ମୁଦ୍ରା ଚିକିତ୍ସାସ ଦ୍ଵାରା ଲୋକ ବିନା ଖର୍ଚ୍ଚରେ ନିଜକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିପାରିବେ । ଏଥିରେ କେବଳ ହାତରେ ମୁଦ୍ରା ଅଭ୍ୟାସ କରିବା ଦରକାର । ଅଙ୍ଗୁଳିରେ ଥିବା ବିନ୍ଦୁ ସାହାଯ୍ୟରେ ପୁରା ଶରୀରକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଓ ରୋଗ ମୁକ୍ତ ରଖାଯାଇପାରିବ ।
ଲୋକ ସୁସ୍ଥ ରହିବା ପାଇଁ ଦାମୀ ଔଷଧ ଓ ଡାକ୍ତରଖଣା ଉପରେ ଅଛି, ଯାହା ଶରୀରକୁ ସୁସ୍ଥ କରିପାରିବ । ଏହା ମଧ୍ୟ କେତେକ ରୋଗ ଦୂର କରିବାରେ ବିଶେଷ ଭୂମିକା ନିଭାଇଥାଏ । ଏହାକୁ ମୁଦ୍ରା ଚିକିତ୍ସା କୁହାଯାଏ । ଯୋଗାଡ଼ ଏକ ମୁଦ୍ରାର ପ୍ରଭାବ ଔଷଧଠାରୁ ଅଧିକ । ଏମିତି ରେ ବି ଅଧିକାଂଶ ମୁଦ୍ରା ଚାଲିବା ବସିବା’ ଶୋଇବା ଓ ଉଠିବା ସମୟରେ ଅତି ସହଜରେ କରିହେବ ଆଉ କିଛି ମୁଦ୍ରା ଆସନ ସହିତ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକ ରହିଛି ।
ପୃଥିବୀ, ଜଳ ଅଗ୍ନି ବାୟୁ ଏବଂ ଆକାଶ ଏହି ପାଞ୍ଚ ମିଶିଆମ ଶରୀର ଗଠିତ । ଆମର ପାଞ୍ଚ ଆଙ୍ଗୁଠି ଏହି ତତ୍ତ୍ଵ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିଥାଏ । ଶରୀର ଗଠିକ ଅସମର୍ବ ପାଞ୍ଚ ଆଙ୍ଗୁଠି ଏହି ତତ୍ତ୍ଵର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ଵ କରିଥାଏ । ଏହି ପାଞ୍ଚ ତତ୍ତ୍ଵ ସନ୍ତୁଳନ ବିଗିଡ ଗଲେ ଆମେ ଅସୁସ୍ଥ ହୋଇଯିବା । ଏହି ପାଞ୍ଚ ତତ୍ତ୍ଵ ପାଞ୍ଚ ଚକ୍ରରେ ଜଡିତ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଚକ୍ର ୧୦୦ ନାଡିରେ ଜୀବନ ଶକ୍ତି ସଞ୍ଚାଳନ କରିଥାନ୍ତି । ବିଭିନ୍ନ ମୁଦ୍ରାର ପ୍ରୟୋଗ ଦ୍ଵାରା ଏହି ଚକ୍ରକୁ ଜାଗ୍ରତ କରିବା ଦ୍ଵାରା ଅସାଧ୍ୟ ରୋଗରୁ ମୁକ୍ତ ମିଳିପାରିବ ବୋଲି ମୁଦ୍ରା ବିଜ୍ଞାନ ଯୋଗ ଏବଂ ଆର୍ୟର୍ବେଦର ତତ୍ତ୍ଵ- ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଧାରୀ । ଶରୀରରେ ଅଗ୍ନି ବାୟୁ ଆକାଶ ପୃଥିବୀ ଓ ଜଳ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ଅନୁତାପରେ ରହିବା ଦରକାର । ଏହାର । ଏହାର ସନ୍ତୁଳନ ବିଗିଡି ଗଲେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ରୋଗ ହୋଇଥର ।
