ଏସବୁ ଲକ୍ଷଣ ଗୁଡିକ ପ୍ରାୟ କିଶୋର ବୟସରେ ବିଶେଷ ଭାବେ ଦେଖାଦେଇଥାଏ ।
ଏହାପରେ ଝିଅମାନଙ୍କ ଶରୀରରେ ଥିବା କେତେକ ହରମୋନ୍ ବା ଜୀବରସର ପ୍ରଭାବରେ ଅନେକ ଶାରୀରିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ସ୍ତନ ଏବଂ ଯୌନାଙ୍ଗରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।
ଜଣେ ବାଳିକାର ଯୌନାଙ୍ଗ କଥା ବିଚାର କରିବାକୁ ଗଲେ ଆମେ ତା’ର ବାହ୍ୟ ଏବଂ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ପ୍ରଜନନ ଅଙ୍ଗଗୁଡିକୁ ବୁଝିବା ଦରକାର । ଅତଏବ ଯୌନତାପ୍ରାପ୍ତିରେ ଏହି ଅଙ୍ଗଗୁଡିକର କେଉଁସବୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ ତାହା ଜାଣିବା ନିତ୍ୟାନ୍ତ ଦରକାର ।
ମହିଳାମାନଙ୍କର ପ୍ରଜନନ ଅଙ୍ଗ ଏବଂ ଋତୁସ୍ରାବ ଆଦ୍ୟ ଋତୁସ୍ରାବ ଯୌନତାପ୍ରାପ୍ତିର ଏକ ପ୍ରଧାନ ସଂକେତ ମା' ପେଟରେ ଥିବାବେଳେ ଗର୍ଭାଶୟ,ଡିମ୍ବାଶୟ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରଜନନ ଅଙ୍ଗଗୁଡିକର ଗଠନ ସେଷ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବାଳିକା 9-10 ବର୍ଷ ବୟସ ପୂର୍ବରୁ ତା' ଠାରେ ବାହ୍ୟ ଯୌନାଙ୍ଗ ବ୍ୟତୀତ ନାରୀତ୍ଵର ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ନାହିଁ ।
ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ବା ମାସିକ ଧର୍ମ : ପ୍ରାୟତଃ ପ୍ରତି ୨୮ ଦିନ ବା ପ୍ରତି ମାସରେ ଥରେ ଋତୁସ୍ରାବ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ୩-୪ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲାଗିରହେ । ରୃତ୍ତୁଚକ୍ରର ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ବା ହାରାହାରି ୧୪ ଦିନ ପରେ ଡିମ୍ବାଣୁ କ୍ଷରଣ ହୁଏ । ଡିମ୍ବାଣୁ କ୍ଷରଣ ପରେ ଯଦି ଗର୍ଭସଞ୍ଚାର ନ ହୁଏ ତେବେ କ୍ଷରଣ ଠାରୁ ୧୪ ଦିନ ପରେ ପୁଣି ଋତୁସ୍ରାବ ହୁଏ ।
ଆମ ଦେଶରେ ପ୍ରାୟ ୧୦-୧୨ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକାଂଶ ଝିଅଙ୍କର ଋତୁସ୍ରାବ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରତି ମାସରେ ହେଉଥିବା ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପ୍ରାୟ ୪୫ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲାଗିରହେ । ଏହା ପରେ ଡିମ୍ବାଣୁ କ୍ଷରଣ ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବାରୁ ଋତୁସ୍ରାବ ହୋଇନଥାଏ ।
