ଜାତୀୟ କୌଶଳ ବିକାଶ ନିଯୋଗ
ଜାତୀୟ କୌଶଳ ବିକାଶ ନିଯୋଗ
କୌଣସି ଦେଶର କୌଶଳ ଏବଂ ବିଦ୍ୟା ହେଉଛି ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରଗତି ଓ ସାମାଜିକ ଉନ୍ନତିର ଚାଳକ ଶକ୍ତି । ବିକଶିତ ଦେଶ ମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ, ଯେଉଁଠି କୁଶଳୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସମୁଦାୟ ଶ୍ରମିକସଂଖ୍ୟାର ୬୦ ରୁ ୯୦ ପ୍ରତିଶତ ଥାଏ, ଭାରତର ଧନ୍ଦାମୂଳକ ତାଲିମପ୍ରାପ୍ତ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପ୍ରତିଶତ ହେଉଛି ପାଖାପାଖି ୫ ।
ଏହାକୁ ଅନୁଭବକରି, ପ୍ରାୟତଃ ୨୦ଟି ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ତରଫରୁ ଧନ୍ଦାମୂଳକ ତାଲିମ ପାଇଁ ୭୦ରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ଵ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଉଛି । ଜାତୀୟ କୌଶଳ ବିକାଶ ମିଶନ, ଯାହା କୌଶଳ ବିକାଶ ଓ ଉଦ୍ଦ୍ୟମିତା ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଜୁଲାଇ ୧୫, ୨୦୧୫ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି, ଆନ୍ତରାଜ୍ୟ ସ୍ତରରେ, ବିଭାଗ ସ୍ତରରେ ସଂମିଳନ ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି । ଏକତ୍ରିକରଣ ଓ କୌଶଳ ର ସମନ୍ଵୟ ସହିତ ଏହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶୀଘ୍ରତା ସହ ମାନକ ରକ୍ଷକରିବା ।
ନିଯୋଗ ବିବରଣ
ଭାରତରେ, ଆରମ୍ଭରୁ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓ ପରିଣାମ କୈନ୍ଦ୍ରିକ କୌଶଳ ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରାଇବା; ଯଦ୍ୱାରା ଏକ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକଙ୍କ ସତତ ଜୀବିକା ନିମନ୍ତେ କୁଶଳୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଚାହିଦା ଓ ଯୋଗାଣ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ଵୟ ରକ୍ଷା କରାଯାଇପାରିବ ।
ନିଯୋଗ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ
- ଆରମ୍ଭରୁ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓ ପରିଣାମ କୈନ୍ଦ୍ରିକ କୌଶଳ ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପାଇଁ ଏକ କାର୍ଯ୍ୟ।ନ୍ଵୟନ ଢାଞ୍ଚା ତିଆରି କରିବା ଯାହାକି ଆଜୀବନ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବ । ବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକରେ କୌଶଳ ବିକାଶକୁ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଅନ୍ତର୍ଗତ କରିବା, ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଓ ସ୍ଵଳ୍ପକାଳୀନ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ତାଲିମପ୍ରାପ୍ତ ମାନଙ୍କ ଆଶାନୁରୂପ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ।
- ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ତଥା ଶିଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚାହିଦା ସହ ତାଳମେଳ ରଖି ତାଲିମପ୍ରାପ୍ତମାନଙ୍କ ଆଶାନୁରୂପ ପରିଣାମ କୈନ୍ଦ୍ରିକ ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ କରିବା ।