ପୃଥିବୀ ତତ୍ତ୍ଵର ଅସନ୍ତୁଳନରେ ନଷ୍ଟ୍ରିୟତା, ଉତଦାମି ଦୁଇରବଲ ଦୁର୍ବଳତା ଅସ୍ଥି ରୋଗ ଆଦି ଦେଖାଯାଏ । ଜଳ ତତ୍ତ୍ଵଭି ଆସନ୍ତୁ ଅସନ୍ତୁଳନରେ ଥଣ୍ଡା, ଜ୍ଵର, କାଫି ଆଜମାମୂତ୍ରରୋଗ ଆଦି ହୋଇଥାଏ । ଅଗ୍ନି ତତ୍ତ୍ଵ ଆସନ୍ତୁଳନରେ ଜ୍ଵର ହୋଇଥାଏ ଓ ଶରୀରରେ ଶକ୍ତି କମିଯାଇଥାଏ । ସୋରାସିସ, କୁଣ୍ଠିଆ ଗ୍ୟାସ ଏସିଡିଟି, ମଧୁମେହ ମାସିକ ଅସନ୍ତୁଳନ ଆସଡି ସମୟ ଅଗ୍ନି ତତ୍ତ୍ଵ ଅସନ୍ତୁଳରେ ହୋଇଥାଏ । ବାୟୁ ତତ୍ତ୍ଵ ଆସନ୍ତୁରେ ସ୍ନାୟୁ ଦନ୍ତ୍ର, ଦୃଦ୍ ରୋଗ ନିରଣା ଅବସାଦ ରକ୍ତଚାପ ଆଦି ରୋଗ ଦେଖାଯାଏ । ଆକାଶ ତତ୍ତ୍ଵ ଅସନ୍ତୁଳନ ତ୍ରିଦୋଷ ଗଲା ରୋଗ, କାସ ଥାଇରଏଡ୍, ସ୍ଵର ତନ୍ତ୍ର ରୋଗ ହୋଇଥାଏ ।
ପୃଥିବୀ ତତ୍ତ୍ଵ ‘ମୂଳାଧାରଚକ୍ର’ ଜଳ ତତ୍ତ୍ଵ ‘ସ୍ଵାଧିଷ୍ଠାନ ଚକ୍ର’ ଅଗ୍ନି ତତ୍ତ୍ଵ’ମଣିପୁର ଚକ୍ର’ ବାୟୁ ତତ୍ତ୍ଵ ‘ଅନାହତ ଚକ୍ର’ ଓ ଆକାଶ ତତ୍ତ୍ଵ ‘ବିଶୁଦ୍ଧି ଚକ୍ର’ ସହ ସମ୍ବନ୍ଧିତ । ମେରୁଦଣ୍ଡରେ ଏହି ପାଞ୍ଚ ତତ୍ତ୍ଵ ଅବସ୍ଥିତ । ମସ୍ତିଷ୍କରେ ସ୍ଥିତ ଆଜ୍ଞା ଚକ୍ର ଓ ସହସ୍ତ୍ରାର ଚକ୍ର ମିଶି ହର୍ମୋନ ନିର୍ଗତକୁ ନିର୍ଯନ୍ତ୍ରଣ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ରୋଗପ୍ରତିରୋଧକ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ସକ୍ଷମ କରିଥାନ୍ତି । ଏହି ସବୁ ଚକ୍ର ସହିତ ୭୨୮୬୪ ଶୀରା- ପ୍ରଶିରା ଯୋଡା ହୋଇଛି । ଏଣୁ ଏହି ଚକ୍ରରେ ଗଡବଡ ଦେଖାଦେଲେ ବ୍ୟକ୍ତି ଅସୁସ୍ଥା ହୋଇଥାଏ ।
ମୁଦ୍ରା ଚିକିତ୍ସାରୁ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି ଯେ ସୁସ୍ଥା ରହିବା ପାଇଁ ଔଷଧ କଥା ଛାଡ ଜଡିବୁଟି ବି ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ । ଆମ ଶାରୀରରେ ସମସ୍ତ ତତ୍ତ୍ଵର ସ୍ରୋତ ରହିଛି, ଯାହାକୁ ଅଙ୍ଗୁଳି ଦ୍ଵାରା ନିର୍ଯନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖାଯାଇପାରିବ । ଏଥିରେ କୌଣସି ଡାକ୍ତର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ କ ଡାକ୍ତରଖଣା ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ । ଯନ୍ତ୍ର କି ଟଙ୍କା ପଇସାର ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ । କେବଳ ଆଙ୍ଗୁଳି ଦ୍ଵାରା ଘରେ ବସି ମାଗଣା ଓ ଚିନ୍ତାମୁକ୍ତ ହୋଇ ମୁଦ୍ରା ଚିକିତ୍ସା କରନ୍ତୁ । ଏହାଦ୍ଵାରା ସୁସ୍ଥ ରହିବେ ।
