , ସେଥିସକାଶେ କୋଲ ଇଣ୍ଡିଆ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ କୋଇଲା ବିଶୋଧନ କାରଖାନା ବସାଇଛି ଏବଂ ନିକଟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ବେସରକରି ସଂସ୍ଥାଗୁଡିକ ଏହିପରି କାରଖାନା ସବୁ ବସାଇବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି । ଏହି ନିମ୍ନମାନର କୋଇଲାକୁ କିପରି ଶୁଷ୍କ ଏବଂ ଓଦା ପଦ୍ଧତିରେ ଏହାର ମାନକୁ ବଢାଯାଇପାରିବ , ସେଥିପାଇଁ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଦୀର୍ଘଦିନ ଧରି ଗବେଷଣା କରିଆସୁଛି । କୋଲଇଣ୍ଡିଆ ସହିତ ଟାଟାଷ୍ଟିଲ, ଜେ ଏସ ପି ଏଲ , ଇସାର ଷ୍ଟିଲ ଆଦି ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକଳ୍ପ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ଚଳାଇ ରଖିଛନ୍ତି ।
- ଆମ ସମୁଦ୍ର ତଟରେ ଯେଉଁ ବାଲିଗୁଡିକ ଅଛି , ସେଥିମଧ୍ୟରେ ଭାରୀ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ର ବାଲି ବହୁ ପରିମାଣରେ ଥାଏ । ଏହି ତଟବାଲିକୁ ଖଣିଜ ବିଦେଶ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଲଗା କରାଯାଏ । ଏହି ବାଲିରେ ଥିବା ରୁଟାଲି , ଇଲୁମିନାଇଟ , ସିଲିମିନାଇଟ ଜିରକନ ଇତ୍ୟାଦି ଭାରୀ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥକୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ପରସ୍ପରକୁ ଅଲଗା କରାଯାଏ । ଏଥିସକାଶେ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଇଣ୍ଡିଆନ ରେଆଣ ଆର୍ଥ ଲିମିଟେଡ , ଛତ୍ରପୁର, ଏବଂ ଟ୍ରାଇମେକସ ଚେନ୍ନାଇ ସହିତ ଗବେଷଣାମୂଳକ କାମ କରିଅଛି ।
- ଭାରତବର୍ଷରେ କେବଳ ନିକେଲ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ଆମ ଓଡିଶାର ସୁକିନ୍ଦାରେ ଅଛି । ଏହି କ୍ରୋମାଇଟ ଖଣିର ଉପରିଭାଗରେ ଥିବା ପଦାର୍ଥରେ ମିଶିକରି ଥାଏ । ଏହା ଶତକଡା ୦.୬ ରୁ ୦.୭ ଭାଗ ଥାଏ । ଏହାର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାନ ବଢାଯାଇ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅବସ୍ଥାରେ ଏହାକୁ ଳିଚିଙ୍ଗ କରାଯାଏ ନିକେଲ ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ । ଏ ଦିଗରେ ଓଡିଶା ମାଇନିଂ କର୍ପୋରେସନ ଏବଂ ଟାଟା ଷ୍ଟିଲ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ବହୁଦିନ ଧରି କାମ କରିଆସୁଥାଏ ।
- ସାରାବିଶ୍ଵରେ ଫସଫେଟ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ଚାହିଦା ଅଧିକ ରହିଛି । ଏହି ଫସଫେଟ ସାରା ଉତ୍ପାଦନ କରିବା ପାଇଁ କଞ୍ଚାମାଲ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।ଭାରତ ଏହି ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ବହୁତ ଅଭାବ ଅଛି । ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶ ଉଗାଣ୍ଡା ଏ ଏକ ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀ ନାଇଲଫସ ମୀନୋଡ଼ାଲ ସହିତ ଅଧିକ ଉତ୍ପାଦନ ନିମନ୍ତେ ମିଳିତ ଭାବେ କାମ କରୁଅଛି । ଏଠାରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ନିମ୍ନମନର ଫସଫେଟ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ଗଚ୍ଛିତ ଅଛି । ଏହି ଫସଫେଟର ମନ ଖଣିଜ ବିଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟରେ କିପରି ବାଧାଜଇଆପାରିବ , ସେଥିପାଇଁ ସେମାନେ ଆମକୁ ସି ଏସ ଆଇ ଆର ଓ ଓ ଦକ୍ଷିଣଆଫ୍ରିକା ଏବଂ ଏସ ଆର କେ ଆମେରିକାକୁ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ । ସବାଶେଷରେ ତିନୋଟି ସଂସ୍ଥା ତାଙ୍କର ପ୍ରକଳ୍ପର ଫଳାଫଳକୁ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ କମିଟି ଆଗରେ ଉପସ୍ଥ୍ପାନା କାଲେ । ଆମଦ୍ଵାରା ଉଦ୍ଭାବିତ ହୋଇଥିବା ପଦ୍ଧତିକୁ ସମସ୍ତେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଏହାଦ୍ଵାରା ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନର ବିଶ୍ଵସ୍ତରୀୟ ମାନ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇପାରିଲା ।