- ଦେଶରେ କୌଶଳ ବିକାଶ ପାଇଁ ଜାତୀୟ ଓ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗ୍ରହଣୀୟ ମାନକ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଗୁଣବତ୍ତା ଆଶ୍ଵାସନା ଢାଞ୍ଚା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ଯାହା ସବୁ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଓ ବିଭାଗ ଦ୍ଵାରା ଲାଗୁ ହେବ ।
- ମହତ୍ତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଣସଂଗଠିତ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଯଥା, ନିର୍ମାଣ, ଯେଉଁଥିରେ କୌଶଳ ବିକାଶ ପାଇଁ କମ ସୁଯୋଗ ଥାଏ, ସେଥିରେ କ୍ଷମତା ବର୍ଦ୍ଧନ କରିବା ଏବଂ ପୁନଃକୌଶଳ ଓ କୌଶଳ ବର୍ଦ୍ଧନ କରି ସେମାନଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟସ୍ରୋତ କୁ ଆଣିବା ।
- ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ପ୍ରବୀଣତା ନିମନ୍ତେ ଯଥେଷ୍ଟ ଓ ଉଚ୍ଚ ଗୁଣମାନର ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବା, ଯାହା ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଗ୍ରହଣଯୋଗ୍ୟ ଶିକ୍ଷା ମାନକ ସହ ଖାପ ଖାଉଥିବ ଯଦ୍ୱାରା ଏକ କୁଶଳ କାରିଗର ଶ୍ରେଣୀ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିବ ।
- ଉଚ୍ଚ ଗୁଣମାନର ଶିକ୍ଷକ ତାଲିମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଯଦ୍ୱାରା ପ୍ରବୀଣ ତାଲିମଦାତା ମାନଙ୍କ ଏକ ନେଟୱର୍କ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇପାରିବ ।
- ସର୍ବସାଧାରଣ ଭିତ୍ତିଭୂମିଇତ୍ୟାଦି ସହ ଯୋଗସୂତ୍ର ରକ୍ଷାକାରୀ ସେଥିରୁ ସମ୍ବଳ ଉତ୍ତୋଳନ କରି ଏହି କ୍ଷେତ୍ରକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିବା
- ସାଗରପାରୀ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ବିଶ୍ଵସ୍ତରୀୟ ମାନକ ଅନୁଯାୟୀ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବା
- ଧନ୍ଦାମୂଳକ ଶିକ୍ଷା ଓ ଔପଚାରିକ ଶିକ୍ଷା ମଧ୍ୟରେ ରୁଣ ହସ୍ତାନ୍ତରଣ ଦ୍ଵାରା ସମନ୍ଵୟ ରକ୍ଷାକରିବା ।
- କୌଶଳ ବିକାଶ ସକାଶେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସରକାରଙ୍କ ସମସ୍ତ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଓ ବିଭାଗ ମଧ୍ୟରେ ଅଭିସରଣ ଓ ସମନ୍ଵୟ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ।
- ଦୁର୍ବଳ ଓ ବଞ୍ଚିତ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କୁ କେନ୍ଦ୍ରୀଭୂତ ଆଉଟରିଚ ଓ ଲକ୍ଷ୍ୟସ୍ଥିର କୌଶଳ ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମାଧ୍ୟମରେ ସମର୍ଥନ କରିବା ।
- ଯୁବାବର୍ଗଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କୌଶଳ ବିକାଶର ଆକାଂକ୍ଷାକୁ ପ୍ରଶ୍ରୟ ଦେବା ।
- Labour Market Information System (LMIS) ନାମରେ ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଡାଟାବେସ ତିଆରି କରିବା, ଯାହାକି ଏକ ପୋର୍ଟାଲ ହିସାବରେ କାମ କରିବ ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରର କୁଶଳୀ କାରିଗରଙ୍କ ଚାହିଦା ଓ ଯୋଗାଣ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ଵୟ ରକ୍ଷା କରିବ । ଏହି LMIS ଗୋଟେପଟେ କୌଶଳ ବିକ୍ଷ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କୁ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହ ଅନ୍ୟପଟେ କୌଶଳ ବିକାଶ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ମଞ୍ଚପରି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ ।