ଶରୀରରେ ବାତ, ପିତ ଓ କଫ ସନ୍ତୁଳିତ ରହିଥାଏ । ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଅନୁସାରେ ବାତ, ପିତ ଏବଂ କଫ ଅସନ୍ତୁଳନ ହେବା ଦ୍ଵାରା ରୋଗ ହୋଇଥାଏ । ମୁଦ୍ରା ଚିକିତ୍ସା ଅନୁସାରେ, ତର୍ଜନୀ ଓ ମଧ୍ୟମା ବାତ, ଅଙ୍ଗୁଷ୍ଠା ପିତ, ଅନାମିକା ଓ କନିଷ୍ଠା ଅଙ୍ଗୁଳି ଦ୍ଵାରା କଫ ନିୟନ୍ତ୍ରଣା ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଆଙ୍ଗୁଳିର ଶୀର୍ଷ, ମଧ୍ୟ ଓ ମୂଳ ତିନି ଭାଗ ରହିଛି । ଆଙ୍ଗୁଳିକୁ ମୋଦୀ ଜାଡି ଅଙ୍ଗୁଳିରେ ଡବା ଯାଏ, ତେବେ ସ୍ଵାଭାବିକ ଭାବେ ଆଙ୍ଗୁଳିର ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ଭାଙ୍ଗ ହୁଏ । କୌଣସି ଆଙ୍ଗୁଳିର ଶୀର୍ଷ ଭାଗ ଅନ୍ୟ ଅଙ୍ଗୁଳିର ଶୀର୍ଷ ଭାଗକୁ ଛୁଇଁଲେ ତତ୍ତ୍ଵ ସମାନ ରହିଥାଏ । ମୂଳରେ ଲାଗିଲେ ତତ୍ତ୍ଵ ବିଶେଷ ବଢିଥାଏ ଏବଂ ଆଙ୍ଗୁଳିର ଅଗ୍ରଭାଗକୁ ଦବାଇବା ଦ୍ଵାରା ତତ୍ତ୍ଵ ବିଶେଷ ହ୍ରାସ ପାଏ । ଅଧିକାଂଶ ମୁଦ୍ରା ତତ୍ତ୍ଵକୁ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରିବାରେ ୪୫ ମିନିଟ୍ ଲାଗିଥାଏ । କିଛି ମୁଦ୍ରାର ପ୍ରଭାବ କିଛି ମିନିଟ୍ରେ ମଧ୍ୟାରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । କୌଣସି ବି ସ୍ଥାନରେ ଉଠିବା ଓ ବସିବା ସମୟରେ ମୁଦ୍ରା କରି ପାରିବେ । ମୁଦ୍ରା ଗୋଟିଏ ହାତରେ କରିପାରିବେ । ହେଲେ ଅଧିକ ଫଳ ପାଇବା ପାଇଁ ଦୁଇ ହାତରେ ମୁଦ୍ରା କରିବା ବହୁତ ଭଲ । ବାମ ହାତର ମୁଦ୍ରା ଡାହାଣ ଓ ଡାହାଣ ହାତର ମୁଦ୍ରା ଶରୀରର ବାମ ପାର୍ଶ୍ଵକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ।
ପାଞ୍ଚ ତତ୍ତ୍ଵ ସନ୍ତୁଳିତ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଆଠ ତତ୍ତ୍ଵ ମୁଦ୍ରା ରହିଛି, ଯାହାକୁ ତତ୍ତ୍ଵ ମୁଦ୍ରା କୁହାଯାଏ । ଚାରି ଆଙ୍ଗୁଳିକୁ ଥରେ ଥରେ ମୋଦୀ ଅଙ୍ଗୁଷ୍ଠା କିମ୍ବା ବୃଦ୍ଧା ଆଙ୍ଗୁଳିରେ ଲଗାଇବାରେ ଏହି ମୁଦ୍ରା ହୋଇଥାଏ । ଆମ ଶରୀରରେ ପାଚ ପ୍ରକାର ବାୟୁ କିମ୍ବା ପ୍ରାଣ ରହିଛି । ଏହି ପାଞ୍ଚ ପ୍ରାଣ ଆଧାରରେ ପଞ୍ଚ ପ୍ରାଣିକ ମୁଦ୍ରା ହୋଇଥାଏ । କିଛି ରୋଗ ପାଇଁ ଦୁଇ ହାତରେ ଅଲଗା ଅଲଗା ମୁଡ୫ଡ଼ା କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ । ଯେଉଁ ହାତରେ ମୁଦ୍ରା କରାଯାଏ ତାହାର ବିପରୀତ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ପଡିବା ଆରମ୍ଭୀ କରିଥାଏ । କିଛି ମୁଦ୍ରା ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଠାରୁ ବି ଅଧିକ କାମ କରିଥାଏ । ୧୦ ରୁ ୧୫ ମିନିଟ୍ ମୁଦ୍ରା କଳା ପରେ ମଧ୍ୟା ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଜଣାପଡିଥାଏ । ପୁରୁଣା ରୋଗ ପାଇଁ ଦୀର୍ଘ ସମୟ୪୫ ମିନିଟ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତଏହାର ଅଭ୍ୟାସଵ କରିବା ଦରକାର । ହେଲେ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଦରକାର ଯେ ଖାଇବା ପରେ ତୁରନ୍ତ କୌଣସି ମୁଦ୍ରା କରିବା ଅନୁଚିତ୍ । ଏକ ମୁଦ୍ରା ପରେ ଏକ ଅନ୍ୟ ଏକ ମୁଦ୍ରା ତୁରନ୍ତ କରାଯାଇପାରିବ ।
ଏକ- ଦୁଇ ଉଦାହରଣରେ ବୁଝିଯିବେ । ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଛିଙ୍କ ଆସୁଥାଏ , ତେବେ ଅନାମିକା ଅଙ୍ଗଳିର ମୂଲକୁ ଅଙ୍ଗୁଷ୍ଠା ଆଙ୍ଗୁଳି ଦ୍ଵାରା ଦାବି ଧରନ୍ତୁ । ତୁରନ୍ତ ଛିଙ୍କ ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବ । ଶୂନ୍ୟ ମୁଦ୍ରା କିମ୍ବା ମଧ୍ୟମା ଆଙ୍ଗୁଳିକୁ ମୂଳରେ ଲଗାଇବାର ଦୁଇ- ତିନି ମିନିଟ୍ ମଧ୍ୟରେ କାନ ଦରଜ ଠିକ୍ ହୋଇଯିବ । ଯଦି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଥରେ ହୃଦ୍ ଘାତ ସମସ୍ୟା ଥାଏ ତେବେ ବାୟୁ ମୁଦ୍ରା ଆପଣାନ୍ତୁ, ଏହା ବହୁତ ଲାଭକାରୀ । ଯଦି ଲମ୍ବା ଲମ୍ବା ଶ୍ଵାସକ୍ରିୟା ସହିତ ଏହି ମୁଦ୍ରା ଅଭ୍ୟାସ କରାଯାଏ, ତେବେ ଅଧିକ ଫଳପ୍ରଦ ହୋଇଥାଏ ।
ପାଞ୍ଚ ତତ୍ତ୍ଵର ସ୍ଵବ୍ ଆମ ହାତର ଆଙ୍ଗୁଳିରେ ଅଛି । ହାତର ଆଙ୍ଗୁଳି ଦିବ୍ୟ ଔଷଧାଳୟ ପରି । ଅଗ୍ନି ଆଖି, ବାୟୁ ତ୍ଵଚା, ଆକାଶ କାନ, ପୃଥୀ ଜଳ ତତ୍ତ୍ଵକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିଥାନ୍ତି । ଅଙ୍ଗଷ୍ଟାର ସମ୍ବନ୍ଧ ବୃଦ୍ଧି ସହ, ତର୍ଜନୀର ସମ୍ବନ୍ଧ ମନ ସହ ମଧ୍ୟମାର ସମ୍ବନ୍ଧ ଗଲାସହ, ଅନାମିକାର ସମ୍ବନ୍ଧ ଶକ୍ତି ଓ କନିଷ୍ଠାର