କିଶୋରୀମାନେ ଜାଣି ରଖିବା ଦରକାର –
ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବରେ ଅନିୟମିତତା ବା ଅସ୍ଵାଭାବିକ ଋତୁସ୍ରାବ :
ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଋତୁସ୍ରାବ ଅସ୍ଵାଭାବିକ ହୋଇଥାଏ । ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରକାଶ କରୁଥିବା ଏହି ଅସ୍ଵାଭାବିକ ରୃତ୍ତୁଚକ୍ରକୁ ସାଧାରଣତଃ ତିନିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଏ ଯଥା :
ପୀଡାଦାୟକ ଋତୁସ୍ରାବ
ଋତୁସ୍ରାବ ସମୟରେ ହେଉଥିବା ଯନ୍ତ୍ରଣାକୁ ଡିସମେନୋରିୟା ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଦୁର୍ବଳତା ଏବଂ ଶରୀର ମଧ୍ୟରେ କେତେକ ବିଷକ୍ରିୟା, ଖାଦ୍ୟ ତଥା ଚଳନୀରେ ଅନିୟମିତତା ଏବଂ ସ୍ନାୟବିକ ଦୁର୍ବଳତା ହେତୁ ଏହା ହୋଇଥାଏ ।
ଏହି ଯନ୍ତ୍ରଣା ଋତୁସ୍ରାବର ଦୁଇ ତିନି ଦିନ ପୂର୍ବରୁ କିମ୍ବା ଋତୁସ୍ରାବ ହେବାର ଖୁବ୍ ଅଳ୍ପସମୟରେ ଆଗରୁ ତଳିପେଟରେ ଅନୁଭୂତ ହୋଇଥାଏ । ଏ ପ୍ରକାର ଅସୁବିଧା ବନ୍ଦ କରିବା ପାଇଁ କ ‘ଣ କରିବା ଦରକାର :
ଉପସମ ପାଇବା ପାଇଁ :
ନିୟମିତ ବଦଳରେ ଅନିୟମିତ ଭାବେ ଅଳ୍ପ ବା ବହୁତ ପରିମାଣର ରକ୍ତସ୍ରାବ:
ଏସବୁ ଯୌନେନ୍ଦ୍ରିୟର କୌଣସି ଦୁର୍ବଳତା ବା ଅସ୍ଵାଭାବିକତା ହେତୁ ହୋଇନଥାଏ । ରକ୍ତହୀନତା,ଦୁଃଖଚିନ୍ତା, ବ୍ୟସ୍ତଭାବ ଭୟ, ଜରାୟୁର ଜଟିଳତା ଓ ଯକ୍ଷ୍ମା ଇତ୍ୟାଦି ରୋଗ ହେତୁ ଏ ପ୍ରକାର ଋତୁତ୍ସ୍ରାବ ଜନିତ ଅସୁବିଧା ହୋଇପାରେ । ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅସୁବିଧାର କାରଣ ଓ ନିରାକରଣ ବିଶେଷଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ଅନୁଯାୟୀ କରିବା ଉଚିତ ।
ଅତ୍ୟଧିକ ରକ୍ତସ୍ରାବ ଯୁକ୍ତ ଋତୁସ୍ରାବ
ଋତୁସ୍ରାବ ସମୟରେ ଅଧିକ ରକ୍ତ ଯିବା ଅନେକ ମହିଳାଙ୍କଠାରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଶରୀରରେ ରକ୍ତର ମାତ୍ରା କମ୍ ଥିଲେ ବିଶେଷ କରି ଆବଶ୍ୟକୀୟ କ୍ୟାଲ୍ସିୟମ ଶରୀରରେ ନ ଥିଲେ ଏ ପ୍ରକାର ଅସୁବିଧା ହୋଇଥାଏ । ଅସୁବିଧା ପାଇଁ ଅନେକଗୁଡାଏ କାରଣ ରହିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ ବିଷକ୍ରିୟା ହେଉଛି ଅସୁବିଧାର ମୂଳ କାରଣ । ଏହି ବିଷକ୍ରିୟା ଶରୀରରୁ ନିର୍ଗତ କେତେକ ବିଷରସ ହେତୁ ହୋଇଥାଏ ।
ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମହିଳାଙ୍କୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶୋଇ ରହିବାକୁ ଦରକାର । ଗୋଡପାଖ ୧୦ – ୧୩ ସେ. ମି. ଉଚ୍ଚ ରହିବା ଦରକାର । ବିଶେଷ ରକ୍ତ ଗଲେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର୍ମୀ ବା ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ କ୍ରମେ କିଛି ସଫା ଗଜ୍ ବା କନା ଯୋନି ମଧ୍ୟରେ ରହିବାକୁ ପଡିଥାଏ । କିଛି ଦିନ ଯାଏ ରନ୍ଧା ହେଉନଥିବା ଖାଦ୍ୟ ଯଥା କ୍ଷୀର ଏବଂ ଫଳମୂଳ ଖାଇବା ଦରକାର । ପରେ ପରେ ଅଧିକ ପରିଶ୍ରମ କରିବା, ତାମସିକ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ପ୍ରଭୃତି ବାରଣ କରାଯାଇଥାଏ । ଏଥିପାଇଁ ଅନେକ ଦିନ ଚିକିତ୍ସା ଦ୍ଵାରା ଶରୀରରେ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ବିଷ କ୍ରିୟାକୁ ଦୂର କରାଯାଇଥାଏ ।
ମନେରଖନ୍ତୁ - ଋତୁସ୍ରାବ ଜନିତ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଅସୁବିଧା ଦେଖାଦେଇପାରେ । ଏଥିପାଇଁ ସଂକୋଚନ କରି ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କୁ ପଚାରି ଆବଶ୍ୟକୀୟ ପଦକ୍ଷେପ ନିଅନ୍ତୁ ।
ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ବିଷୟରେ କେତେ ଭୁଲ ଧାରଣା:
ସ୍ତନ: ନାରୀର ଶରୀରରେ ସ୍ତନ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ଭାର । ନାରୀର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ବୃଦ୍ଧିରେ ସହାୟକ ହେବା ସହିତ ଅନେକ ଦୁଗ୍ଧ ନଳୀ ଏବଂ ମାଂସପେଶୀକୁ ନେଇ ସ୍ତନ ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ଉପରେ ଥିବା ଚୁଚୁକ ବା ନିପଲ୍ କୁ ସବୁତକ ଦୁଗ୍ଧ ନଳି ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ସ୍ତନ ବଡ ହେଉ ବା ଛୋଟ ହେଉ ଛୁଆ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଦୁଗ୍ଧ ଉଭୟ ପ୍ରକାର ସ୍ତନରୁ ମିଳିଥାଏ ।
କିଶୋରୀମାନଙ୍କ ମନରେ ସ୍ତନକୁ ନେଇ ଅନେକ ଅହେତୁକ ଚିନ୍ତା ଆସିଥାଏ । ସ୍ତନର ଚୁଚୁକ ବଡ ହେବା, ଚୁଚୁକ ଚାରିପାଖେ ଥିବା ସ୍ଥାନଟି କଳା /ବାଦାମି ପଡିବା, ଗୋଟିଏ ସ୍ତନ ଠାରୁ ଅନ୍ୟ ସ୍ତନଟି ଶୀଘ୍ର ବଡ ହେବା ଓ ବେଳେ ବେଳେ ସ୍ତନ ବଡ ଦେଖାଯିବା ଆଦି ପରିସ୍ଥିତି ସେମାନଙ୍କର ଚିନ୍ତାର କାରଣ ହୋଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଏସବୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସ୍ଵାଭାବିକ । ଏଥିରେ ବ୍ୟସ୍ତ ହେବାର କୌଣସି କାରଣ ନାହିଁ ।
