ଅସୁସ୍ଥ ଶିଶୁର ଚିହ୍ନଟକରଣରେ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀଙ୍କ ଭୂମିକା

ଉପକ୍ରମ

ନିଜର ଦୈନନ୍ଦିନ କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ କିମ୍ବା ପିତାମାତାଙ୍କ ଠାରୁ ଖବର ପାଇ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ଅସୁସ୍ଥ ଶିଶୁଙ୍କର ସମ୍ପର୍କରେ ଆସିଥାନ୍ତି । ଏହିସବୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ଏକ ଅର୍ଥପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରାଥମିକ ପରୀକ୍ଷା କରିବେ ଏବଂ କୌଣସି ବିପଦସଂକେତକୁ ଯଦି ଥାଏ ତେବେ ସେଇ ଅନୁସାରେ କାର୍ଯ୍ୟପନ୍ଥା ସ୍ଥିର କରିବେ ।

ଅସୁସ୍ଥ ଶିଶୁର ଚିହ୍ନଟକରଣ

ଶିଶୁର ଅସୁସ୍ଥତାକୁ ଆକଳନରେ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ଭୂମିକା -

ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ମା’ଙ୍କୁ ଶିଶୁର ଅସୁବିଧା ବିଷୟରେ ନିଶ୍ଚୟ ପଚାରିବେ ଏବଂ ସାଧାରଣ ବିପଦସଂକେତ ପାଇଁ ଶିଶୁକୁ ଯାଞ୍ଚ କରିବେ । ତାପରେ ସେ ୪ଟି ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ବିଷୟରେ ପଚାରିବେ ।  କାଶ ବା କଷ୍ଟକର ଶ୍ଵାସକ୍ରିୟା, ତରଳଝାଡା, ଜ୍ଵର କିମ୍ବା କାନରେ ଅସୁବିଧା ଇତ୍ୟାଦି । ଯେଉଁ ଶିଶୁର ଏକ ବା ଏକାଧିକ ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ଥିବ ତେବେ ଏହା  ଗୁରୁତ୍ଵର ଅସୁବିଧାର ବୁଝାଇବ। ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣଥିବ ତେବେ ଅସୁସ୍ଥତାକୁ ବର୍ଗୀକରଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାପାଇଁ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବେ । ଶିଶୁକୁ ପୁଷ୍ଟିହୀନତା ଏବଂ ରକ୍ତହୀନତା ପାଇଁ ଯାଞ୍ଚ କରାଇବେ । ଶିଶୁର ପ୍ରତିଷେଧକ ସ୍ଥିତିକୁ ମଧ୍ୟ ଯାଞ୍ଚ କରିବେ ଏବଂ ମା’ କହିଥିବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅସୁବିଧା ଗୁଡିକୁ ମଧ୍ୟ ଦେଖିବେ ।

ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ଅସୁସ୍ଥ ଶିଶୁଠାରେ କେଉଁସବୁ ବିପଦଲକ୍ଷଣ ଗୁଡିକୁ ଦେଖିବେ-

ଶିଶୁଠାରେ ସାଧାରଣ ବିପଦସଂକେତ ଅଛି ଯଦି –

• ଶିଶୁ ମା’ କ୍ଷୀର କିମ୍ବା କୌଣସି ପାନୀୟ ଖାଇପାରୁ ନାହିଁ ।
• ଶିଶୁ ସବୁକିଛି ବାନ୍ତି କରିଦେଉଛି ।
• ଶିଶୁକୁ ବାତ ମାରୁଛି ।
• ଶିଶୁ ଅଳସୁଆ କିମ୍ବା ଅଚେତ୍ ଅଛି ।

ସାଧାରଣ ବିପଦସଂକେତ ଥିବା ଶିଶୁର ଗୁରୁତ୍ଵର ଅସୁବିଧା ଥାଇପାରେ । ଅଧିକାଂଶ ଶିଶୁ ଯାହାର ଗୋଟିଏବି ସାଧାରଣ ବିପଦସଂକେତ ଥିବ ତାକୁ ତୁରନ୍ତ ଚିକିତ୍ସାଳୟକୁ ପ୍ରେରଣ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ରୋଗ ଓ ଅସୁସ୍ଥତାରେ ପ୍ରାଥମିକ ଚିହ୍ନଟିକରଣରେ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀଙ୍କ ଭୂମିକା -

ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମବ୍ୟକ୍ତି ଯାହାକୁ ଗୋଷ୍ଠୀର ସଦସ୍ୟମାନେ ପ୍ରଥମେ ଯୋଗାଯୋଗ କରିବେ । ଏବଂ ସେହି ଜଣେ ପରାମର୍ଶଦାତ୍ରୀ ଏବଂ ମାର୍ଗ ଦର୍ଶିକା ରୂପେ ଶିଶୁମାନଙ୍କର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ଉନ୍ନତିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥାନ୍ତି । ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସ୍ତରରେ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇପାରିଲେ ଶିଶୁମାନଙ୍କର ଯେକୌଣସି ଅସୁସ୍ଥତାକୁ ଭଲଭାବରେ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଇ ପାରିବ ।  ଶିଶୁମାନଙ୍କଠାରେ ଅସୁସ୍ଥତା ଏବଂ ରୋଗର ପ୍ରାଥମିକ ଚିହ୍ନଟି କରଣରେ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାନ୍ତି ।

ଶୈଶବ କାଳୀନ ଅକ୍ଷମତାର ପ୍ରାଥମିକ ଚିହ୍ନଟିକରଣ ?

ଶୈଶବସ୍ଥାରେ ଶିଶୁର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ସ୍ଥିତି ତାର ଶରୀର ଏବଂ ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ଵସ୍ଥ ପରିବେଶ ମଧ୍ୟରେ ଲଗାତାର ସମ୍ପର୍କ ଯୋଗୁଁ ଘଟିଥାଏ । ଶିଶୁର ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ହେବାର କାରଣ ମଧ୍ୟ ଏହାଯୋଗୁ ଘଟିପାରେ । ଭାରତରେ ସ୍ୱଳ୍ପଶିକ୍ଷା ଏବଂ ପ୍ରଚଳିତ ଅନ୍ଧବିଶ୍ଵାସ  ଯୋଗୁଁ ଶିଶୁମାନେ ସମାଜର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ରୋତରେ ମିଶିପାରୁନାହାଁନ୍ତି ।

ପ୍ରାଥମିକ ଅବସ୍ଥାରୁ ଶୈଶବକାଳୀନ ଅକ୍ଷମତାକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ

ଶିଶୁସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟର ଉନ୍ନତିପାଇଁ ଆଶୁ ଚିହ୍ନଟି କରଣ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ । ପ୍ରଗତିଶୀଳ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଶିଶୁମାନଙ୍କର ସ୍ଥିତି ବିଶ୍ଲେଷଣ ଏହା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦିଏ, ଅଧିକାଂଶ ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ଶିଶୁଙ୍କର ଚିହ୍ନଟିକରଣ ହେବାବେଳକୁ ଏତେ ଡେରି ହୋଇଥାଏ ଯେ ଜଟିଳତା ଘଟି ମୂଳ ଭିନ୍ନକ୍ଷମତାକୁ ବଢାଇ ଆଉ ଏକ ନୂଆ ଅସୁବିଧା ଆରମ୍ଭ କରିଦିଏ । ଯାହା ଶିଶୁ ବିକାଶକୁ ଏବଂ ପରିବାର ଓ ସମାଜସହ ତାର ସମ୍ପର୍କକୁ ବାଧାଦିଏ । ପ୍ରାଥମିକ ଅବସ୍ଥାରେ ଶିଶୁମାନଙ୍କର ଅକ୍ଷମତାର ଚିହ୍ନଟିକରଣ ଲାଭପ୍ରଦ ହୋଇଥାଏ । ଜୈବିକ/ଶାରୀରିକ ସ୍ତରରେ ପ୍ରାଥମିକ ଚିକିତ୍ସା କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯେପରିକି ଜନ୍ମଗତ ମୋତିଆବିନ୍ଦୁ, ପିଲାଇଲ୍ କିଟୋନ୍ ୟୁରିଆ ଓ  ଖର୍ବକାୟ ଶରୀର ପରି ଅକ୍ଷମତାକୁ କମ୍ କରିବାରେ ଏପରିକି ଦୂରେଇ ଦେବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ମାନସିକ ଏବଂ ସାମାଜିକ ସ୍ତରରେ ପିତାମାତା, ଉଦିପନାମୂଳକ ପରିବେଶ ଏବଂ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ପ୍ରଥମରୁ ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ବିକଶିତ ହେବାପାଇଁ ସୁଯୋଗ ଦେଇଥାନ୍ତି ଫଳରେ ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ଶିଶୁମାନେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ମାତ୍ରାରେ ବିକାଶ ଲାଭ କରିଥାନ୍ତି ।