ସମ୍ବନ୍ଧ ଯୌବନ ସହିତ ରହିଛି । ଅଙ୍ଗଷ୍ଠା ପରମାତ୍ମା ସହ, ତର୍ଜନୀ ଆତ୍ମା, ମଧ୍ୟମା ସତୋଗୁଣ, ଅନାମିକା ରଜୋଗୁଣ ଓ କନିଷ୍ଠା ତମୋଗୁଣର ପ୍ରତୀକ । ଏହି ପାଞ୍ଚ ଆଙ୍ଗୁଳି ମଧ୍ୟାମରେ ହିଁ ପାଞ୍ଚ ତତ୍ତ୍ଵର ସନ୍ତୁଳନ ହୋଇଥାଏ । ଯଦି ସନ୍ତୁଳନ ବିଗିଡିଯାଏ, ତେବେ ଆଙ୍ଗୁଳି ମୁଦ୍ରା ଦ୍ଵାରା ପୁନଃ ସନ୍ତୁଳନ କରାଯାଇପାରିବ ଓ ନିରୋଗ ରହିପାରିବ ।
ମୁଦ୍ରା ସହିତ ପ୍ରାଣାୟାମ କରିବା ଦ୍ଵାରା ଅଧିକ ଫଳପ୍ରଦ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ଦ୍ଵାରା ଶରୀରରେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବ ପଡିଥାଏ ଓ ରୋଗ ଶୀଘ୍ର ଦୂର ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବଢିଥାଏ । ପ୍ରାଣାୟାମ ସମୟରେ ଜ୍ଞାନ ମୁଦ୍ରା ଓ ବାୟୁ ମୁଦ୍ରା କରିବା ଦ୍ଵାରା ଅଧିକ ଫଳପ୍ରଦ ହୋଇଥାଏ ।
ଏଥିରେ ଶ୍ଵାସ ନେବା ଓ ଛାଡିବାର ଗତି ତିବ୍ର ଭାବରେ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ସମୟରେ ଜ୍ଞାନ ମୁଦ୍ରାରେ ବସିବା ଦରକାର ଏହଦ୍ଵାରା ମନ ସ୍ଥିର ହୋଇଥାଏ ।
ଆଠ ତତ୍ତ୍ଵ ମୁଦ୍ରା
ଜ୍ଞାନ ମୁଦ୍ରା
ସବୁଠୁ ଅଧିକ ଲାଭକାରୀ ମୁଦ୍ରା ହେଉଛି ଜ୍ଞାନ ମୁଦ୍ରା । ଏହି ମୁଦ୍ରା ମସ୍ତିଷ୍କର ପିଟ୍ୟୁଟାରୀ ଗ୍ରନ୍ଥି ଓ ହୋଇପୋଥେଲେମସ ଗ୍ରନ୍ଥିକୁ ସକ୍ରିୟ କରିଥାଏ । ଏହା ଏକାଗ୍ରତା, ସ୍ମରଣ ଶକ୍ତି ଓ ବୃଦ୍ଧି ବଢାଇବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ।
ବାୟୁମୁଦ୍ରା
ବାତଜନିତ ରୋଗ ପାଇଁ ଏହି ବାୟୁମୁଦ୍ରା ଲାଭଦାୟକ । ଏହା ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ ବୃଦ୍ଧ କଟରେ । ଏହା ପେନକ୍ଲିଲର ଟାବଲେଟ୍ ପରି ଯନ୍ତ୍ରଣାରୁ ଶୀଘ୍ର ମୁକ୍ତି ଦେଇଥାଏ ମେରୁଦଣ୍ଡ ଓ ହାଡଗଣ୍ଠି ଦରଜ ହୋଇଥିଲେ, ଏହି ମୁଦ୍ରା କରିବା ଦ୍ଵାରା ବେଶ୍ ଲାଭପ୍ରଦ ହୋଇଥାଏ ।
ଆକାଶ ମୁଦ୍ରା
କାନ ରୋଗ ଦୂର କରିବାରେ ଏହି ମୁଦ୍ରା ରାମବାଣ ସଦୃଶ କାମ । କରିଥାଏ । ଏକାଗ୍ରତା ବଢାଇବାରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ । ଅଷ୍ଟିଓ ପୋରୋଷିସ୍ ରୋଗ ପାଇଁ ଏହା ବହୁତ ଲାଭ ଦାୟକ ।
ଶୂନ୍ୟ ମୁଦ୍ରା