ଯଦି ଗୋଟିଏ ସ୍ତନଠାରୁ ଅନ୍ୟ ସ୍ତନଟି ଅସ୍ଵାଭାବିକ ଭାବେ ବଡ ହୋଇଛି ତେବେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନିଅନ୍ତୁ । ଆଉ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସ୍ତନ ଖୁବ ବଡ ହୋଇଗଲେ ବା ଛୋଟ ହୋଇଗଲେ ମହିଳାମାନେ ବିଶେଷ ଚିନ୍ତାକରିଥାନ୍ତି । ସ୍ତନ ଛୋଟ ହୋଇଗଲେ କୌଣସି ବ୍ୟାୟାମ କରି ଏହାକୁ ବଡ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ଶରୀରର ଓଜନ ବଢିଲେ ସ୍ତନ ଆକାର ବଢିଥାଏ । କାରଣ ସ୍ତନରେ ଅଧିକାଂଶ ଚର୍ବି ଥାଏ । ଏଥିଲାଗି କେତେକ ହରମୋନ ବା ଜୀବରସ ସମ୍ବଦ୍ଧୀୟ ଚିକିତ୍ସା ରହିଛି । ଏହା ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କର ପରାମର୍ଶ ନେଇ କାରାଯାଇପାରେ ।
କୌଣସି ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଦ୍ଵାରା ସ୍ତନ ବଡ ବା ଛୋଟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କାଲେ ପରେ ଏହା ଅସୁବିଧାର କାରଣ ହୋଇପାରେ । ବେଳେ ବେଳେ ସୁନ୍ଦର ଦେଖାଯିବାକୁ ବା ଝୁଲି ପଡିଥିବା ସ୍ତନ ପାଇଁ ବିଭନ୍ନ ପ୍ରକାରର ‘ବ୍ରା’ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଅତିମାତ୍ରାରେ ଚିପି ଧରୁଥିବା ବା ଟାଇଟ୍ ବ୍ରା ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ।
ମନେରଖନ୍ତୁ - କେତେକଙ୍କର ଚୁଚୁକ ବା ସ୍ତନ ଭୁଣ୍ଡି ଭିତରକୁ ପଶି ରହିଥାଏ । ଏଥିପାଇଁ ବିଶେଷ ଚିନ୍ତା କରିବା ଦରକାର ନାହିଁ । ଗର୍ଭ ସମୟରେ ଏହି ସ୍ତନ ଭୁଣ୍ଡି ବଢିବା ସହିତ ବାହାରକୁ ଚାଲିଆସେ । ନଚେତ୍ ଧାଈ, ନର୍ସ ବା ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହାୟତାରେ ଏହା କରାଯାଇପାରେ ।
ବଜାରରେ କିଛି ଚିତ୍ର ଦେଖି ନିଜର ସ୍ତନକୁ ଗୋଳିଆ କରିବାର ଅନେକ ଝିଅ ମନ ବଳାଇଥାନ୍ତି । ଏହା ଏକ ଭୁଲଧାରଣା କାରଣ ଫଟୋ ଉଠାଇବା ଆଗରୁ ଉକ୍ତ ଚିତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ମଡେଲ୍ ମାନେ ସ୍ତନରେ ବରଫ ଲଗାଇ କିଛି ମୂହୁର୍ତ୍ତ ପାଇଁ ଏହାକୁ ଗୋଳିଆ କରିଥାଆନ୍ତୁ । ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଫଟୋ ଏବଂ ଛପାର କୌଶଳ ଚିତ୍ରକୁ ଆକର୍ଷଣୀୟ କରିଦିଏ । ତେଣୁ ଏଥିରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ କୌଣସି ଭୁଲ ପଦକ୍ଷେପ ନିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ କିମ୍ବା ସ୍ତନକୁ ନେଇ ଅହେତୁକ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ ନାହିଁ ।
