ଆଜିକାଲି ବିଭିନ୍ନ ଠକ ସଂସ୍ଥାମାନ ଗୋଟିଏ ଜମିକୁ ବାରମ୍ବାର ବିକ୍ରି କରି ଟଙ୍କା ଠକି ନେଉଛନ୍ତି । କ୍ରେତା ସତର୍କ ନ ରହିବାରୁ ଓ ଜମିଜମା ଆଇନ୍ ସମ୍ପର୍କରେ ସାଧାରଣ ଜ୍ଞାନ ନଥିବାରୁ ସର୍ବସ୍ଵାନ୍ତ ହେଉଛନ୍ତି । ଏଣୁ ଏଥିରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ କେତୋଟି ଆଇନ୍ ବିଷୟରେ ସମ୍ୟକ ଜ୍ଞାନ ରହିବା ନିତ୍ୟାନ୍ତ ଦରକାର ।
ଜମି କିଣିବା ସମୟରେ ବିକ୍ରେତା ତଫସିଲ୍ ଭୁକ୍ତ ଜାତି ବା ଉପଜାତି (S.C. &S.T.) ଲୋକ କି ନୁହେଁ ତାହା ଯାଞ୍ଚ କରିବା ଅତୀବ ଜରୁରୀ । ଯଦି ବିକ୍ରେତା S.C. &S.T. ହୋଇଥାନ୍ତି ଓ କ୍ରେତା ଅନ୍ୟ ଜାତିର ହୋଇଥାଆନ୍ତି ସ୍ଥାନୀୟ ରେଭେନ୍ୟୁ ଅଫିସରଙ୍କ ପୂର୍ବ ଅନୁମୋଦନ ଆବଶ୍ୟକ । ଏହା ନଥିଲେ କବଲାଟି ଅସିଦ୍ଧ ହୋଇଯିବ ।
ପୁନଶ୍ଚ ଖରିଦ କରୁଥିବା ଜମି ଚକଭୁକ୍ତ କି ନୁହେଁ ତାହା ମଧ୍ୟ ଯାଞ୍ଚ କରିବା ଜରୁରୀ । ଚକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଜମିକୁ ସ୍ଥାନୀୟ କନ୍ସୋଲିଡ଼େସନ୍ ଅଫିସରଙ୍କ ପରମିସନ୍ ରେ ହିଁ କେବଳ କିଣି ହେବ ।
ଖରିଦ୍ ଜମି ଯଦି କୌଣସି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବିଭାଗ ଲୋକଙ୍କୁ ସରକାରୀ ସ୍ଥାୟୀ ଲିଜ୍ ଆକାରରେ ଦେଇଥାନ୍ତି ଓ ସେ ୧୦ ବର୍ଷ ଭିତରେ ଏହାକୁ ବିକ୍ରି କରୁଥାନ୍ତି, ତେବେ ମଧ୍ୟ ଧାରା ୬-କ(୬-ଏ) ଓ ଏଲ୍.ଆର୍.ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ସ୍ଥାନୀୟ ରେଭେନ୍ୟୁ ଅଫିସରଙ୍କ ପୂର୍ବ ଅନୁମୋଦନର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି ।
ଖରିଦ୍ ଜମି ଆଗକୁ କାହାକୁ ବିକ୍ରି ବା ବନ୍ଧକୀ ରଖାଯାଇ ଅଛି କି ନାହିଁ ଜାଣିବା ପାଇଁ ଏନ୍କମ୍ବ୍ରାସ୍ ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ ନିଶ୍ଚିତ ରୂପେ ବାହାର କରିବା ଜରୁରୀ । ଏହାଦ୍ଵାରା ଜମିଟି ବନ୍ଧନମୁକ୍ତ କି ନୁହେଁ ସହଜରେ ଜଣା ପଡ଼ିଯିବ ।
ଖରିଦ୍ ଜମି ସମ୍ପର୍କରେ ସ୍ଥାନୀୟ ସିଭିଲ୍ କୋର୍ଟରେ କୌଣସି ମକଦ୍ଦମା ଅଛି ବା ନାହିଁ ତାହା ମଧ୍ୟ ଜାଣିବା ଦରକାର । ଯଦି ଜମି ସମ୍ପର୍କରେ ପୂର୍ବ ମକଦ୍ଦମା ଥିବ, ତେବେ ମକଦ୍ଦମାର ରାୟ ଜମି କିଣୁଥିବା ଲୋକକୁ ମଧ୍ୟ ଲାଗିବ ଯଦିବା ସେ କେଶ୍ ରେ ପାର୍ଟି ନଥାଇ ପାରନ୍ତି ।
ଜମି ରେଜିଷ୍ଟ୍ରେସନ୍ ସମୟରେ ଏହା ସେହି ରେଜିଷ୍ଟ୍ରାରଙ୍କ ଜୁରିଡିକସନ୍ ମଧ୍ୟରେ ଆସୁଛି ନା ନାହିଁ ତାହା ଅତି ଭଲ ଭାବେ ବୁଝିବାର ଅଛି । ଅନ୍ୟଥା ଭୁଲ୍ ଜାଗାରେ ରେଜିଷ୍ଟ୍ରେସନ୍ କରାଇଲେ କବଲାଟି ମୂଲ୍ୟହୀନ ହୋଇଥାଏ ।
ରେଜିଷ୍ଟ୍ରେସନ୍ ସବୁବେଳେ ସଠିକ୍ ମୂଲ୍ୟର ଷ୍ଟାମ୍ପ୍ ପେପରରେ କରିବା ଜରୁରୀ । ଅନ୍ୟଥା ଅଳ୍ପ ପଇସା ବଞ୍ଚାଇବାକୁ ଯାଇ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କବଲାଟି ମୂଲ୍ୟହୀନ ହୋଇଯିବ ।