ଶରୀରରୁ ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟାକୁ ଦୂର କରିଥାଏ ଶୂନ୍ୟ ମୁଦ୍ରା କାନ ଦରଜ କିମ୍ବା ଯନ୍ତ୍ରଣା ହେଉଥିଲେ ଦୁଇ-ତିନି ମିନିଟ୍ ଏହି ମୁଦ୍ରା କଲେ, ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ କାନ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଧୀରେ ଧୀରେ ଦୂର ହୋଇଥାଏ । ଆଇରଏଡ୍ ଓ ଦାନ୍ତ ମାଢି ରୋଗ ଦୂର କରିବାରେ ବିଶେଷ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ଶୂନ୍ୟ ମୁଦ୍ରା ।
ଇନ୍ଦ୍ର ମୁଦ୍ରା
ଶାରୀରରେ ଜଳ ଅଭାବକୁ ଦୂର କରିଥାଏ ଇନ୍ଦ୍ର ତ୍ଵଚା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗ ଦୁର୍ବଳତା ଜ୍ଵର ବାନ୍ତି ଓ ଝାଡା ପରି ସମସ୍ୟା ଦୂର କରିବାରେ ରାମବାଶ ସଦୃଷ୍ଟ କାମ କରିଥାଏ ଏହି ମୁସ୍ରା ।
ସୂର୍ଯ୍ୟମି ମୁଦ୍ରା
ସୂର୍ଯ୍ୟ ମୁଦ୍ରା ଓଜନ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ । ରକ୍ତରେ ଖରାପ କୋଲେଷ୍ଟେରଲକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରଖିଥାଏ । ଦୃଷ୍ଟିଶକ୍ତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରଖିଥାଏ । ଦୃଷ୍ଟିଶକ୍ତି ବଢାଇଥାଏ ଓ ମୋତିଆବିନ୍ଦୁ ଠିକ୍ କରିବାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ମୁଦ୍ରା ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ।
ପୃଥ୍ଵୀ ମୁଦ୍ରା
ହାଡ ଓ ମାଂସପେଶୀକୁ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନକରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ପୃଥିବୀ ମୁଦ୍ରା । ଶରୀରରେ ଭିଟାମିନ୍ କମ୍ କୁ ପୁରା କରିଥାଏ । ଏହି ମୁଦ୍ରା ବିଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ପାଚନ କ୍ରିୟାକୁ ସୁଦୃଢ କରିଥାଏ ପୃଥିବୀ ମୁଦ୍ରା ।
ବରୁଣ ମୁଦ୍ରା
ଫାଇଲେରିଆ, ପ୍ଲୁରିସି ଆଦି ରୋଗ ପାଇଁ ବରୁଣ ମୁଦ୍ରା ଲାଭପ୍ରଦ ।
ନବଜାତ ଆଖିରେ ବାରମ୍ଭର ଲୁହ ଆସୁଥିଲେ, ବରୁଣ ମୁଦ୍ରା କରାଇ ନବଜାତ ଆଖିରୁ ଲୁହ ଦୂର କରାଯାଇପାରିବ । ନାକ ଓ ଆଖିରୁ ପାଣି ନିଗୁଣ୍ଡୁଥିଲା, ଏହି ମୁଦ୍ରା କରନ୍ତୁ ଲାଭପ୍ରଦ ହେବେ ।
ଆଧାର
ପ୍ରମେୟ
Last Modified : 1/26/2020