ବ୍ରଣ : ଝିଅ ଏବଂ କେତେକ ମହିଳାଙ୍କର ବ୍ରଣ ହେବା ଏକ ସାଧାରଣ କଥା । ଅଣ୍ଟ୍ରୋଜେନ୍ ନାମକ ଜୀବରସ ବା ହରମୋନ୍ ଏହାର କାରଣ । ତରଳ ଓ ଚର୍ବିଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ, ଅତ୍ୟଧିକ ଚକୋଲେଟ୍ ଇତ୍ୟାଦି ଖାଇବା ଯୋଗେ ମଧ୍ୟ ବ୍ରଣ ହୁଏ । ଶରୀରରେ ଥିବା ସୋବାସିୟସ ଗ୍ରନ୍ଥିରୁ ବାହାରୁଥିବା ରସ ଚମକୁ ମସୃଣ ରଖେ । ଯଦି ଏହି ରସ ଚର୍ମରେ ଠିକ୍ ଭାବେରେ ଖେଳେଇ ନହୋଇ ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ବାହାରି ଠାଏଁ ଠାଏଁ ଜମାଟ ବାନ୍ଧି ଥାଏ ଏହା ବ୍ରଣର ଆକାର ଧାରଣ କରେ ।
ବ୍ରଣରେ କୌଣସି କ୍ରିମ୍ ଲଗାଇଲେ ଏହା ଭଲ ହୋଇଯାଏ, ତାହା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ କହିହେବ ନାହିଁ । ଏଥିପାଇଁ ହେଉଥିବା ଜୀବରସ ବା ହରମୋନ ଚିକିତ୍ସା ବ୍ୟୟସାପେକ୍ଷ ଏବଂ ସମୟସାପେକ୍ଷ ମଧ୍ୟ । ଏ ଚିକିତ୍ସା ବ୍ୟୟସାପେକ୍ଷ ଏବଂ ସମୟସାପେକ୍ଷ ମଧ୍ୟ । ଏ ଚିକିତ୍ସା କରିବା ଆଗରୁ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନିହାତି ଦରକାର ।
ଦେହର ଗନ୍ଧ : ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରାଣୀର ଦେହରୁ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଗନ୍ଧ ବାହାରିଥାଏ । ମଣିଷ ଦେହରୁ ମଧ୍ୟ ଗନ୍ଧ ବାହାରେ । ମହିଳା ଓ କିଶୋରୀମାନଙ୍କ ଠାରେ ଏହା ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର । କାଖତଳୁ ଏବଂ ଯୌନାଙ୍ଗରୁ ଏହା ବିଶେଷଭାବେ ଜଣାପଡେ । ଏଥିପାଇଁ ବ୍ୟସ୍ତ ନ ହୋଇ ଗନ୍ଧ ବାହାରୁଥିବା ସ୍ଥାନକୁ ଭଲଭାବେ ପରିଷ୍କାର ରଖିବା ଆବଶ୍ୟକ । ସହର ବଜାରମାନଙ୍କରେ କେତେକ ସୁଗନ୍ଧିତ ତୈଳ ପଦାର୍ଥ ବା ଡିଓଡେରାନ୍ଟ ମିଳେ । ଗନ୍ଧ ବାହାରୁଥିବା ସ୍ଥାନରେ ଏହାକୁ ସିଞ୍ଛନ (ସ୍ପ୍ରେ) କାଲେ ଗନ୍ଧ ଜଣାପଡି ନ ଥାଏ । ଏହା ବ୍ୟବହାର ନକରି କେବଳ ପରିଷ୍କାର ରଖିବା ଅଭ୍ୟାସ କଲେ ଭଲ । ଅନେକ ମଧ୍ୟ ପାଉଡର ବ୍ୟବହାର କରିଥାଆନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏହାର ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ । କାରଣ ଝାଳ ବାହାରୁ ଥିବା ଗ୍ରନ୍ଥଗୁଡିକ ଏହା ଦ୍ଵାରା ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ।
ଆଧାର - ଓଡିଶା ଭଲ୍ୟୁନଟାରୀ ହେଲଥ ଆସୋସିଏସନ, ଭୁବନେଶ୍ଵର
Last Modified : 1/22/2020