ନିଯୋଗ କାର୍ଯ୍ୟନୀତି
ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ଏହି ନିଯୋଗରେ ସାତଟି ଇଉପିଏ ନିଯୋଗ ରହିବେ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉପନିଯୋଗ ନିଯୋଗକୁ ସଶକ୍ତ କରିବା ସହ ଏହାର ଉପଦେଶ୍ୟ ସାଧନ ନିମିତ୍ତ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ। ଉପନିଯୋଗ ଗୁଡିକର ଧ୍ୟାନକେନ୍ଦ୍ର ଗୁଡିକ ହେଲା:
- ପ୍ରଚଳିତ ସଂସ୍ଥାଗତ ତାଲିମ ପ୍ରକ୍ରିୟା କୁ ସୁଧାରି ନୂତନ ସଂସ୍ଥା ଖୋଲିବା ତଥା ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଓ ସ୍ୱଳ୍ପକାଳୀନ କୌଶଳ ବିକାଶ ଚାହିଦା ମେଣ୍ଟାଇବା ।
- କ୍ଷେତ୍ର ବିଶିଷ୍ଟ କୌଶଳ ବିକାଶ ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ ।
- ପ୍ରଚଳିତ କୌଶଳ ବିକାଶ ତାଲିମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଭିସରଣ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ।
- କୌଶଳ ବିକାଶ ନିମନ୍ତେ ସର୍ବସାଧାରଣ ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ବିନିଯୋଗ କରିବା ।
- ତାଲିମଦାତାଙ୍କ ତାଲିମ ଉପରେ ଧ୍ୟାନକେନ୍ଦ୍ରିତ କରିବା ।
- ସାଗରପାରୀ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ।
- ସତତ ଜୀବିକାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ।
ଉପନିଯୋଗ
କୌଶଳ ଉପନିଯୋଗ: ସଂସ୍ଥାଗତ ତାଲିମ
ଲକ୍ଷ୍ୟ :
- ତାଲିମ ପ୍ରଦାନର ପରିମାଣ, ମାନ ଓ ବିସ୍ତାର ଓ ଫଳାଫଳ ଅଭିଯାନ ।
- ଶିକ୍ଷାଗତ ଯୋଗ୍ୟତା ଓ ନିଯୁକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସମାନ୍ତରାଳ ତଥା ସିଧା ମାର୍ଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ।
- ଉଚ୍ଚ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ଚାହିଦା ସଞ୍ଚାଳିତ, ପରିଣାମ କୈନ୍ଦ୍ରିକ ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ କରିବା ।
- ପ୍ରଚଳିତ ସମସ୍ତ ତାଲିମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଯଥା: DDG (ତାଲିମ) ଅଧିନସ୍ଥ ITI, ATI, ଗୁଡିକର ଉନ୍ନୟନ ତଥା ଆଧୁନିକିକରଣ କରିବା ଓ ସେମାନଙ୍କୁ ଶିଳ୍ପ ଚାହିଦା ଅନୁଯାୟୀ ଅଧିକ ଅନୁକ୍ରିୟାଶୀଳ କରାଇବା ।
- ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନ ମାନଙ୍କର ପାଞ୍ଚୋଟି ମହତ୍ଵପୂର୍ଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସୁଧାର ଆଣିବା ।
- ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ନମନୀୟତା
- ତାଲିମ ଉପକରଣ ଓ କର୍ମଶାଳା
- ଶିକ୍ଷାଶାସ୍ତ୍ର
- ଶିଳ୍ପ interface
- ବିତ୍ତୀୟ ଆଦର୍ଶ
- Apprenticeship ମାଧ୍ୟମରେ ରୋଜଗାର ସହ ଶିକ୍ଷାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଇ ତାଲିମକୁ ସଶକ୍ତ କରାଇବା ।
- କୌଶଳ ବିକାଶକୁ ଆକାଂକ୍ଷା ଆଧାରିତ କରାଇ ଓ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି ସମ୍ଭାବନା ବଢାଇ, ଧନ୍ଦାମୂଳକ ତାଲିମ ଉପରେ ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ଧାରଣା ବଦଳାଇବା।
ଏହି ଯୋଜନା ବିଷୟରେ ଅଧିକ ସୂଚନା ପାଇଁ click here.
ଆଧାର - "ଜାତୀୟ କୌଶଳ ବିକାଶ ଓ ଉଦ୍ୟୋଗ"
Last Modified : 5/11/2021