- ଯେହେତୁ ଏଠାରେ ଦେଶ ଓ ବିଦେଶର ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥଭିତ୍ତିକ ପ୍ରକଳ୍ପ କରାଯାଉଅଅଛି , ତେଣୁ ଯେଉଁମାନେ ଶିଳ୍ପ ପାଇଁ ଲାଗୁଥିବା ଯନ୍ତ୍ର ତିଆରି କରାଯାଇଛି , ସେମାନେ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହିତ ସୁସମ୍ପର୍କ ରଖିଛନ୍ତି ଏବଂ କେତେକ ଶାସନ୍ଥା ଆମ ସହିତ ବୁଝାମଣା ପତ୍ର ସ୍ଵାକ୍ଷର କରିଛନ୍ତି । ସେ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ହେଲେ , ଏଫଏଲ ସ୍ମିଥ, ମେକନାଲି ଭାରତ, ଓ ସ୍ଵାଗତ ଇରିଥିନ । ଏହା ସହିତ ଅଳ ମିନେରାଲସ , ମେଟସୁ , ଲିଙ୍ଗି, ଅଟୋଟେକ ସହ ସୁଦୃଢ ସମ୍ପର୍କ ଗଢାଯାଇ ପାରିଅଛି । ବର୍ତମାନ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ବିଭିନ୍ନ ଯନ୍ତ୍ର ଉଦ୍ଭାବନ କରିବାରେ ଚେଷ୍ଟିତ ଅଛି , ଯେଉଁଗୁଡିକ କି ଏହି କମ୍ପାନୀ ମଧ୍ୟମରେ ଶିଳ୍ପରେ ଲଗାଯାଇପାରିବ । ଏହା ଛଡା ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ବିଭିନ୍ନ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍ଥା ସହିତ ଯଥା- ସାରଦା ମାଇନିଂ , ପ୍ରାଇଭେଟ ଲିମିଟେଡ ,ବରବିଲ , ଇସାର ଷ୍ଟିଲ ମୁମ୍ବାଇ , ବି ଏମ ଏମ ଇସ୍ପାତ , ବାଙ୍ଗାଲୋର , ଇ ଏସ ଏମ ଏଲ ରାୟପୁର ,ଟାଟା ଷ୍ଟିଲ , ଜାମସେଦପୁର, ଟିଗୋ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିଯ , କୋଳକାତା , ଏମ ଏସ ପି , କୋଲକାତା ସହ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ରାଜିନାମା ସ୍ଵାକ୍ଷର କରିଅଛି । ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ମଧ୍ୟ ବିଦେଶରେ ବିଭିନ୍ନ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଯଥା- ସି ଇଉ ଏମ ଟି ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ , ଚାଇନା କେ ଆଇ ଜି ଏ ଏମ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ , ସାଉଥ କୋରିଆ;ଏଲ ଟି ଇଉ , ସ୍ଵିଡେନ , ଓଟା ୟୁନିଭରସିଟି , ଆମେରିକା ସହ ଜ୍ଞାନଲାଭ ଦିଗରେ ପରସ୍ପର ବିତର୍କ ପାଇଁ ବୁଝାମଣାପତ୍ର ସ୍ଵାକ୍ଷର କରାଯାଇଅଛି ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତବର୍ଷର ମିନେରାଲ ପ୍ରୋସେସିଙ୍ଗ ଯନ୍ତ୍ରୀ ଙ୍କର ଅଭାବ ଅଛି । ଶିଳ୍ପମାନଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ଏକ ପି ଜି ଡିପ୍ଲୋମା ବିଷୟବସ୍ତୁ ପ୍ରାୟ ଚାରିବର୍ଷ ହେଲା ଖୋଲାଯାଇଅଛି । ଏଠାରେ ଛାତ୍ରମାନେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେଲା ପରେ ବିଭିନ୍ନ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍ଥାମାନଙ୍କୁ କେବଳ ବିଶୋଧନ ପଦ୍ଧତି ହେଉନାହିଁ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଅନୁଷ୍ଠାନ ବିଭିନ୍ନ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍ଥାମାନଙ୍କୁ କେବଳ ବିଶୋଧନ ପଦ୍ଧତି ଦେଉନାହିଁ ,। ତାହା ସହିତ ବେସିକ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ସାଙ୍ଗକୁ ଯନ୍ତ୍ରଗୁଡିକର ମାପ ମଧ୍ୟ ଦେଉଅଛି । ଶେଷରେ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍ଥାଗୁଡିକ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତି ଗଭୀର ବିଶ୍ଵାସ ରଖିଛନ୍ତି ।
ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ ବିଷୟ ପ୍ରତି ଅନୁଧ୍ୟାନ କାଲେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଜଣାପଡେ ଯେ , ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ରାଜ୍ୟ, ଦେଶ ଓ ବିଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍ଥା ସହିତ ନିବିଡ ସମ୍ପର୍କ ରଖି ସେମାନଙ୍କ ଦିଗରେ ସହଯୋଗର ହାତ ବଢାଇଛି ।
ସଂଗୃହୀତ – ଡକ୍ଟର ସୁରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ବିଶ୍ଵାଳ,ମୁଖ୍ୟ ବୈଜ୍ଞାନିକ , ଖଣିଜ ଓ ବସ୍ତୁ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଅନୁଷ୍ଠାନ , ଭୁବନେଶ୍ଵର
Last Modified : 6/23/2020