ଶୈଶବବସ୍ଥାରେ ଅକ୍ଷମତାକୁ ଯଥାଶିଘ୍ର ଚିହ୍ନଟ କରିବାରେ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀଙ୍କର ଭୂମିକା

ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ତାଙ୍କର ଦୈନନ୍ଦିନ କାର୍ଯ୍ୟର ଅଂଶରୂପେ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳା, ପ୍ରସୂତୀ ମାଆ, ନବଜାତ ଏବଂ ଛୋଟଶିଶୁ ମାନଙ୍କ ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ ରଖିବେ । ଯାହାକି ବିଭିନ୍ନ ସ୍ତରରେ ଶୈଶବକାଳୀନ ଅକ୍ଷମତାକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ । ସେ ଯେ କେବଳ ଶିଶୁମାନଙ୍କଠାରେ ଥିବା କୌଣସି ଅକ୍ଷମତାକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବେ ତାନୁହେଁ, ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କଠାରେ ବିପଦଲକ୍ଷଣ ଏବଂ ସଂକଟାପୂର୍ଣ୍ଣ ଶିଶୁ ଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ଚିହ୍ନଟ କରିପାରିବେ । ଜୀବନର ପ୍ରଥମ ୬ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ହେଉଥିବା ବିକାଶ ଉପରେ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ନଜର ରଖିବାରେ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାନ୍ତି ।

ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କ ଠାରେ କେଉଁସବୁ ବିପଦଲକ୍ଷଣକୁ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ଦୃଷ୍ଟିଦେବେ

ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କଠାରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ଅନେକ ବିପଦଲକ୍ଷଣ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଶିଶୁ ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ହେବାର ସତର୍କ ସୂଚନା ଦେଇ ଥାଏ-ସେଗୁଡିକ ହେଲା -

ମା'  ଯଦି ୧୮ବର୍ଷରୁ କମ୍ କିମ୍ବା ୩୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ହୋଇଥାନ୍ତି ବା ତାଙ୍କର  ୩ରୁ ଅଧିକ ସନ୍ତାନ ଥାନ୍ତି ।

• ତାଙ୍କର ଶେଷ ଶିଶୁଟି ୨ ବର୍ଷ ବୟସରୁ କମ୍ ହୋଇଥାଏ ।
• ପୂର୍ବ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ତାଙ୍କର ଅତିଶୟ ରକ୍ତକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲେ ।
• ତାଙ୍କର ପୂର୍ବଶିଶୁ ମୃତ ଅବସ୍ଥାରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ ବା ଜନ୍ମପରେ ପରେ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲେ ।
• ତାଙ୍କ ପୂର୍ବଶିଶୁ ଛୋଟ ହୋଇଥିଲେ ବା ଜନ୍ମ ସମୟରେ ୨.୫ କେ.ଜିରୁ କମ୍ ହୋଇଥିଲେ ।
• ପୂର୍ବ ପ୍ରସବ ବହୁତ କଷ୍ଟକର ହୋଇଥିଲେ ।
• ସେ ପୂର୍ବ ପ୍ରସବରେ ଯାଆଁଳା ଶିଶୁ ଜନ୍ମ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ଏବେ ଗର୍ଭରେ ସଂଖ୍ୟାଧିକ ଭୃଣ ଥିଲେ ।
• ତାଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା ୧୪୫ ସେ.ମି ରୁ କମ ଥିଲେ ।
• ତାଙ୍କର ଓଜନ ଯଦି ୫୦କେ.ଜିରୁ କମ୍ ବା ୮୦ କେ.ଜିିରୁ ଅଧିକଥିଲେ ।
• ଶେଥା ଏବଂ କ୍ଳାନ୍ତି ଦିଶୁଥିଲେ ।
• ଯକ୍ଷ୍ମା ମ୍ୟାଲେରିଆ, ମଧୁମେହ, ହୃଦରୋଗ, ବୃକକ୍ ରୋଗ, ମିଳିମିଳା ଏବଂ ଗାଲୁଆ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଥିଲେ ।
• ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ହାତ, ପାଦ, ଗୋଡ ଏବଂ ମୁହଁ ଫୁଲିଥିଲେ ।

ସଂକଟାପୂର୍ଣ୍ଣ ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପାଇଁ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟି ଦେବେ ।

• ଯେଉଁ ଶିଶୁ ମାନଙ୍କର ଓଜନ ଜନ୍ମ ସମୟରେ ୨.୫ କେ.ଜିରୁ କମ୍ ଥିବ ।
• ଯେଉଁ ଶିଶୁ ଜନ୍ମ ପରେ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ କାନ୍ଦେ ନାହିଁ ।
• ଯେଉଁ  ଶିଶୁ ଜନ୍ମ ସମୟରେ ନୀଳ ଦେଖାଯାଉଥିବ ବା ସେମାନଙ୍କର ନଖ ଏବଂ ଅଗ୍ରଭାଗ ଗୁଡିକ ନୀଳ ଦେଖାଯାଉଥିବ।
• ଯେଉଁ ଶିଶୁଙ୍କଠାରେ କ୍ଷୀର ଶୋଷିବା ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ବହୁତ ଦୁର୍ବଳ ଥାଏ । ଏବଂ ସେଥିରେ ସମୟ ଅନୁସାରେ ଉନ୍ନତି ପରିଲିକ୍ଷିତ ନହେଲେ ।
• ଜୋରରେ ଶବ୍ଦ ହେଲେ ଯେଉଁ ଶିଶୁ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଖାଏ ନାହିଁ ।
• ଯେଉଁ ଶିଶୁମାନଙ୍କର ଶରୀର ଅଙ୍ଗ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗୁଡିକ ଠିକ୍ ଭାବେ ଗଠନ ହୋଇନଥାଏ କିମ୍ବା ଆଦୌ ନଥାଏ ।
• ମାନସିକ ଅନଗ୍ରସରତା, ବାକ୍ ଏବଂ ଶବଚ୍ଚ ଶକ୍ତି ବାଧିତ, ଦୃଷ୍ଟିହୀନତା ଏବଂ ଶାରୀରିକ ଅକ୍ଷମତାର ଇତିହାସ ଥିବା ପରିବାରରେ ଜନ୍ମିତ ଶିଶୁ ।

୫ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ବୟସର ଶିଶୁଙ୍କର ବିକାଶକୁ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ କିପରି ନଜର ରଖିପାରିବେ ?

ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ଶିଶୁମାନଙ୍କର ମୋଟାମୋଟି ବୃଦ୍ଧି ଓ ବିକାଶ ଉପରେ ନଜର ରଖିବେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ବିକାଶର ମାଇଲ୍ ଖୁଣ୍ଟ ଗୁଡିକ ଯଥା ସମୟରେ ଘଟୁଛି କି ନାହିଁ ଦୃଷ୍ଟି ଦେବେ -