ବିକ୍ରି ହେଉଥିବା ଜମିକୁ ବିକ୍ରେତା ଅନ୍ୟ କାହାକୁ ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ଲିଖିତ ବା ମୌଖିକ ଚୁକ୍ତି କରିନାହାନ୍ତି ବୋଲି ସ୍ପଷ୍ଟ ରୂପେ କବଲାରେ ଉଲ୍ଲେଖ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ବିକ୍ରେତା ଯଦି ତାଙ୍କ ଜମିରୁ କିଛି ଅଂଶ ବିକ୍ରି କରୁଥାଆନ୍ତି ଓ କିଛି ଅଂଶ ନିଜ ପାଖରେ ରଖୁଥାଆନ୍ତି, ବିକ୍ରି କରୁଥିବା ଜମିର ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ବିକ୍ରେତା କିଛି ଅଙ୍କୁଶ ଲଗାଇ ପାରନ୍ତି । ଯଥା ବିକ୍ରେତା କହିପାରନ୍ତି ଯେ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ରହୁଥିବା ଜମିର ସଂଲଗ୍ନ ଅଂଶରୁ ପାଞ୍ଚ ଫୁଟ୍ ଭିତରେ କ୍ରେତା କିଛି ଘର ବା କାନ୍ଥ କରିପାରିବେ ନାହିଁ । ଏହା ଦ୍ଵାରା ବିକ୍ରେତା ପବନ ଓ ଆଲୋକ ମୁକ୍ତ ଭାବେ ପାଇପାରିବେ । ଏପରି ନାସ୍ତି ସୂଚକ ସର୍ତ୍ତ କ୍ରେତା ଓ କ୍ରେତାଙ୍କ ଠାରୁ ଖରିଦ୍ କରୁଥିବା ସବୁ କ୍ରେତାମାନେ ମଧ୍ୟ ମାନିବା ପାଇଁ ଆଇନ୍ ଅନୁଯାୟୀ ବାଧ୍ୟ ଅଟନ୍ତି ।
ବିକ୍ରେତା ମହିଳା ଓ ନିରକ୍ଷର ହୋଇଥିଲେ ଏହା ସେ ତାଙ୍କ ସ୍ୱଇଚ୍ଛାରେ ଓ ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ବିକ୍ରି କରୁଛନ୍ତି ତଥା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ବୁଝି ସ୍ଥିର ଚିତ୍ତ ଓ ସୁସ୍ଥ ମସ୍ତିଷ୍କରେ ବିକ୍ରି କରୁଛନ୍ତି ଏପରି ଘୋଷଣା କବଲାରେ ରହିବା ଅତୀବ ଜରୁରୀ । ଏହା ସାକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତିରେ କରାଇବା ବାଞ୍ଛନୀୟ ।
ମୂଳ ବିକ୍ରି କବଲା ଓ ମୂଳ ପଟ୍ଟାକୁ ବନ୍ଧକ ଦେଇ ସେଥିରେ ଥିବା ଜମିକୁ ବନ୍ଧା ପକାଇ ଟଙ୍କା ଋଣ କରିହୁଏ । ଏଥିପାଇଁ କୌଣସି ଲେଖାପଢା ବା ରେଜିଷ୍ଟ୍ରି ଦଲିଲ୍ ଜରୁରୀ ନୁହେଁ । ଏଣୁ ଆପଣ କାହାଠାରୁ ଜମି ଖର୍ଦ୍ଦି କଲାବେଳେ ତାଙ୍କ ମୂଳ କବଲା ଓ ମୂଳ ପଟ୍ଟା ଯାଞ୍ଚ କରି ଦେଖନ୍ତୁ । ସହିମୋହର ନକଲ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି କିଣିଲେ ହଇରାଣରେ ପଡ଼ିପାରନ୍ତି । ଯଦି ବିକ୍ରେତାଙ୍କ ଦଲିଲ୍ ର ସମସ୍ତ ଜମି ଆପଣ ଖର୍ଦ୍ଦି କରୁଛନ୍ତି – ତେବେ ତାଙ୍କ ଠାରୁ ତାଙ୍କ ମୂଳ ଦଲିଲ୍ ଟି ନେଇ ଆସନ୍ତୁ ।
ପାୱାର ଅଫ୍ ଆଟର୍ଣ୍ଣି ବଳରେ ଜମି ବିକ୍ରି ବଟା ହେଉଥିଲେ ସେହି ପାୱାର ଆଟର୍ଣ୍ଣି ଠିକ୍ ଅଛି କି ନାହିଁ ତାହା ରଦ୍ଦ ହୋଇଛି କି ନାହିଁ, ପ୍ରତ୍ୟାହାର ହୋଇଛି କି ନାହିଁ ପ୍ରଥମେ ସଠିକ୍ ଯାଞ୍ଚ କରିବେ । ନଚେତ୍ ହଇରାଣରେ ପଡ଼ିପାରନ୍ତି ।
ଆଧାର - ଓଡିଶା ଆଇନ ସମୀକ୍ଷା
Last Modified : 6/20/2020