• ଶିଶୁର ସାଧାରଣ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟି ରଖନ୍ତୁ ।
• ଶିଶୁ ପୁଷ୍ଟିହୀନ ହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ତେଣୁ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ଯେପରି ଯଥେଷ୍ଟ ପରିମାଣରେ ଅଧିକ ଥର ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବ ଦୃଷ୍ଟି ଦେବେ ।
• ଆଖିକୁ ପରିଷ୍କାର  ରଖିବା ଉଚିତ୍ । ଆଖିରୁ ପାଣି ଗଡିବା, ଶୁଖିଲା ହେବା ବା ପୂଜହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ।
• ଶିଶୁର ପ୍ରତିଷେଧକ ଟୀକାକରଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବା ଉଚିତ୍ ।
• ଶିଶୁଯେପରି ବାରମ୍ବାର କାନବିନ୍ଧା ଏବଂ ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ହେବାର ଅଭିଯୋଗ କରୁନଥିବ ।
• ଶିଶୁର କାନରେ ପୂଜ ହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ।
• ଶିଶୁ ବୟସାନୁଯାୟୀ ନିମ୍ନ କାମ ଗୁଡିକ କରିପାରୁଥିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
• ୯ ମାସ ବେଳକୁ ବସିବା ଆରମ୍ଭ କରିବ ।
• ୧୮ ମାସ ବେଳକୁ ନିଜେ ନିଜେ ଚାଲିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିବ ।
• ୨ ବର୍ଷ ବେଳକୁ ଏକ ପଦବିଶିଷ୍ଟ ସାଧାରଣ ଶବ୍ଦ ଥିବା ବାକ୍ୟ ଏକାଥରକେ କହିପାରୁଥିବ।
• ୨୧/୨ ରୁ ୩ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୩ରୁ ୪ଟି ଶବ୍ଦ ଥିବା ବାକ୍ୟ ଏକାଥରେ କହିପାରୁଥିବ ।

ତରଳଝାଡାର  ପରିଚାଳନା

ତରଳଝାଡା କଣ ?

ବାରମ୍ବାର ପାଣିଆ ଝାଡା ହେବାକୁ ତରଳଝାଡା କୁହାଯାଏ । ଯଦି ଶିଶୁର ଦିନକୁ ୩ ବା ତହିଁରୁ ଅଧିକ ଥର ପାଣିଆ ଝାଡା ହୁଏ ତାକୁ ତରଳଝାଡା (ଡାଇରିଆ) କୁହାଯାଏ । ସ୍ଵାଭାବିକ ଶିଶୁମାନଙ୍କର ଅପେକ୍ଷା ପୁଷ୍ଟିହୀନ ଶିଶୁମାନଙ୍କ ଠାରେ ତରଳଝାଡା ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ । ଦେହରୁ ଜଳୀୟ ଅଂଶ ନିଷ୍କାସିତ କରି ଦେହକୁ ଶୁଷ୍କକରଣ କରି ଡାଇରିଆ ଶିଶୁମାନଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ ହୋଇଥାଏ ।  ଯଦି ଡାଇରିଆ ଦୁଇ ସପ୍ତାହରୁ ଅଧିକ ଦିନ ଲାଗିରୁହେ ଏହାକୁ ଅବରିତ ଡାଇରିଆ କୁହାଯାଏ  । ଏଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶିଶୁକୁ ତୁରନ୍ତ ଦୃଷ୍ଟିଦେଇ ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକେନ୍ଦ୍ର/ ଚିକିତ୍ସାଳୟକୁ ପ୍ରେରଣ କରିବା ଉଚିତ୍ ।

ମଳ ସହିତ ରକ୍ତ ପଡୁଥିଲେ ପିଲାର ଅତିସାର ହୋଇଛି ବୋଲି ଜଣାପଡେ । ଏବଂ ତାକୁ ଡାକ୍ତରଖାନାକୁ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ପଠାଇବା ଦରକାର ।

ତରଳ ଝାଡା କାରଣ :

ତରଳ ଝାଡାର ସମ୍ଭାବ୍ୟ କାରଣ ଗୁଡିକ ହେଉଛି :

• ଅପରିଷ୍କାର ଏବଂ ଅସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟକର ଅବସ୍ଥା/ ପରିବେଶ
• ଅସୁରକ୍ଷିତ ପିଇବା ପାଣି
• ପୁଷ୍ଟିହୀନତା
• ଅସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟକର  ଖୁଆଇବା ପଦ୍ଧତି
• ମସଲା ଏବଂ ତେଲିଆ ଖାଦ୍ୟ ଅଧିକ ଖାଇବା
• ଶିଶୁକୁ ବୋତଲରେ ଖୁଆଇବା
• ଜୀବାଣୁ/ଭୂତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ
• ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ପରିଷ୍କାର/ ପରିଛନ୍ନତା ଅଭାବ
• ଅପରିଷ୍କାର ଏବଂ ଅସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟକର ପରିବେଶରେ ତରଳଝାଡା ସଂକ୍ରମଣ ହେଉଥିବା ଜୀବାଣୁ ରହିଥାଏ ।

ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ କିପରି ତରଳଝାଡାକୁ ଆକଳନ କରିବେ

ଗୋଟିଏ ଶିଶୁକୁ ତରଳଝାଡା ପାଇଁ ଆକଳନ କରିବାକୁ ହେଲେ ଦେଖିବେ –

• ଶିଶୁଟିକୁ କେତେଦିନ ଧରି ତରଳଝାଡା ହେଉଛି
• ଶିଶୁର ଝାଡାରେ ରକ୍ତ ପଡୁଥିଲେ ଅତିସାର ହେଉଛି ଏବଂ
• ଜଳଶୁଷ୍କତାର ଲକ୍ଷଣ

ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ତରଳ ଝାଡା ହେଉଥିବା ଶିଶୁଠାରୁ କେଉଁ ସବୁ ବିପଦଲକ୍ଷଣକୁ ଦେଖିବେ ?

ତରଳଝାଡା ହେଉଥିବା ଶିଶୁ ଗଲେ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ନିମ୍ନଲିଖିତ ବିପଦସଙ୍କୁଳ ଲକ୍ଷଣ ଗୁଡିକୁ ଦେଖିବେ ।

• ଅନେକଥର ପାଣିଝାଡା ହେବା
• ଝାଡାରେ ରକ୍ତ ପଡିବା
• ଦୁଇ ସପ୍ତାହରୁ ଅଧିକ ଦିନ ତରଳଝାଡା
• ବାରମ୍ବାର ବାନ୍ତି
• ଜ୍ଵର ରହିବା
• ଅତ୍ୟଧିକ ଶୋଷ
• ପିଇବାର ଅକ୍ଷମତା
• ଖାଦ୍ୟପ୍ରତି ଅନିଚ୍ଛା
• ଆଖି କୋରଡିଆ
• ନିଦୁଆ ବା ଅଚେତନ ଅବସ୍ଥା

ତରଳଝାଡା ହେଉଥିବା ଶିଶୁଠାରେ ଯଦି ଉପରୁକ୍ତ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ ତେଣୁ ତାକୁ ତୁରନ୍ତ ଡାକ୍ତରଖାନା/ ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ରକୁ ପଠାଇବେ ।

ତରଳଝାଡାର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ମନେରଖିବା କଥା –

• ସାଧାରଣତଃ ତରଳଝାଡା କିଛିଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଆପେ ଆପେ ଭଲହୋଇଥାଏ
• ତରଳଝାଡା ହେଉଥିବା ଶିଶୁକୁ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ବିନା କୌଣସି ବଟିକା, ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଔଷଧ ଦିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ ।
• ଲଗାତାର ତରଳଝାଡା ହେଉଥିବା ଶିଶୁକୁ ଡାକ୍ତରଥାନାକୁ ଚିକିତ୍ସାପାଇଁ ପ୍ରେରଣ କରିବା ଉଚିତ୍

ତରଳଝାଡା ହେଉଥିବା ଶିଶୁର ଆକଳନ

ତରଳଝାଡାରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥିବା ସମୟରେ ଶିଶୁର ଖାଦ୍ୟ କଣ ହେବା ଦରକାର ?

ତରଳଝାଡାରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥିବା ଶିଶୁକୁ ଅଧିକ ଥର ଅଧିକ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଇବା ଦରକାର । ଅଧିକ ପରିମାଣର ପାନୀୟ ମଧ୍ୟ ଦେବା ଦରକାର ।  ଯଦି ଶିଶୁର ବୟସ ୬ ମାସରୁ କମ୍ ଥାଏ ଏବଂ କେବଳ ମା’କ୍ଷୀର ଖାଉଥାଏ ତେବେ ଶିଶୁକୁ ମା’କ୍ଷୀର ସହିତ ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଦିଅନ୍ତୁ । ଯଦି ଶିଶୁର ବୟସ ୬ ମାସରୁ ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ ତେବେ ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଘରୋଇ ପାନୀୟ ଯଥା – ଚାଉଳ କାଞ୍ଜି, ଦହିପାଣି(ଚହ୍ଲା), ଚିନିଲୁଣ ସହିତ ଲେମ୍ବୁପାଣି, ଡାଲିପାଣି, ପରିବାସିଝା ପାଣି, ଫଳରସ (ବିନା ଚିନିରେ)ସଫା ପିଇବା ପାଣି କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଉପଲବ୍ଧ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପାନୀୟ ଦେଇ ପାରିବେ ।

ଯଦି ଶିଶୁ ସାଧାରଣ ପରିମାଣର ଖାଦ୍ୟ ଖାଇପାରୁ ନଥିବ ତାହେଲେ ତାକୁ ସ୍ୱଳ୍ପ ସମୟ ବ୍ୟବଧାନରେ ଅଳ୍ପ ଅଳ୍ପ କରି ଖାଦ୍ୟ ଦିଅନ୍ତୁ । ଶିଶୁକୁ ମଧ୍ୟ ବହଳିଆ ଖାଦ୍ୟ ଯେପରିକି ଖେଚୁଡି, ଦଲିଆ, ସୁଜି କିମ୍ବା ଖିରୀ  ଓ ଇଡଲୀ ଆଦି ଦେଇ ପାରିବେ । ଯଦି ତରଳଝାଡା ବନ୍ଦ ନହୁଏ, ଶିଶୁକୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ରକୁ ନିଅନ୍ତୁ ।

ତରଳ ଝାଡାକୁ ଘରେ କିପରି ଚିକିତ୍ସା କରିବେ

ତରଳଝାଡାର ଘରୋଇ ଚିକିତ୍ସାରେ

• ଘରୋଇ ଉପଲବ୍ଧ ପାନୀୟ ଗ୍ରହଣ – ତରଳଝାଡା ହୋଇଥିବା ଶିଶୁକୁ ଘରେ ଉପଲବ୍ଧ ଥିବା ବିଭିନ୍ନ ପାନୀୟ, ଅତିରିକ୍ତ ମାତ୍ରାରେ ଦେବା ଦରକାର । ଯେପରିକି (ତୋରାଣି, ପଇଡ ପାଣି, ଅଳ୍ପଚିନିର ହାଲକା ଚା, ପରିଷ୍କାର ନିରାପଦ ପାନୀୟ ଜଳ, ପାଣିଆ ଡାଲି, ଘୋଳ ଦହି ଏବଂ ମା’କ୍ଷୀର (ଯଦି ଶିଶୁ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରୁଥାଏ )
• ପାନୀୟକୁ ପତଳା କରନ୍ତୁ ନାହିଁ ଯଦି ବହଳିଆ ଥାଏ, ପାନୀୟ ପିଆଇ ସାରିବା ପରେ ଶିଶୁକୁ କିଛି ପାଣି ପିଇବାକୁ ଦିଆଯାଇ ପାରେ । ଯଦି ଶିଶୁ ବାନ୍ତିକରେ ୧୦ମିନିଟ୍ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତୁ, ପୁଣି ପିଇବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ କିନ୍ତୁ ଏଥର ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ଧିରେ ଧିରେ ପିଆନ୍ତୁ ।
• ମୌକ୍ଷିକ (ଭକ୍ଷଣୀୟ)ପୁନଃ ଜଳୀକରଣ ଚିକିତ୍ସା

ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଏକ ଜୀବନ ରକ୍ଷକ ପାନୀୟ, ତରଳଝାଡାରେ ଯେଉଁ ଜଳୀୟ ଅଂଶ ଦେହରୁ ଚାଲିଯାଏ ତାର ଭରଣା କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବୟସର ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ (ନବଜାତ ଶିଶୁ ସମେତ )ଏହାଫଳପ୍ରଦ ହୋଇଥାଏ । ଓ.ଆର.ଏସ୍ କୁ ପାଣିରେ ଭଲଭାବେ ମିଶାଇ ଦ୍ରବଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ଶିଶୁକୁ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ ।

• ଖାଦ୍ୟ ପେୟ ଚାଲୁରଖିବା – ଡାଇରିଆ ଥିବା ଶିଶୁ ଖାଦ୍ୟ ପେୟ ଚାଲୁ ରଖିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଡାଇରିଆ ଆରୋଗ୍ୟ ହେବାପରେ ଶିଶୁକୁ ଅନ୍ତତଃ ୨ ସପ୍ତାହ ଯାଏଁ ଦୈନିକ ଅତିରିକ୍ତ ଗୋଟିଏ ଭୋଜନ ଦେବାଡ ଦରକାର । ପିଲାକୁ ଖୁଆଇବା ମା’ ବନ୍ଦ କରିବା ଅନୁଚିତ୍ ।
• ସ୍ତନ୍ୟପାନ ଚାଲୁ ରଖିବା – ତରଳ ଝାଡା ହେଉଥିବା ଶିଶୁ ପାଇଁ ମା’ କ୍ଷୀର ସର୍ବୋତ୍ତମ ଖାଦ୍ୟ ଓ ପାନୀୟ । ଏହା ଡାଇରିଆର ପରିମାଣ ଏବଂ ମାରାତ୍ମକତାକୁ କାମାଇ ଦିଏ । ସ୍ଵାଭାବିକ ଠାରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଯାଏଁ ଏବଂ ଅଧିକ ଥର ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାନ୍ତୁ ।

ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଦ୍ରବଣ କିପରି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବେ

ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଦ୍ରବଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପାଇଁ ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ ନିମ୍ନୋକ୍ତ ପଦ୍ଧତିକୁ ନିଶ୍ଚୟ ଅନୁସରଣ କରିବେ ।

ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଦ୍ରବଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଏହାର ଖୋଳ ଉପରେ ଲେଖାଥିବା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବାଳୀକୁ ଭଲଭାବେ ପଢନ୍ତୁ ।

ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଦ୍ରବଣ ଦେଲାବେଳେ ମନେରଖିବା କଥା :

• ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଦ୍ରବଣ ଧିରେ ଧିରେ ଦିଅନ୍ତୁ । ଯେତେଥର ଶିଶୁର ତରଳଝାଡା ହେଉଛି କିମ୍ବା ତାକୁ ଶୋଷ ଲାଗୁଛି । ତାକୁ ଏହି ପାଣି ଦିଅନ୍ତୁ ।
• ଯଦି ଶିଶୁ ଅନୁମୋଦିତ ପରିମାଣଠାରୁ ଅଧିକ ପିଇବାକୁ ଚାହୁଁଛି ତେବେ ତାକୁ ପିଇବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ।
• ଯଦି ଛୁଆ ବାନ୍ତି କରୁଛି ତେବେ ୧୦ମିନିଟ୍ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତୁ । ତା ପରେ ପୁଣି ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଦ୍ରବଣ ଦିଅନ୍ତୁ।
• ଶିଶୁ ସ୍ଵାଭାବିକ ଭାବରେ ପରିସ୍ରା କରିବା ପାଇଁ ଏବଂ ସ୍ଵାଭାବିକ ଦିଶିବା ଯାଏଁ ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଦ୍ରବଣ ପିଆଇବା ଚାଲୁ ରଖନ୍ତୁ ।
• ସବୁଦିନେ ସଦ୍ୟ ଓ.ଆର.ଏସ୍ ଦ୍ରବଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ ।
• ୪ ଘଣ୍ଟା ବିତିବା ପରେ ଶିଶୁର ଅବସ୍ଥା ଅଙ୍ଗନୱାଡି କର୍ମୀ କିମ୍ବା ଏ.ଏନ୍.ଏମ୍ ପୁନର୍ବାର ଆକଳନ କରିବା ପରେ ବିହିତ ଚିକିତ୍ସା କରି ପାରିବେ ।

ଆଧାର -"ମହିଳା ଓ ଶିଶୁ ବିକାଶ ବିଭାଗ ଓଡିଶା ସରକାର"